Zasady eksponowania flagi RP z innymi flagami

W związku z wydarzeniami, jakie mają obecnie miejsce, powstał bardzo gorący temat legalności i prawidłowości umieszczania przez urzędy centralne i administracyjne flagi Ukrainy. W niniejszym artykule postaramy się rozwiać Państwa wątpliwości w tym zakresie.

Na początek podkreślić należy, że flaga państwowa może wisieć cały rok, mówią o tym przepisu obowiązujące od 2004 roku. Oczywiście, każda osoba lub instytucja, która postanowi na swoim budynku ją zamieścić, musi zachować odpowiednie zasady.

Najważniejszą zasadą jest jednak okazanie szacunku dla flagi. Nie można wywiesić flagi brudnej i podartej. Publiczne znieważenie flagi jest karane grzywną, a także ograniczeniem lub pozbawieniem wolności.

Ustawa o godle, barwach i hymnie RP

Zasady wywieszania flag określa ustawa o godle, barwach i hymnie. Warto zaznaczyć, że przepisy regulują obecność flagi przede wszystkim w miejscach publicznych.

Osoby prywatne nie powinny umieszczać flagi na maszcie lub na drzewcu zwieńczającym szczyt domu, gdyż jest to zarezerwowane dla instytucji publicznych. Maszty są dozwolone, pod warunkiem że znajdują się przed budynkiem. Najbardziej preferowanym sposobem ekspozycji jest wywieszenie flagi z okien lub balkonów.

Jeżeli flaga wisi pionowo, to kolor biały musi być po lewej stronie patrząc od frontu. Kolor biały jest ważniejszy od czerwonego. Flaga nie może być wyblakła, nie może dotykać ziemi ani wody.

Jak wywiesić flagę?

Flaga może wisieć przez cały rok. Jeśli jednak dni są bardzo wietrzne lub deszczowe warto ją zdjąć. Wszystko przez konieczność zachowania szacunku dla flagi.

Flagą nie wolno przykrywać stołów czy trumien. Można to zrobić wykorzystując szarfę biało-czerwoną.

Flaga nie jest jakąś marketingową dekoracją, więc nie powinna być wykorzystywana do celów komercyjnych. Wyprodukowanie długopisów czy notesów z godłem i flagą przez prywatną firmę to naruszenie zasad.

Kolejność eksponowania polskiej flagi

Jeśli obok siebie mają się znaleźć dwie flagi, naszą należy wywiesić po lewej stronie, patrząc w kierunku budynku. Gdy flag jest więcej, ich wzajemne położenie również nie jest dziełem przypadku.

• Trzy flagi — polska umieszczona jest w środku, a druga co do ważności znajduje się po lewej stronie.
• Cztery flagi — najważniejsza jest skrajna prawa.
• Pięć flag — flaga Polski powinna znajdować się w środku.
• Sześć lub więcej flag — należy wyeksponować dwie polskie flagi – w skrajnych końcach.

Co zrobić ze zniszczoną flagą?

Flaga, która uległa zniszczeniu nie może zostać wyrzucona. Trzeba ją spalić, wcześniej rozcinając pośrodku żeby oddzielić barwy. Trzeba zwracać uwagę na to, jak obchodzimy się z flagą. Za znieważenie grozi bowiem kara. Znieważenie musi być umyślne i musi do niego dojść w miejscu publicznym.

Flaga w czasie żałoby narodowej

W czasie żałoby narodowej flaga powinna być opuszczona do połowy masztu. Jeśli jest wywieszana na drzewcu, należy dodatkowo przewiązać ją u góry kirem.

PROTOKÓŁ FLAGOWY według zaleceń NIK (załącznik nr 7)

Flaga

• Flaga państwowa może być wyeksponowana na stałe przed urzędem, np. przy wejściu, w celu podkreślenia, że jest to urząd państwowy; w nocy flaga powinna być oświetlona.
• Rozróżnienie w ustawie: flagę podnosi się – wciąga na maszt przed budynkiem lub na dachu (oznacza to, że każdy urząd powinien mieć maszt), umieszczać – na drzewcu na ścianie budynku lub wewnątrz.
• Zgodnie z ogólnie przyjętym zwyczajem flagę podnosi się do godziny 8.00 rano, a opuszcza się o zachodzie słońca.
• Sposób eksponowania flagi przez jednostkę (przed oficjalną siedzibą, na zewnątrz i wewnątrz) powinien służyć przekazaniu odpowiedniego komunikatu:
  – na dachu siedziby – informuje, że głowa państwa przebywa w swojej siedzibie lub organ kolegialny obraduje;
  – przed budynkiem – podkreśla publiczny charakter obiektu;
  – wewnątrz – potwierdza komunikaty zewnętrzne, a w przypadku wystawienia jej obok godła państwa lub organizacji dopełnia symbolikę państwową lub organizacyjną;
  – umieszczenie większej liczby flag państwowych jest oficjalną dekoracją akcentującą uroczystość państwową lub narodową.

Siedziba urzędu:

• uroczystości, rocznice i święta państwowe:
  – flaga podniesiona na lub przed siedzibą, a ponadto budynek powinien być dodatkowo udekorowany flagami;
  – flagi powinny być podniesione najpóźniej do godziny 8.00;
  – jeżeli uroczystość, rocznica lub święto przypada w przeddzień dni wolnych od pracy, flagi mogą być podniesione przez kilka dni, z tym że jeżeli sq pozostawione na noc, to powinny być oświetlone;
  – w celu zapewnienia jednolitego wykonania przez administrację publiczną ustawowego obowiązku wywieszania flagi państwowej z okazji uroczystości, rocznic oraz świat państwowych o charakterze ogólnokrajowym, wskazane jest coroczne ogłaszanie przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów wykazu dni, w których flaga powinna być wywieszona. Na szczeblu regionalnym lub lokalnym coroczne listy dodatkowych obchodów o charakterze miejscowym może ogłaszać właściwy organ;
• jeżeli w budynku znajduje się kilka urzędów, flagę wywiesza urząd, który zarządzą budynkiem;
• wielkość flagi powinna być dostosowana do wielkości obiektu (nieodpowiednie jest umieszczanie bardzo małej flagi na dużym obiekcie lub odwrotnie) oraz warunków otoczenia (np. zbyt długa flaga, sięgającą głów przechodniów).

Szczegółowe wskazówki dotyczące postępowania z flagą państwową:

• na fladze nie wolno umieszczać ani przyczepiać do niej żadnego znaku, litery słowa, liczby, czy jakiegokolwiek rysunku;
• gdy flaga jest wywieszona, powinna zajmować pozycję uprzywilejowaną;
• flaga powinna być tak umieszczana, aby nie dotykała podłoża, podłogi lub nie była zamoczona w wodzie;
• flaga powinna być zabezpieczona przed zniszczeniem, zerwaniem lub upadkiem na ziemię;
• podczas ulewy lub przy bardzo silnym wietrze flagę należy zdjąć lub, jeżeli musi być wywieszona (np. podczas wizyty oficjalnej) należy dbać, aby nie uległa zniszczeniu lub zerwaniu. O ile do tego dojdzie, należy ją bezzwłocznie zdjąć;
• flaga powinna być wciągana na maszt i opuszczana w sposób energiczny, a jeżeli podczas jej podnoszenia jest wykonywany hymn, tempo podnoszenia flagi należy dostosować do czasu wykonywania hymnu (zacząć i skończyć jednocześnie);
• jeżeli flaga RP jest umieszczona na pojeździe, powinna znajdować się po jego prawej stronie;
• jeżeli flaga jest umieszczona na podium mówcy, powinna znajdować się na prawo od mówcy; zwróconego twarzą do słuchaczy lub płasko na ścianie, nad mówcą lub za nim;
• po przecięciu wstęgi w barwach państwowych z okazji uroczystości otwarcia jakiegoś obiektu lub odsłonięcia pomnika, wstęgę należy zabezpieczyć, aby nie upadła na ziemię, nie leżała na ziemi, ani nie była deptana;
• jeśli używa się flagi do przykrycia posągu lub pomnika podczas uroczystości jego odsłaniania, nie można dopuścić, aby flaga upadła na ziemię;
• w przypadku ogłoszenia żałoby narodowej flagę wywiesza się opuszczoną do połowy masztu w ten sposób, że podnosi się jq do samej góry, a następnie opuszcza do połowy masztu. Przy jej zdejmowaniu podobnie, należy najpierw podnieść ją do samej góry następnie opuścić całkowicie. Jeżeli nie ma takiej możliwości (brak masztu) żałobę można wyrazić wywieszając czarną flagę na pozycji na lewo od flagi państwowej lub poprzez przymocowanie do drzewca czarnej wstęgi;
• instytucja odpowiedzialna za organizację obchodów, podczas których używane sq flagi z papieru, powinna zapewnić odpowiednie warunki do ich zebrania po zakończeniu uroczystości oraz odpowiedniego zniszczenia. Flagi nie powinny być wyrzucane do śmietnika ani rzucane na ziemię.

Eksponowanie flagi RP z innymi flagami, np. organizacji krajowych, innych krajów lub organizacji międzynarodowych:

• jeżeli wraz z flagą RP eksponowane są flagi różnych krajów i organizacji, maszty powinny być tej samej wysokości;
• flaga RP powinna być podnoszona jako pierwsza i opuszczana jako ostatnia;
• flaga państwowa nie powinna być wywieszana na jednym maszcie lub drzewcu razem z inną flagą lub flagami;
• jeżeli flaga państwowa jest eksponowana w jednej linii z innymi flagami (np. samorządowymi) lub flagami innych krajów, powinna zajmować pozycję uprzywilejowaną, tj. skrajną na prawo;
• flagi organizacji międzynarodowych (np. Unia Europejska lub NATO) nie mają statusu flag państwowych i powinny zajmować drugie miejsce w stosunku do flagi państwowej, tj. po lewej stronie;
• flaga Unii Europejskiej powinna być wywieszona na stałe na budynkach, w których mieszczą się siedziby agend UE oraz na granicach stanowiących granicę zewnętrzną UE. W innych miejscach flaga UE może być wywieszana w dniach wyborów do Parlamentu Europejskiego, oficjalnych wizyt z udziałem przedstawicieli Unii Europejskiej oraz 9 maja, w Dniu Europy. Ponadto, w celach informacyjnych, flaga UE może być wywieszana na jednostkach realizujących programy unijne;
• zasady umieszczania większej liczby flag:
  – dwie flagi oraz cztery I więcej: pozycja uprzywilejowana skrajna I po prawej stronie (flaga RP powinna być po prawej stronie, następnie flagi gości umieszczone wg nazw państw w porządku alfabetycznym – w języku polskim, angielskim, francuskim lub innym, zależnie od okoliczności);
  – trzy flagi: pozycja uprzywilejowana w środku, drugie miejsce po prawej stronie, trzecie po lewej (np. flaga gospodarza w środku, flaga gościa po prawej stronie, flaga organizacji międzynarodowej, np. UE, po lewej stronie).
  – gdy flaga państwowa jest umieszczona przy ścianie z inną flagą na skrzyżowanych drzewcach flaga, RP powinna być umieszczona po prawej stronie, a jej drzewce powinno być umieszczone przed drzewcem drugiej flagi.

Z powyższego wynika, że flaga państwowa jest najważniejszą flagą w przypadku gdy jest eksponowana z innymi flagami. Ponadto podnieść należy, że na budynkach centralnych nie można eksponować jedynie flagi obcego państwa. Niestety w obecnym czasie wiele urzędów administracji centralnej i samorządowej zapomniało jednak o tych przepisach i na masztach swoich siedzib eksponuje jedynie flagę Ukrainy. Jak wynika z powyżej przywołanych przepisów takie działanie, jest sprzeczne z prawem obowiązujących w tym zakresie.

1. Sejm – eksponowanie jedynie flagi Ukrainy narusza przepisy prawa.

📸Na znak solidarności ze zmagającym się z rosyjską agresją narodem ukraińskim na elewacji budynku Komisji Sejmowych (U) rozwieszona została flaga w barwach państwowych Ukrainy.#StandWithUkriane 🇵🇱🤝🇺🇦 pic.twitter.com/OEJTGJBqHi

— Sejm RP🇵🇱 (@KancelariaSejmu) March 16, 2022

🔦W geście solidarności z #Ukraina na fasadzie gmachu #Sejm wyświetlona została specjalna iluminacja z niebiesko-żółtymi barwami narodowymi naszych wschodnich sąsiadów.
🇺🇦✌️#SolidarnizUkrainą #StandWithUkraine pic.twitter.com/06DlVzt2DJ

— Sejm RP🇵🇱 (@KancelariaSejmu) March 2, 2022

2. Urząd Miasta Stołecznego Warszawy – umieszczenie na maszcie jedynie flagi Ukrainy narusza przepisy

• 

3. ZTM Warszawa – umieszczenie pojazdach komunikacji miejskiej flagi Ukrainy i miejskiej narusza przepisy

• 

4. Hala Stulecia Wrocław – umieszczenie na maszcie hali wyłącznie flagi Ukrainy narusza przepisy

• 

5. Gdynia – umieszczenie na maszcie jedynie flag Ukrainy narusza przepisy

• 

6. Urząd Miasta Rybnik – umieszczenie na masztach jedynie flagi Ukrainy narusza przepisy

• 

7. Urząd Dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy – niewłaściwe miejsce umieszczenia flagi Polski narusza przepisy

• 

Mamy nadzieję, ze niniejsza publikacja pomoże szczegółowo, wyjaśniła Państwu przepisy i zasady eksponowania flagi państwowej.

Jeśli potrzebujecie Państwo pomocy w zakresie niniejszego zagadnienia lub innej dziedziny prawnej zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią pod nr tel. 579636527, lub poprzez formularz kontaktowego, jaki znajduje się na naszej stronie.

Świadczymy usługi prawne również drogą online. Informujemy, że porady w tym zakresie nie są udzielane pro bono.

Opracowano przez: Zespół LEGA ARTIS