Przedsiębiorca, który chce ubiegać się o zamówienie, ale nie posiada niezbędnych do tego zasobów, może skorzystać ze wsparcia innego podmiotu. Jednak możliwe jest to tylko pod warunkiem spełnienia wymagać określonych w Prawie zamówień publicznych. O czym warto pamiętać?
Zamówienia publiczne bardzo często stanowią dla przedsiębiorców szansę na uzyskanie intratnego kontraktu. Z drugiej jednak strony zamówienia te bardzo często wymagają posiadania przez przedsiębiorcę sporych zasobów – finansowych i organizacyjnych. Warto wiedzieć, że nawet wówczas, gdy potencjalny wykonawca nie spełnia wszystkich warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia, to nie wszystko stracone. Zawsze może skorzystać z zasobów podmiotów trzecich. Jak tego dokonać?
Podstawowy przepis Prawa zamówień publicznych
Najważniejsze zasady określające kiedy i na jakich warunkach ubiegający się o zamówienie publiczne może skorzystać z zasobów podmiotów trzecich zostały określone w art. 118 Prawa zamówień publicznych. W każdym razie rozwiązanie to stosuje się wówczas, gdy przedsiębiorca, mający zamiar złożyć swoją ofertę w procedurze zmierzającej do wyłonienia wykonawcy zamówienia publicznego, w pojedynkę nie spełnia wszystkich warunków przewidzianych przez zamawiającego.
Zgodnie ze wskazanym powyżej przepisem, potencjalny wykonawca ma prawo skorzystać z zasobów podmiotów trzecich po to, aby potwierdzić spełnienie warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji. Tym samym ustawodawca szeroko określił te możliwości, stanowiąc jednocześnie, że omawiane tu rozwiązanie może zostać zastosowane także w stosunku do części zamówienia. Przedmiotowe „poleganie” może odnosić się do:
- zdolności technicznych lub zawodowych;
- sytuacji finansowej;
- sytuacji ekonomicznej.
Trzeba przy tym pamiętać o istotnym wyjątku. Jeżeli w danym przypadku chodzi o warunki dotyczące wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia, wykonawcy mogą polegać na zdolnościach podmiotów udostępniających zasoby, jeśli podmioty te wykonają roboty budowlane lub usługi, do realizacji których te zdolności są wymagane. Oznacza to, że w takich okolicznościach podmiot udostępniający swoje zasoby – a nie wykonawca, któremu udzielono zamówienia – musi samodzielnie zrealizować tę część prac.
Formalności związane z korzystaniem z zasobów podmiotów trzecich
Przy korzystaniu z zasobów innego podmiotu nie mają znaczenia relacje prawne łączące go z ubiegającym się o potencjalnym wykonawcą. Tym samym ubiegający się o zamówienie oraz podmiot trzeci nie muszą na stałe ze sobą współpracować czy tym bardziej być wspólnikami w spółce prawa handlowego lub w spółce cywilnej. Kluczowe tu jest złożenie przez podmiot trzeci pisemnego zobowiązania do udostępnieniu swoich zasobów wykonawcy. Z treści tego dokumentu musi jasno wynikać, że przy realizacji określonego zamówienia będzie miał rzeczywisty dostęp do zasobów podmiotu trzeciego. Poza tym w zobowiązaniu należy uwzględnić:
- zakres dostępnych wykonawcy zasobów podmiotu udostępniającego zasoby;
- sposób i okres udostępnienia wykonawcy i wykorzystania przez niego zasobów podmiotu udostępniającego te zasoby przy wykonywaniu zamówienia;
- czy i w jakim zakresie podmiot udostępniający zasoby, na zdolnościach którego wykonawca polega w odniesieniu do warunków udziału w postępowaniu dotyczących wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia, zrealizuje roboty budowlane lub usługi, których wskazane zdolności dotyczą.
Wskazane tu zobowiązanie podmiotu trzeciego potencjalny wykonawca składa zamawiającemu – w zależności od trybu, w którym prowadzona jest procedura – wraz ze swoją ofertą albo wraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Oczywiście na etapie oceny ofert ewaluacji podlega „łącznie” wykonawca wraz z podmiotem trzecim, w zakresie w jakim ten udostępnia swoje zasoby. Poza tym zamawiający bada, czy w stosunku do podmiotu trzeciego nie zachodzą podstawy wykluczenia z udziału w postępowaniu przewidziane dla wykonawców.
Odpowiedzialność udostępniającego zasoby
Warto podkreślić, że podmiot trzeci ponosi odpowiedzialność za nieudostępnienie zasobów zgodnie z treścią swojego zobowiązania. Stosownie do art. 120 Prawa zamówień publicznych podmiot, który zobowiązał się do udostępnienia zasobów, odpowiada solidarnie z wykonawcą, który polega na jego sytuacji finansowej lub ekonomicznej, za szkodę poniesioną przez zamawiającego powstałą wskutek nieudostępnienia tych zasobów, chyba że za nieudostępnienie zasobów podmiot ten nie ponosi winy. Oznacza to, że zamawiający ma prawo zdecydować, czy będzie żądał odszkodowania bezpośrednio od wykonawcy, czy też od podmiotu trzeciego. Osobną kwestią pozostaje domaganie się odszkodowania od podmiotu trzeciego przez samego wykonawcę.
Niniejszy artykuł stanowi formę porady prawnej pro bono i ma na celu edukację prawną obywateli RP. Artykuł ten nie stanowi oferty handlowej w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego. Czytelniku, pamiętaj, że artykuł ten nie zastąpi standardowej porady prawnej. W przypadku pojawienia się problemu prawnego o podobnym charakterze lub z innej dziedziny prawa zapraszamy do skorzystania z naszych usług prawnych.
Nasza Kancelaria świadczy usługi prawne w zakresie każdej dziedziny prawnej. Jeśli poszukujecie Państwo prawnika, zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią pod nr tel. 579636527, lub poprzez formularz kontaktowy, jaki znajduje się na naszej stronie głównej.
Świadczymy usługi prawne również drogą online. Informujemy, że porady prawne nie są udzielane pro bono.
Opracowano przez: Zespół LEGA ARTIS
Polecamy inne nasze publikacje w zakresie zmian prawnych. Aby wejść w zakładkę „Prawo co dnia” kliknij poniższy obrazek.
Podstawa prawna:
