Wśród obywateli Polski stosunek do Ukraińców, którzy przybyli do kraju po rozpoczęciu inwazji na Federację Rosyjską, nieco się pogarsza.
Jednocześnie 25% respondentów stwierdziło, że ich stosunek do Ukraińców zmienił się w porównaniu z poprzednim badaniem, które odbyło się w kwietniu ubiegłego roku. Spośród nich 68% wyjaśniło, że pogorszyło się.
– Wyniki, jakie otrzymaliśmy teraz, bardzo nas zaskoczyły. Zidentyfikowaliśmy bowiem nowe zjawisko – efekt, który nazwaliśmy dysonansem pozytywnego nastawienia (Positive Attitude Dissonance, w skrócie PAD – przyp. aut.). Zjawisko to dotyczy społecznej percepcji uchodźców z Ukrainy – wyjaśnia w rozmowie z „Rzeczpospolitą” kierujący badaniami dr Robert Staniszewski z Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. Skąd u Polaków wziął się dysonans wobec Ukraińców i co to oznacza?
Dr Staniszewski: – Wyniki przeprowadzonych przez nas badań opinii publicznej wykazują, że pozytywna postawa Polaków względem Ukraińców i pomocy im, głównie militarnej, praktycznie nie uległa zmianie od początku wojny. Jednak kiedy zadaliśmy pytania dodatkowe „Czy zmieniło się Pana(i) nastawienie do uchodźców z Ukrainy w ciągu ostatnich 6 miesięcy, tj. od czerwca 2022 roku?”, aż jedna czwarta osób objętych badaniem odpowiedziała „tak”. Co więcej, w tym 68 proc. zadeklarowało, że kierunek zmiany jest negatywny, a więc ich nastawienie się pogorszyło. Zjawisko to wymaga dalszych badań, by móc wyjaśnić ten dysonans.
Wzrost inflacji i przestępczości przez uchodzców
Jak podkreśla badanie, Polacy postrzegają potencjalne zagrożenia ze strony ukraińskich uchodźców jako negatywny wpływ na rynek pracy, wzrost inflacji i przestępczości.
W tym samym czasie kwestia nacjonalizmu ukraińskiego zaczęła odgrywać dla Polaków mniejszą rolę, natomiast wzrósł czynnik odmiennej kultury zachowań Ukraińców.
W opracowaniu zauważono, że Polacy popierają dalszą pomoc wojskową dla Ukrainy, w tym przekazanie sprzętu wojskowego i wywiadu. Zamiast tego sprzeciwiają się wysłaniu polskich żołnierzy na Ukrainę w ramach misji NATO.
Około połowa respondentów (48%) uważa, że Polska powinna udzielić Ukrainie dodatkowego wsparcia, jedna trzecia jest temu przeciwna.
Należy również zauważyć, że od kwietnia ubiegłego roku pozytywne postrzeganie specjalnej ustawy o pomocy Ukraińcom spadło o 4%. Polacy nadal aktywnie wspierają swobodny dostęp Ukraińców do systemu opieki zdrowotnej, a także edukację ukraińskich dzieci w lokalnych szkołach. Natomiast o 5% gorzej oceniana jest kwestia pomocy finansowej dla ukraińskich dzieci (w ramach programu 500+) oraz bezpłatnego zakwaterowania dla uchodźców.
rp
