Niejednokrotnie jedno zdarzenie może wiązać się z odpowiedzialnością karną i cywilną – jeden czyn jest rozpatrywany z różnych perspektyw. Czy w sprawie o zadośćuczynienie może mieć znaczenie to, że zapadł już prawomocny wyrok odnoszący się do faktu popełnienia przestępstwa?
Franek pozwał Bartosza o zapłatę zadośćuczynienia w kwocie 60 tys. zł. Franek wskazał, że Bartosz – jako kierowca – wiosną 2018 r. naruszył reguły w ruchu drogowym i doprowadził do wypadku. Skutkiem zdarzenia był poważny uszczerbek na jego zdrowiu. Bartosz w odpowiedzi na pozew domagał się oddalenia powództwa. W jego przekonaniu nie może ponosić odpowiedzialności cywilnoprawnej. Zwrócił uwagę, że choć został już „za przestępstwo skazany, to nie poczuwał się nigdy do winy i uważa się za osobę niewinną”. W jego przekonaniu żądanie Franka jest bezzasadne.
Z ustaleń Sądu Rejonowego w B. wynika, że w sprawie wypadku drogowego było już prowadzone postępowanie karne. Bartosz został skazany a wydany wyrok jest prawomocny. Po wydaniu przez sąd rejonowy wyroku, żadna ze stron nie wnosiła apelacji. W sprawie karnej sąd dysponował opiniami biegłych sądowych, dzięki którym można było zrekonstruować przebieg feralnego zdarzenia.
Czy Bartosz może skutecznie podnosić, że jest niewinny? Odpowiedź na to pytanie brzmi: Nie.
Czy wydanie prawomocnego wyroku w sprawie karnej ma znaczenie dla sądu cywilnego? Odpowiedź brzmi: Tak.
Jak wynika z art. 11 kodeksu postępowania cywilnego, ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym. Jednakże osoba, która nie była oskarżona, może powoływać się w postępowaniu cywilnym na wszelkie okoliczności wyłączające lub ograniczające jej odpowiedzialność cywilną.
Konsekwencje prawomocnego skazania
Jeśli Bartosz został prawomocnie skazany i z wyroku wynika, że popełnił on przestępstwo – spowodował określony wypadek, to w takim przypadku sąd cywilny jest związany tym ustaleniem. Z przepisu jednoznacznie wynika, że sąd cywilny jest związany prawomocnym wyrokiem skazującym, a więc związanie nie odnosi się do wyroków nieprawomocnych. Sąd jest związany tylko co do popełnienia przestępstwa – nie wiążą go w szczególności ustalenia sądu karnego odnoszące się do innych kwestii.
Zwróćmy uwagę na stanowisko wyrażone przez Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z 15 lutego 2022 r., sygn. akt I ACa 886/21. Sąd ten przyjął, że związanie sądu cywilnego, o jakim mowa w art. 11 k.p.c. dotyczy ustalonych w sentencji wyroku karnego znamion przestępstwa, a także okoliczności jego popełnienia, dotyczących czasu, miejsca itp. W przypadku przestępstwa związanego z naruszeniem zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym związanie to dotyczy, co do zasady, ustalonych w sentencji wyroku zachowań wszystkich uczestników wypadku komunikacyjnego, jeżeli miały one wpływ na stwierdzenie winy sprawcy.
Okoliczność tego rodzaju, że w sprawie karnej wydano prawomocny wyrok skazujący ma kluczowe znaczenie dla losów procesu cywilnego. Sąd Rejonowy w B. przyjmie w swoich ustaleniach, że Bartosz popełnił przestępstwo. Bartosz nie może skutecznie podnosić, że jest osobą niewinną.
Drogi czytelniku przypominamy, że wszystkie sprawy prawne w tym sprawa, o jakiej piszemy, potrafią być zawiłe i często wymagają uzyskania pomocy prawnika. Warto przed podjęcie kraków prawnych zawsze omówić je z prawnikiem.
Skontaktuj się z nami już teraz. Przeanalizujemy Twoją sprawę i sprawdzimy dokładnie, co da się zrobić w Twojej sprawie. Nasi eksperci pomogli już niejednemu klientowi, który myślał, że jest już w sytuacji bez wyjścia.
Wyrok NSA z 20 grudnia 2022 r., sygn. akt III OSK 1594/21
Napisz do nas lub zadzwoń już teraz.
☎️ 579-636-527
📧 kontakt@legaartis.pl
Podstawa prawna:
