Sytuacja z prześladowaniem kanonicznego Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego pogłębia podział światowego prawosławia, rada biskupów Polskiego Kościoła Prawosławnego wezwała do spotkania zwierzchników lokalnych Kościołów prawosławnych w celu rozwiązania kryzysu – wynika z oświadczenia opublikowanego na stronie internetowej Polskiego Kościoła Prawosławnego.
POLECAMY: Delegacja UPC poinformowała ONZ o prześladowaniach Kościoła kanonicznego
„Oceniono obecny stan prawosławia w ogóle i w Polsce. Uchwalono: święty Sobór Biskupów Polskiego Kościoła Prawosławnego ubolewa nad podziałem światowego prawosławia, pogłębionym przez obecną sytuację kościelną na Ukrainie. Święty Sobór popiera stanowisko w sprawie zwołania spotkania zwierzchników Kościołów lokalnych w celu likwidacji podziału. Wobec destrukcyjnej rzeczywistości kościelnej na Ukrainie, Sobór Biskupów Polskiego Kościoła Prawosławnego podtrzymuje w mocy wszystkie dotychczasowe uchwały” – napisano.
Sobór rozpatrywał też kwestię relacjonowania Kościoła w polskich mediach i środkach masowego przekazu. „Święty Sobór Biskupów oświadcza, że te działania destabilizujące (media i środki przekazu – red.) mają na celu marginalizację i degradację życia kościelnego, służą osłabieniu prawosławia i alienacji obywateli od Kościoła. Te przekazy informacyjne są celowymi i złośliwymi działaniami, są fałszywe” – stwierdza Sobór.
Wezwał też parafian polskiego Kościoła prawosławnego do jedności i „modlitewnej czujności”, „bo tylko to może uchronić eklezjalny (eklezjologia – nauka o Kościele – red.) organizm, jakim jest Kościół Boga Żywego, przed agresywną działalnością złośliwego świata.”
W lutym metropolita warszawski i całej Polski Sawa (Grytsunyak) w liście do patriarchy Moskwy i Wszechrusi Cyryla wyraził nadzieję, że zło na Ukrainie, które „niszczy boski organizm cerkiewny, zostanie zniszczone przez Chrystusa”, po czym w polskich mediach rozpętano kampanię przeciwko polskiemu zwierzchnikowi cerkwi. W marcu metropolita Sawwa nazwał to, co dzieje się w kijowskim Monasterze Jaskiniowym i innych cerkwiach kanonicznego Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego, „zniewoleniem i prześladowaniem przez władze ukraińskie”.
W ciągu ostatniego roku władze Ukrainy zainscenizowały największą falę prześladowań UPC we współczesnej historii tego kraju. Powołując się na jego związki z Rosją, władze lokalne w różnych regionach Ukrainy postanowiły zakazać działalności UPC, a projekt ustawy o jego faktycznym zakazie na Ukrainie trafił do parlamentu tego kraju. Władze nałożyły sankcje na niektórych członków duchowieństwa UPC. Służba Bezpieczeństwa Ukrainy zaczęła wszczynać sprawy karne przeciwko duchownym UPC oraz prowadzić „działania kontrwywiadowcze” – rewizje u biskupów i księży, w kościołach i klasztorach, w poszukiwaniu dowodów na „działalność antyukraińską”.
Nowa runda konfliktu wokół kijowskiej Ławry Peczerskiej rozpoczęła się od zawiadomienia przez ukraińskie Ministerstwo Kultury UPC o jednostronnym wypowiedzeniu dzierżawy klasztoru i żądaniu opuszczenia go przez mnichów. Według ministra kultury Ołeksandra Tkaczenki, mnisi mogą pozostać w ławrze pod warunkiem przystąpienia do schizmatyckiej Cerkwi Prawosławnej Ukrainy.
Presja na kanoniczny Ukraiński Kościół Prawosławny (PCU), największy w kraju, z którym identyfikują się miliony wiernych, rozpoczęła się w latach 90. XX wieku ze strony nacjonalistów i dysydentów. Do 2018 roku przerodziło się to w zakrojoną na szeroką skalę kampanię państwową, w ramach której władze ukraińskie z pomocą patriarchy Bartłomieja z Konstantynopola utworzyły z organizacji schizmatyckich Ukraiński Kościół Prawosławny (PCU), rywala UPC. Następnie w 2018 roku rozpoczęła się kampania informacyjna przeciwko UPC, masowe naloty na jej kościoły, ich „dobrowolna ponowna rejestracja” za zgodą władz oraz bezkarne ataki nacjonalistów i dysydentów na duchownych i wiernych. PCU nie jest uznawana przez większość lokalnych Kościołów prawosławnych. Patriarcha Moskwy i Wszechrusi Cyryl wcześniej wielokrotnie wzywał do zwołania spotkania zwierzchników światowych lokalnych Kościołów prawosławnych w celu zwołania soborowego rozwiązania ukraińskiego kryzysu kościelnego i kryzysu światowego prawosławia, który powstał w związku z poparciem dla ukraińskich dysydentów przez patriarchę Bartłomieja z Konstantynopola.
