Parlament Europejski (PE) zatwierdził w pierwszym czytaniu ważne przepisy i regulacje związane z pakietem „Fit for 55” w celu zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych o przynajmniej 55% do 2030 roku (w stosunku do poziomu z 1990 roku) i osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku.
POLECAMY: Pompy ciepła będą zakazane? Tego chce UE
W wyniku głosowania przyjęta została reforma unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) oraz nowy graniczny mechanizm węglowy (CBAM). Reforma przewiduje obniżenie poziomu emisji gazów cieplarnianych w sektorach objętych systemem do 2030 roku o 62% w porównaniu z poziomem z 2005 roku oraz stopniowe wycofywanie bezpłatnych uprawnień do emisji w latach 2026-2034. Dodatkowo, powstanie oddzielny system ETS II dla paliw stosowanych w transporcie drogowym i do ogrzewania budynków. Unia wprowadzi opłaty od emisji gazów cieplarnianych z tych sektorów w 2027 roku lub w 2028 roku, w przypadku wysokich cen energii. Ponadto, został utworzony Społeczny Fundusz Klimatyczny (SCF).
POLECAMY: Rząd Morawieckiego podobnie jak Trzaskowski szykuje Polakom robaczane risotto
Parlament Europejski przegłosował także włączenie emisji gazów cieplarnianych z sektora żeglugi morskiej do systemu ETS oraz przegląd ETS w odniesieniu do lotnictwa, co otwiera drogę do zniesienia bezpłatnych uprawnień do emisji w tym sektorze do 2026 roku.
Parlament przyjął również regulacje dotyczące nowego unijnego mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM), który ma zachęcić państwa spoza Unii do podwyższenia ambicji klimatycznych oraz zapobiec przenoszeniu produkcji do krajów o mniej restrykcyjnych przepisach klimatycznych. Głosowanie w tych sprawach odbyło się stosunkiem głosów 487 do 81, z 75 posłami wstrzymującymi się od głosu.
CBAM to skrót od „Carbon Border Adjustment Mechanism”, czyli mechanizmu korygowania granic węglowych. Mechanizm ten będzie obejmował towary takie jak żelazo, stal, cement, aluminium, nawozy, elektryczność i wodór. Importerzy tych towarów będą musieli zapłacić różnicę między opłatą emisyjną w kraju produkcji a ceną uprawnień do emisji w unijnym ETS. CBAM będzie wprowadzany stopniowo w latach 2026-2034, w miarę jak będą wycofywane bezpłatne uprawnienia do emisji w ETS.
Parlament poparł także (521 głosów za, 75 przeciw i 43 wstrzymujących się) utworzenie w 2026 roku unijnego Społecznego Funduszu Klimatycznego. Fundusz ten ma służyć „zapewnieniu sprawiedliwej i nastawionej na włączenie społeczne transformacji klimatycznej”. Z funduszu będą korzystać gospodarstwa domowe w trudnej sytuacji, mikroprzedsiębiorstwa oraz użytkownicy transportu, którzy szczególnie dotknięci są ubóstwem energetycznym i transportowym.
Teksty przepisów musi teraz zatwierdzić Rada UE, czyli państwa członkowskie.