Emerytura po mężu 2023 – przepisy
Obecnie obowiązujące przepisy umożliwiają wdowie i wdowcowi podejmowanie decyzji dotyczących emerytury po zmarłym małżonku. Mają oni dwie opcje do wyboru.
Pierwsza opcja to zachowanie własnej pełnej emerytury i zrezygnowanie z otrzymywania świadczenia po zmarłej osobie. W takim przypadku osoba pozostaje przy swoim własnym świadczeniu emerytalnym i nie otrzymuje dodatkowego świadczenia po zmarłym małżonku.
Druga opcja polega na zrezygnowaniu z własnej emerytury i pobieraniu niepełnego świadczenia po osobie zmarłej. W praktyce oznacza to, że osoba rezygnuje z własnej emerytury i otrzymuje część świadczenia, które przysługiwało zmarłemu małżonkowi.
W niektórych przypadkach istnieje wyraźna dysproporcja między wysokością emerytur żony a męża, gdzie mężczyzna często otrzymuje znacznie wyższe świadczenia. W takiej sytuacji finansowo opłacalne może być zdecydowanie się na drugą opcję, czyli rezygnację z własnej emerytury na rzecz częściowego świadczenia po zmarłym małżonku.
Jednakże, niektóre części społeczeństwa oraz środowiska polityczne uważają, że ten wybór nie jest właściwy, i wzywają do zmiany obecnych przepisów. Istnieje przekonanie, że konieczne jest dostosowanie regulacji w celu zapewnienia bardziej równych warunków emerytalnych dla wdów i wdowców, niezależnie od wysokości emerytury ich zmarłego małżonka.
Kiedy wdowa dostaje emeryturę po mężu?
Obecnie, jeśli wdowa chce pobierać emeryturę po mężu, musi zrezygnować z własnego świadczenia. Co więcej, musi spełnić dowolny z poniższych warunków:
- W chwili śmierci małżonka musi być całkowicie niezdolna do pracy lub musi mieć ukończone 50 lat;
- Musi mieć ukończone 50 lat lub być osobą niezdolną do pracy już po śmierci męża, ale najpóźniej w czasie 5 lat od jego śmierci lub od zaprzestania wychowywania dzieci;
- Musi wychowywać co najmniej jedno z dzieci, wnuków bądź też rodzeństwa, którzy są uprawnieni do renty po zmarłym – dotyczy to limitu do 16 lat lub do 18 r.ż, jeśli dzieci uczą się w szkole.
- Musi sprawować opiekę nad dzieckiem, które jest całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub jest niezdolne do pracy i uprawnione do renty rodzinnej.
Wdowa bez źródła utrzymania. Ile procent otrzyma?
Jeżeli wdowa nie spełnia żadnego z wcześniej wymienionych warunków, to nadal może otrzymywać rentę rodzinna, czyli emeryturę po zmarłym małżonku, pod warunkiem, że nie posiada żadnego innego źródła utrzymania. W takim przypadku, wdowa będzie uprawniona do otrzymywania świadczenia przez okres jednego roku od momentu śmierci swojego współmałżonka. Jednakże, w celu kontynuacji otrzymywania renty rodzinnej po upływie roku, wdowa musi uczestniczyć w szkoleniu, które kwalifikuje ją do podjęcia pracy zarobkowej.
Ważne jest zaznaczyć, że to prawo dotyczy sytuacji, gdy wdowa nie jest uprawniona do innego świadczenia emerytalno-rentowego i nie ma możliwości samodzielnego zabezpieczenia swojego utrzymania. W przypadku, gdyby wdowa znalazła się w takiej sytuacji, emerytura po zmarłym małżonku może stanowić wsparcie finansowe dla niej przez ograniczony okres, jednak nie dłużej niż dwa lata, o ile spełnia warunek uczestnictwa w odpowiednim szkoleniu.
Ile wynosi emerytura po mężu w 2023 roku?
Aktualnie wysokość renty rodzinnej jest zależna od liczby osób uprawnionych do jej pobierania. W przypadku, gdy tylko wdowa ma prawo do świadczenia, otrzymuje ona 85% kwoty, która przysługiwała zmarłemu małżonkowi. Jeśli uprawnionych jest dwie osoby, na przykład żona i dziecko, wdowa otrzymuje 90% renty rodzinnej. Natomiast gdy do świadczenia uprawnionych jest trzy lub więcej osób, takich jak żona i kilkoro dzieci lub inni członkowie rodziny, wdowa otrzymuje 95% świadczenia, które przysługiwało zmarłemu.
Ponadto, emerytura wdowy po mężu podlega corocznej waloryzacji i nie może być niższa niż minimalna kwota świadczenia. Od 1 marca 2023 roku minimalna kwota wynosi 1588,44 zł brutto.
W skrócie, obecnie wysokość renty rodzinnej zależy od liczby osób uprawnionych do jej otrzymywania. Im więcej osób uprawnionych, tym wyższy procentowy udział świadczenia przypada na wdowę. Dodatkowo, emerytura wdowy podlega waloryzacji i nie może być niższa od minimalnej kwoty ustalonej na 1588,44 zł brutto od marca 2023 roku.
