Sędzi Dorocie Tyrała z Sądu Apelacyjnego w Warszawie zostały postawione zarzuty dyscyplinarnymi związanej z jej działalnością orzeczniczą dotyczącą neosędziów oraz neo-KRS.
POLECAMY: Rada Ławników SN zaleca ławnikom, aby nie wydawali orzeczeń z neosędziami
Sprawa wywołała oburzenie wśród środowiska warszawskich sędziów. Należy zauważyć, że postępowanie dyscyplinarne wobec sędzi Tyrały jest rażącym lekceważeniem prawa europejskiego oraz wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPCz) i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Szczególnie jest to kpiną z niedawnego wyroku TSUE z czerwca 2023 roku, w którym podważono legalność tzw. ustawy kagańcowej. Paradoksalnie, sędzia Tyrała otrzymała zarzuty właśnie na podstawie tej ustawy.
Zarzuty dyscyplinarne dotyczą konkretnie działalności orzeczniczej sędzi Tyrały. Pierwszy zarzut dotyczy zgłoszenia przez nią w marcu 2023 roku zdania odrębnego do wyroku. Sędzia, powołując się na wyroki ETPCz i TSUE, kwestionowała w nim status „sędziego sądu apelacyjnego” z „elitarnego” grona neosędziów oraz status niekonstytucyjnej Krajowej Rady Sądownictwa (neo-KRS).
Zastępca rzecznika dyscyplinarnego, Michał Lasota z „elitarnego” grona neosędziów, uważa, że sędzia Tyrała naruszyła artykuł 42a ustawy o ustroju sądów powszechnych, który zabrania sędziom badania legalności statusu innych sędziów.
Według naszych ustaleń Lasota zakwalifikował to jako przestępstwo przekroczenia uprawnień zgodnie z artykułem 231 kodeksu karnego oraz delikt dyscyplinarny z artykułu 107 paragraf 1 punkt 3 ustawy o ustroju sądów powszechnych. Ten ostatni przepis stanowi, że sędzia może ponieść odpowiedzialność dyscyplinarną za przewinienia służbowe, takie jak „działania kwestionujące istnienie stosunku służbowego sędziego, skuteczność powołania sędziego lub umocowanie konstytucyjnego organu Rzeczypospolitej Polskiej”.
Drugi zarzut dyscyplinarny wobec sędzi Tyrały dotyczy odroczenia rozprawy w styczniu 2023 roku, gdy pełniła funkcję przewodniczącej trzyosobowego składu orzekającego. Sędzia odroczyła rozprawę i złożyła oświadczenie, ponieważ nie chciała orzekać wraz z dwoma sędziami sądu apelacyjnego, którzy zostali powołani przy udziale nowej KRS.
Przypominamy, że nie jest to pierwsze postępowanie dyscyplinarne wobec sędzi Tyrały. Jest ona doświadczonym sędzią, zajmującym się sprawami karnymi od ponad 30 lat. W przeszłości pełniła funkcję wiceprezesa Sądu Okręgowego w Warszawie. W Sądzie Apelacyjnym prowadziła poważne i skomplikowane procesy dotyczące m.in. zabójstw i zorganizowanych grup przestępczych.
Warto przypomnieć, że w czerwcu Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że reforma wymiaru sprawiedliwości przeprowadzona przez rząd PiS w grudniu 2019 roku jest niezgodna z prawem Unii Europejskiej. Komisja Europejska odniosła wówczas zwycięstwo, gdyż w kwietniu 2021 roku zaskarżyła tzw. ustawę kagańcową, która wprowadzała zmiany w prawie dotyczącym ustroju sądów powszechnych, Sądu Najwyższego oraz innych ustaw. Komisja Europejska kwestionowała m.in. zakazanie wszystkim krajowym sądom badania spełnienia wymogów Unii Europejskiej dotyczących niezawisłości i bezstronności sądownictwa oraz traktowanie takich działań jako przewinienia dyscyplinarnego.
CZYTAJ WIĘCEJ: TSUE: Neosędziowie nie posiadają uprawnienia do wydawania orzecznictw. Polski wymiar „sprawiedliwości” w potrzasku
Przypominamy, że wydawane orzecznictwa przez neo-sędziów podlegają uchyleniu z mocy prawa. W przypadku postępowań cywilnych na podstawie art. 379 pkt 4 in fine k.p.c., a karnych na podstawie art. 439 § 1 pkt 6 in fine k.p.k.
Czym jest neo-KRS i neo-sędzia
Krajową Radę Sądownictwa wyłoniono w sposób niezgodny z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej co powoduje, że w świetle przyjętej linii orzecznictwa SN, a także TSUE nie można tej instytucji uznać jako organ działający leganie i posiadający uprawnienia do mianowania sędziów. Każdy sędzia mianowany przez ten niekonstytucyjny organ i powołany przez prezydenta do pełnienia służy jest również noe-sędzią, który nie posiada zdolności prawnych do wydawania orzecznictwa,
W tym miejscu zasadnym stanie się podniesienie, że problem powołań „sędziów” po ukształtowaniu „Krajowej Rady Sądownictwa” w wyniku zmian w 2017 roku posiada kilka aspektów. Pierwszy związany jest z przepisami Konstytucji RP, które nakładają na organy władzy publicznej, w tym prawodawcę, obowiązek takiego powoływania sędziów do obowiązków orzeczniczych, który gwarantuje niezbędne minimum niezależności i niezawisłości organów biorących udział w procesie nominacyjnym. Takim organem jest Krajowa Rada Sądownictwa. Ingerencja w konstytucyjne standardy kształtowania sędziowskiego składu tego organu, stwarzająca możliwość ukształtowania Rady przez polityków, czyli wyboru członków sędziowskich Rady w całości przez parlament (z wyłączeniem I Prezesa SN i Prezesa NSA), spowodowała, że ten organ nie spełnia wymogów konstytucyjnych. To sprawia, że w każdym wypadku powołania sędziego pojawia się wątpliwość, która towarzyszy każdemu człowiekowi, który oddaje swoją sprawę pod osąd sądu, czy ten sąd jest sądem właściwym w rozumieniu konstytucyjnym.
Ponadto – to drugi aspekt – w doktrynie, do czego dołożyłem rękę, i w orzecznictwie pojawiła się metoda weryfikacji poprawności powołania sędziów w oparciu o narzędzia, które są w systemie od zawsze, ale zasadniczo nie służą do oceny spełnienia minimalnych przesłanek bezstronności i niezawisłości. Chodzi o instytucje (w przypadku kontroli prewencyjnej) – iudex suspectus i iudex inhabilis, a w przypadku kontroli następczej – bezwzględnej przesłanki odwoławczej, jaką jest nienależyta obsada sądu. Na tym pomyśle posadowione było stanowisko uchwały trzech połączonych Izb Sądu Najwyższego ze stycznia 2020 roku. Uchwała ta zawierała nie do końca właściwe zróżnicowanie: wskazując, że w przypadku SN, ze względu na charakter tego organu, sędziowie powołani po rekomendacji KRS ukształtowanej po 2017 r. nie dają gwarancji niezawisłego i bezstronnego orzekania. I z tego powodu uznano, że wyłącznie ta wada instytucjonalna uzasadnia twierdzenie, że tacy sędziowie pozbawieni są materialnego votum. Uchwała nie zakwestionowała, że te osoby uzyskały status sędziów SN, ale stwierdzono, że nie mają uprawnień do wydawania orzeczeń.
Wydane do tej pory orzeczenia przez takich ‘sędziów’ są dotknięte wadą, z uwagi na nienależytą obsadę sądu, którą traktować należy jako niespełnienie konstytucyjnego wymogu sądu właściwego określonego w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP. Wadliwie powołani sędziowie nie powinni orzekać. Od dnia wydania uchwały sędziowie ci są pozbawieni zdolności do orzekania. Nie dysponują materialnym votum, choć mają status sędziów. W związku z powyższą sprawą uznać należy, że na podstawie art. 91 ust. 2 i 3 orzecznictwo wydane TSUE i ETPCz, zasadę pierwszeństwa stosowania prawa
Powyższe stanowisko znajduje uzasadnienie w treść wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 6 października 2021 r. w sprawie C-487 /19, jak też wcześniejszego wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 7 maja 2021 r., skarga nr 4907 /18 Przypominam tym samym kapturowemu sądowi, że zgodnie z art. 9 Konstytucji Rzeczpospolita Polska zobowiązana jest przestrzegać wiążącego ją prawa międzynarodowego. Stosownie zaś do treści art. 91 ust. 2 Konstytucji umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową. Status sędziów oraz gwarancje niezależności sądów, stanowiące istotę prawa do rzetelnego procesu sądowego, znajdują umocowanie w zapisach Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i potwierdzone jest dodatkowo w art. 6 ust. 3 Traktatu o UE. W zakresie niniejszej sprawy nie ma zastosowania wyrok wydany w dniu 7 października 2021 r. przez Trybunał Konstytucyjny w obecnym – wadliwym – składzie w sprawie o sygn. K 13/21, który godzi w interesy obywateli.
Nasze stanowisko w zakresie neo-KRS i neo-sędziów mianowanych przez ten niekonstytucyjny organ potwierdza stanowisko Komisja Europejska, która w dniu 15 lutego 2023 roku podjęła decyzję o skierowaniu sprawy przeciwko Polsce do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w związku z kontrowersyjnym orzeczeniem polskiego Trybunału Konstytucyjnego. Komisja wszczęła przeciwko Polsce postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego 22 grudnia 2021 r. – Powodem były wyroki polskiego Trybunału Konstytucyjnego z 14 lipca 2021 r. i 7 października 2021 r., w których uznał on postanowienia traktatów UE za niezgodne z Konstytucją RP, wyraźnie kwestionując zasadę pierwszeństwa prawa UE. Bez wątpienia w świetle treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (Wielkiej Izby) z dnia 19 listopada 2019 roku (nr C 585/18, C – 624/18, C 625/18) oraz uchwały pełnego składu Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 r. (BSA I-4110-1/20) zachodzi podstawa do stwierdzenia, że instytucja powołana do zapewnienia praworządności łamie prawo i popełnia przestępstwo.
Przypominamy, że wydawane orzecznictwa przez neo-sędziów podlegają uchyleniu z mocy prawa. W przypadku postępowań cywilnych na podstawie art. 379 pkt 4 in fine k.p.c., a karnych na podstawie art. 439 § 1 pkt 6 in fine k.p.k.
W związku z powyższym warto, jest zawsze zasięgnąć rady specjalisty z zakresu prawa, który jest w stanie sprawdzić, czy sędzia orzekający w sprawie posiada zdolność do wydawania orzecznictwa, aby wydany przez niego wyrok nie posiadał wady prawnej. Taką poradę wraz możliwościami, jakie daje Państwu prawo w zakresie zapewnienia sobie sprawiedliwego procesu, można uzyskać w naszej kancelarii, pisząc na adres: kontakt@legaartis.pl
Potrzebujesz pomocy prawnej, napisz do nas lub zadzwoń już teraz.
☎️ 579-636-527
