Wolność komunikacji, analogicznie do innych swobód zapewnionych w konstytucji, powinna być ograniczana wyłącznie na podstawie przepisu ustawowego lub orzeczenia sądowego. Osoby przebywające w więzieniu również mają prawo do utrzymywania kontaktów i korzystania z telefonu.
POLECAMY: Wprowadzone ograniczenie kontaktu skazanego z rodziną i prawnikiem sprzeczne z prawem
Do Parlamentu wpłynęła petycja dotycząca zmian w kodeksie karnym, w której sugeruje się rozszerzenie środków karnych określonych w art. 39 o możliwość ograniczenia swobody komunikacji w zakładzie karnym. Taka decyzja miałaby być podejmowana przez sąd w wyroku skazującym, określając precyzyjnie liczbę minut (od 10 do 40) codziennego czasu rozmów oraz liczbę dni w tygodniu, w których można z tego korzystać (min. 1 dzień w przypadku zbrodni, min. 4 dni przy występku). Przewidziana w tym zakresie regulacja miałaby także obejmować inne formy komunikacji, takie jak np. Skype. Regulamin zakładu karnego mógłby również umożliwiać wyższy limit czasu.
W petycji zwraca się uwagę, że obecnie sprawa ta nie jest uregulowana na poziomie przepisów ustawowych. Mimo że wykonawczy kodeks karny w art. 105b przyznaje prawo do kontaktu telefonicznego co najmniej raz w tygodniu, to jednak odsyła do „wewnętrznego porządku w zakładzie karnym”. W podobny sposób rozporządzenie ministra sprawiedliwości z grudnia 2022 roku wskazuje, że to właśnie wewnętrzny porządek określa godziny, dni i miejsce korzystania z telefonu przez osadzonych. Tym samym, konstytucyjna wolność zostaje znacznie ograniczona na mocy aktów niższego rzędu niż ustawa, co zdaniem autora petycji narusza art. 31 ust. 3 Konstytucji RP. Kodeks karny wykonawczy w art. 4 § 2 również przewiduje, że prawa obywatelskie skazanego mogą być ograniczone tylko na mocy ustawy lub prawomocnego orzeczenia sądu (do 2000 roku mogło to obejmować także rozporządzenie).
W wyniku tego, osoby osadzone w różnych zakładach karnych mają różny stopień ograniczenia swojej wolności komunikacyjnej. Petycja przytacza przykłady, takie jak regulamin więzienia w Rzeszowie, gdzie czas rozmowy jest ograniczony do pięciu minut, oraz w Dębicy, gdzie więźniowie mają prawo do kilku rozmów dziennie po piętnaście minut.
Prof. dr hab. Monika Płatek, ekspertka z Uniwersytetu Warszawskiego specjalizująca się w prawie karnym, zauważa, że Europejskie Reguły Więzienne, obowiązujące w państwach UE od 2006 roku, jasno stwierdzają, że pozbawienie wolności jest karą samą w sobie i nie powinno się jej dodatkowo zaostrzać poprzez kolejne ograniczenia. Dodatkowo, reguły te zakładają, że warunki pobytu w więzieniu powinny być zbliżone do warunków życia poza więzieniem.
Ekspertka wyjaśnia, że więc ograniczanie komunikacji osadzonych, w czasach gdy praktycznie każdy posiada telefon, jest nieuzasadnione. Takie działania przyczyniają się jedynie do zerwania więzi społecznych i rodzinnych, co utrudnia proces resocjalizacji. Niestety, w Polsce istnieje tendencja do traktowania minimalnych wymogów (takich jak dziesięć minut rozmów telefonicznych dziennie) jako maksymalnych. To z kolei może prowadzić do nadużyć władzy.
Podsumowując, choć autor petycji może mieć dobre intencje, jego propozycje mogą pogorszyć sytuację. Sąd również nie powinien ograniczać prawa do komunikacji osadzonych, ponieważ trudno przewidzieć, jak ich sytuacja może się zmieniać w trakcie wykonywania kary.
Autor petycji podkreśla jednak, że zgodnie z jego proponowaną nowelizacją, osoby skazane, którym nie orzeczono tego środka karnego, nadal będą miały prawo do nieograniczonej komunikacji, a jej ograniczanie stanowiłoby nadużycie władzy.
Drogi czytelniku przypominamy, że wszystkie sprawy prawne w tym sprawa, o jakiej piszemy, potrafią być zawiłe i często wymagają uzyskania pomocy prawnika. Warto przed podjęcie kraków prawnych zawsze omówić je z prawnikiem.
Skontaktuj się z nami już teraz. Przeanalizujemy Twoją sprawę i sprawdzimy dokładnie, co da się zrobić w Twojej sprawie. Nasi eksperci pomogli już niejednemu klientowi, który myślał, że jest już w sytuacji bez wyjścia.
Napisz do nas lub zadzwoń już teraz.
☎️ 579-636-527