W Polsce obecnie brakuje uregulowań prawnych określających minimalną kwotę alimentów na dziecko, co często prowadzi do krzywdzenia tych, którzy mają do nich prawo. Niesprawiedliwe jest także to, że alimenty można uzyskać dopiero po długotrwałym procesie sądowym, który zazwyczaj trwa kilka miesięcy.
Alimenty na dziecko w aktualnym stanie prawnym w Polsce
W przypadku ustalania wysokości alimentów, które mają zapewnić środki utrzymania i często także wychowanie dziecka, sąd bierze pod uwagę uzasadnione potrzeby dziecka oraz zdolność zarobkową osoby zobowiązanej do płacenia alimentów. Konieczność analizy indywidualnej sytuacji uprawnionego wymaga jednak czasu i tworzy okres, w którym alimenty nie mogą być pobierane z powodu trwającego postępowania sądowego, co w ostatecznym rozrachunku szkodzi dobru dziecka, które jest uprawnione do alimentów.
Od 1 lipca 2023 roku obowiązująca nowelizacja Kodeksu Postępowania Cywilnego wprowadza istotne zmiany w egzekucji alimentów. Teraz, oprócz zaspokojenia aktualnych i zaległych płatności, możliwe jest również zabezpieczenie świadczeń przyszłych. W praktyce oznacza to, że skonfiskowane składniki majątku dłużnika oraz uzyskane z ich sprzedaży środki mogą być przeznaczone na pokrycie przyszłych alimentów. Wcześniej możliwe było jedynie zabezpieczenie konkretnych aktywów. Ta zmiana, wprowadzona przez ustawodawcę, ma na celu skuteczniejszą ochronę uprawnionych do alimentów, co jest uzasadnione, biorąc pod uwagę problem uchylania się od obowiązków alimentacyjnych, który jest powszechny w Polsce. Świadczy o tym liczba toczących się postępowań karnych związanych z niealimentacją, które są jednymi z najczęściej popełnianych przestępstw w kraju.
Rząd od dłuższego czasu planuje reformę prawa rodzinnego, która ma na celu wprowadzenie do polskiego systemu prawnego tzw. „alimentów natychmiastowych” w celu bardziej skutecznej ochrony praw dziecka.
Alimenty natychmiastowe
Alimenty natychmiastowe są rozważane jako rozwiązanie problemów związanego z długotrwałymi procesami sądowymi w sprawach alimentacyjnych, które często trwają miesiącami, co skutkuje opóźnionym otrzymaniem środków na utrzymanie. Alimenty natychmiastowe mają na celu zapewnić prostszy i szybszy dostęp do środków potrzebnych do zaspokojenia podstawowych potrzeb materialnych dziecka. W uzasadnieniu projektu ustawy, ustawodawca podkreśla, że długi czas trwania obecnych postępowań wynika głównie z konieczności każdorazowego ustalania „usprawiedliwionych potrzeb” dziecka przez sąd. Wprowadzenie „alimentów natychmiastowych” pozwoli na szybkie przyznanie uśrednionych świadczeń, obliczonych na podstawie minimalnego wynagrodzenia brutto podzielonego przez współczynnik dzietności, który podlega corocznej waloryzacji zgodnie z minimalnym wynagrodzeniem za pracę.
Postępowanie nakazowe alimentacyjne
Kolejną planowaną zmianą jest wprowadzenie postępowania nakazowego alimentacyjnego do Kodeksu Postępowania Cywilnego. W ramach tego postępowania, sąd będzie orzekał na podstawie załączonego do pozwu oświadczenia o osiąganych dochodach, kosztach utrzymania, liczbie dzieci oraz informacji o nieuzasadnionym unikaniu obowiązku alimentacyjnego lub braku rozpoczęcia sprawy o rozwód. Ten nowy tryb ma na celu usprawnienie procesów sądowych i ułatwienie dochodzenia roszczeń (pozwów będą składane na oficjalnym formularzu) poprzez natychmiastową możliwość wykonania alimentacyjnego nakazu zapłaty. Dodatkowo, w ramach projektu ustawy proponuje się wprowadzenie rodzinnego postępowania informacyjnego, które ma na celu pojednanie małżonków lub osiągnięcie porozumienia w sprawie alimentów.
Odniesienie do Tabeli Düsseldorfskiej
W odniesieniu do Tabeli Düsseldorfskiej w Niemczech, która służy sądom jako narzędzie do ustalania potrzeb alimentacyjnych dzieci, istnieje potrzeba przemyślenia i reformy polskiego systemu alimentów dla dzieci. Niemiecki system opiera się na obiektywnych kryteriach, takich jak dochody rodziców, dochody dziecka (jeśli ma takie), liczba dzieci i innych osób uprawnionych do alimentacji. Jest to podstawa do ustalenia minimalnej wysokości alimentów, która jest corocznie dostosowywana przez Wyższy Sąd Regionalny w Düsseldorfie. System ten uwzględnia również zmieniające się potrzeby dziecka w miarę jego wzrostu, co ogranicza uznaniowość sędziów. Niemiecki model ma jednak swoje ograniczenia w dostosowaniu do indywidualnych sytuacji.
Podsumowanie
Polski system alimentacyjny zdecydowanie wymaga reformy, a dobrze, że ustawodawca zdaje sobie z tego sprawę. Pozostaje pytanie, dlaczego rząd tak długo zwleka z jej przeprowadzeniem, szczególnie biorąc pod uwagę, że najbardziej poszkodowanymi w tej sytuacji są dzieci. Nadal niejasne jest, jaka będzie ostateczna minimalna wysokość alimentów natychmiastowych, ale ważne jest, aby była ona odpowiednio dostosowana do obecnych warunków gospodarczych. Konieczne jest wprowadzenie obiektywnych kryteriów do polskiego prawa, które określą minimalny standard alimentów, co przyspieszy postępowania. Pozytywnie należy również ocenić nowelizację przepisów Kodeksu Postępowania Cywilnego, która umożliwia zasądzenie alimentów na przyszłość i zapewnia bardziej efektywną egzekucję. Niemniej jednak warto, aby ustawodawca rozważył także uwzględnienie innych czynników, takich jak wiek dziecka (i związane z nim rosnące potrzeby) oraz ewentualne dochody dziecka.
Drogi czytelniku przypominamy, że wszystkie sprawy prawne w tym sprawa, o jakiej piszemy, potrafią być zawiłe i często wymagają uzyskania pomocy prawnika. Warto przed podjęcie kraków prawnych zawsze omówić je z prawnikiem.
Skontaktuj się z nami już teraz. Przeanalizujemy Twoją sprawę i sprawdzimy dokładnie, co da się zrobić w Twojej sprawie. Nasi eksperci pomogli już niejednemu klientowi, który myślał, że jest już w sytuacji bez wyjścia.
Napisz do nas lub zadzwoń już teraz.
☎️ 579-636-527
