W ramach programu REPowerEU, Unia Europejska planuje wprowadzić zobowiązanie do instalacji paneli fotowoltaicznych na dachach domów jednorodzinnych. Głównym celem tego ambitnego programu jest znacząca redukcja emisji gazów cieplarnianych do 2030 roku, co stanowi kluczowy krok w globalnej walce ze zmianami klimatycznymi.
Planowane wprowadzenie tego obowiązku będzie miało charakter stopniowy, uwzględniając różne grupy budynków. Rozpoczęcie tego procesu przewidziane jest na rok 2026, kiedy to instalacje fotowoltaiczne staną się obowiązkowe na wszystkich nowo budowanych obiektach użyteczności publicznej i komercyjnych o powierzchni użytkowej przekraczającej 250 m2. Następnie, od 2027 roku, obowiązek ten zostanie rozszerzony na istniejące już budynki użyteczności publicznej i komercyjne, które również będą musiały wyposażyć się w panele fotowoltaiczne, pod warunkiem, że ich powierzchnia użytkowa przekroczy 250 m2.
Warto zaznaczyć, że program nie zapomina również o sektorze domów jednorodzinnych. Od 2029 roku każdy nowo budowany dom jednorodzinny będzie zobligowany do posiadania własnej instalacji fotowoltaicznej. Ta inicjatywa ma na celu pobudzenie rozwoju energii odnawialnej na poziomie lokalnym oraz przekształcenie budynków mieszkalnych w bardziej zrównoważone i ekologiczne miejsca zamieszkania.
Obowiązkowa fotowoltaika
Przez kolejne lata planowane są stopniowe rozszerzenia wymogów dotyczących instalacji fotowoltaicznych, które będą dotyczyć różnych typów budynków:
- Od 2026 roku, zgodnie z nowymi przepisami, instalacje fotowoltaiczne staną się obowiązkowe na wszystkich nowo budowanych obiektach publicznych i komercyjnych o powierzchni użytkowej przekraczającej 250 m2.
- Od 2027 roku, ten obowiązek zostanie rozszerzony na już istniejące budynki publiczne i komercyjne, które również muszą mieć powierzchnię użytkową przekraczającą 250 m2.
- Od 2029 roku, przewiduje się, że instalacje fotowoltaiczne będą obowiązywać we wszystkich nowo budowanych domach jednorodzinnych.
To oznacza, że od 2029 roku każdy nowo budowany dom jednorodzinny będzie musiał być wyposażony w swoją własną mikroinstalację fotowoltaiczną.
Warto również zaznaczyć, że każda gmina w Unii Europejskiej, która ma więcej niż 10 tysięcy mieszkańców, będzie musiała stworzyć co najmniej jedną energetyczną wspólnotę. Komisja Europejska zachęca również państwa członkowskie do wprowadzenia programów wsparcia, które pomogą obniżyć koszty energii dla osób o niższych dochodach, wykorzystując energię słoneczną.
Ponadto, kraje członkowskie zostaną zobowiązane do stworzenia systemów wsparcia dla inwestorów montujących instalacje fotowoltaiczne, zwłaszcza w połączeniu z magazynami energii i pompami ciepła, co pozwoli na zwrot inwestycji w okresie do dziesięciu lat.
Początkowo projekt dyrektywy zakładał obowiązek instalacji paneli fotowoltaicznych jedynie w przypadku nowo budowanych budynków jednorodzinnych i komercyjnych oraz tych, które były poddawane remontowi dachu. Jednak po konsultacjach i dyskusjach z państwami członkowskimi, zakres obowiązkowej instalacji został rozszerzony na już istniejące budynki jednorodzinne.
Nowe przepisy obejmują dachy o powierzchni większej niż 50 metrów kwadratowych oraz budynki, których dachy są skierowane na południe, wschód lub zachód. Jeśli nieruchomość nie spełnia tych kryteriów, właściciele zostaną zobowiązani przynajmniej do rozważenia instalacji paneli fotowoltaicznych lub innych źródeł energii odnawialnej.
Wprowadzenie obowiązkowej fotowoltaiki ma na celu promowanie czystych źródeł energii, zmniejszenie zależności od paliw kopalnych oraz ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. Stanowi to krok w kierunku bardziej zrównoważonego i ekologicznego rozwoju, przyczyniając się do osiągnięcia celów związanych z walką ze zmianami klimatycznymi.
Polityka energetyczna Unii Europejskiej
Intensywny rozwój fotowoltaiki ma stanowić sposób na uniezależnienie się od surowców energetycznych z Rosji. Gaz i węgiel to nieekologiczne surowce kopalne. Jednocześnie więc Unia Europejska postanowiła zrobić większy krok w realizacji Zielonego Ładu, który docelowo pozwoli do 2050 r. osiągnąć neutralność klimatyczną w Europie. Założenia przyjęte w ubiegłym roku w programie Fit for 55 (Gotowi na 55), czyli obniżenie do 2030 r. emisji do poziomu stanowiącego 55% emisji z lat 90. XX w. to w tej chwili za mało.
Komisja Europejska przygotowała program REPowerEu, którego wdrożenie ma w szybki sposób uniezależnić państwa europejskie od importu rosyjskich surowców energetycznych. Oprócz poprawienia efektywności energetycznej oraz sprowadzania węgla i gazu z innych rejonów świata ważne jest także rozwijanie technologii związanych z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii, m.in. energii pochodzącej ze słońca.
Konsekwencje niewykonania obowiązku
Niewykonanie obowiązku instalacji paneli fotowoltaicznych na nowym domu może wiązać się z różnymi konsekwencjami. Oto kilka potencjalnych skutków:
- Kary finansowe: Właścicielom, którzy nie zainstalują paneli fotowoltaicznych zgodnie z przepisami, mogą grozić kary finansowe. Wysokość kar będzie zależna od lokalnych przepisów i może być uzależniona od wielkości domu oraz mocy instalacji fotowoltaicznej.
- Ograniczenia w sprzedaży: Brak zainstalowanych paneli fotowoltaicznych może utrudnić sprzedaż domu w przyszłości. W coraz większym stopniu kupujący poszukują nieruchomości z zielonymi rozwiązaniami i wyższą efektywnością energetyczną.
- Utrata korzyści finansowych: Niezainstalowanie paneli fotowoltaicznych oznacza utratę korzyści związanych z oszczędnościami na rachunkach za prąd i potencjalnymi dotacjami lub wsparciem finansowym, które mogą być dostępne dla właścicieli, którzy inwestują w energię odnawialną.
Jak uniknąć kar i spełnić wymagania?
Aby uniknąć kar i spełnić wymagania dotyczące instalacji paneli fotowoltaicznych, właściciele nowych domów powinni podjąć następujące działania:
- Konsultacja z profesjonalistami: Skonsultuj się z doświadczonymi instalatorami paneli fotowoltaicznych oraz doradcami ds. energii odnawialnej, którzy pomogą Ci zrozumieć przepisy i dostosować instalację do wymagań.
- Planowanie budowy: Jeśli planujesz budowę nowego domu, uwzględnij instalację paneli fotowoltaicznych we wczesnej fazie projektu. Przygotuj odpowiednie miejsce na panele i uwzględnij je w kosztorysie budowy.
- Wybór certyfikowanych paneli: Wybieraj certyfikowane panele fotowoltaiczne o wysokiej jakości, które spełniają lokalne normy i przepisy techniczne.
- Współpraca z certyfikowanymi instalatorami: Zleć instalację paneli fotowoltaicznych profesjonalnym i certyfikowanym instalatorom, którzy posiadają odpowiednie doświadczenie i wiedzę w zakresie fotowoltaiki.