Punktualność jest cechą niezwykle istotną w miejscu pracy. Osoba, która ma trudności z wykonywaniem obowiązków zgodnie z ustalonym harmonogramem czasowym, narazi się na negatywne skutki, nie tylko w oczach swojego przełożonego. Opóźnienia w pracy mogą czasem prowadzić do utraty zatrudnienia, choć oczywiście nie jest to regułą.
POLECAMY: Jak rozliczać nadgodziny dobowe i średniotygodniowe?
Podstawowe obowiązki pracownika Zgodnie z postanowieniami artykułu 100 Kodeksu pracy, pracownik ma obowiązek wykonywać swoje obowiązki z sumiennością i starannością oraz przestrzegać poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, o ile nie są one w sprzeczności z obowiązującymi przepisami prawa lub umową o pracę. W szczególności pracownik jest zobowiązany do:
- Dostosowywania się do ustalonego grafiku czasu pracy w miejscu pracy.
- Przestrzegania regulaminu pracy oraz ustalonego porządku w miejscu pracy.
- Respektowania przepisów dotyczących bezpieczeństwa, higieny pracy oraz przeciwpożarowych.
- Ochrony mienia zakładu pracy i utrzymywania poufności informacji, których ujawnienie mogłoby zaszkodzić pracodawcy.
- Zachowania tajemnicy, zgodnie z przepisami prawa.
- Działania w miejscu pracy zgodnie z zasadami współżycia społecznego.
Punktualność jest jednym z atutów pracownika, który świadczy o jego zaangażowaniu i szacunku wobec innych. Warto pamiętać, że każdy pracownik musi przestrzegać harmonogramu pracy, który został uzgodniony. Zmiany w godzinach pracy mogą nastąpić tylko po konsultacji z przełożonym. Dlatego też opóźnienia powinny być traktowane jako naruszenie obowiązków pracowniczych, zwłaszcza jeśli stają się one nawykiem.
Wyrok SA w Katowicach z 3 października 2019 r. (sygn. akt III AUa 88/19)
Istotą pracy podporządkowanej jest możliwość codziennego konkretyzowania pracownikowi jego obowiązków, a w szczególności określania czynności mieszczących się w zakresie uzgodnionego rodzaju pracy i sposobu ich wykonywania. Charakterystyczna dla stosunku pracy dyspozycyjność pracownika wyraża się właśnie w zobowiązaniu do podejmowania zadań według wskazań pracodawcy, a obowiązek stosowania się do poleceń przełożonych został wyeksponowany w art. 100 § 1 kp.
POLECAMY: Czy pracodawca może odmówić udzielenia pracownikowi urlopu na żądanie
Kiedy mamy do czynienia ze spóźnieniem do pracy?
Kwestia spóźnienia do pracy nie jest konkretne określona w Kodeksie pracy. W praktyce to pracodawca ma kluczowe znaczenie w tej sprawie. Dla niektórych niewielkie opóźnienia, na przykład 5 minut, mogą być tolerowane, podczas gdy inni uważają już jedną minutę za problematyczną. Warto zrozumieć, że pracownik zobowiązany jest do punktualnego pojawienia się w miejscu pracy zgodnie z warunkami umowy, a ewentualne problemy nie mogą być tłumaczone wcześniejszym przyzwoleniem przełożonego na spóźnienia.
Skutki spóźnienia do pracy
Zazwyczaj jednorazowe opóźnienie w przybyciu do pracy nie prowadzi do żadnych konsekwencji dyscyplinarnych dla pracownika, zwłaszcza jeśli nie jest ono spowodowane jego winą. Jednakże, gdy takie sytuacje stają się powtarzalne, pracodawca ma prawo zastosować środki karno-dyscyplinarne, takie jak:
- Upomnienie.
- Nagana.
- Kara finansowa.
- Potrącenie z wynagrodzenia za czas, w którym praca nie została wykonana.
Pierwsze trzy sankcje są znane jako kary porządkowe i ich szczegółowe regulacje można znaleźć w art. 108 Kodeksu pracy. Pracodawca ma prawo użyć ich nawet w przypadku pojedynczego opóźnienia pracownika. Potrącenie z wynagrodzenia zazwyczaj stosuje się, gdy spóźnienie jest znaczne i spowodowane winą pracownika. Może być to zastosowane niezależnie od kar porządkowych. Oczywiście, w przypadku opóźnienia wynoszącego 10-15 minut, zazwyczaj nie stosuje się potrąceń. Sytuacja zmienia się, gdy opóźnienie trwa cztery lub pięć godzin, co stanowi istotną stratę dla firmy.
Pracownik może uniknąć odpowiedzialności, jeśli zawiadomi swojego przełożonego o możliwym opóźnieniu, na przykład telefonicznie w trakcie podróży do pracy. Niektóre sytuacje są poza kontrolą pracownika, a w takich przypadkach przełożony nie powinien nakładać konsekwencji. Przykłady to zdarzenia losowe, takie jak powódź, pożar, burza, lub nieoczekiwane wypadki drogowe.
Zwolnienie dyscyplinarne a spóźnienie do pracy
Zwolnienie bez wypowiedzenia jest zazwyczaj stosowane w przypadku poważnych naruszeń przez pracownika.
Art. 52 § 1 Kodeksu pracy
Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:
1) ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,
2) popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
3) zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Teoretycznie, regularne opóźnienia w przybyciu do pracy mogą być uznane za poważne naruszenie obowiązków pracowniczych. Taka sytuacja występuje zwłaszcza wtedy, gdy pracownik jest winny swoim opóźnieniom, na przykład ignoruje swoje obowiązki, nie reaguje na upomnienia ze strony pracodawcy, a także nie reaguje na nałożone kary porządkowe lub potrącenia z wynagrodzenia.
W praktyce, spóźnienie do pracy może stanowić uzasadnienie do rozważenia zwolnienia dyscyplinarnego, jednak zaznaczmy, że tylko w sytuacji, gdy jest ono powiązane z istotnym naruszeniem obowiązków pracowniczych.
Wyrok SN z 8 stycznia 2007 r. (sygn. akt I PK 187/06)
Pracodawca może wskazać kilka przyczyn wypowiedzenia umowy o pracę, które mogą dotyczyć nie tylko pracownika, ale także pracodawcy. Możliwa jest sytuacja, w której żadna z podanych przyczyn samodzielnie nie uzasadnia wypowiedzenia, lecz łącznie czynią one wypowiedzenie zasadnym.
Wyrok SN z 7 lutego 2007 r. (sygn. akt I PK 221/06)
Odmowa podporządkowania się poleceniom pracodawcy dotyczącym organizacji i sposobu wykonania umówionego rodzaju pracy stanowi uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę.
W praktyce, decyzja o zastosowaniu zwolnienia dyscyplinarnego lub kary porządkowej zależy od oceny konkretnych okoliczności danego przypadku oraz zachowania samego pracownika. Jednorazowe spóźnienie, zwłaszcza jeśli nie jest z winy pracownika, nie powinno być poddawane karze. Niemniej jednak, gdy pracownik nie wykazuje się odpowiedzialnością, celowo opóźnia swoje przybycie do pracy, i dodatkowo nadużywa swojej pozycji, np. obraża przełożonego lub współpracowników, to w takim przypadku rozwiązanie umowy o pracę może być brane pod uwagę już po pierwszym takim spóźnieniu.
Podsumowując:
Spóźnienie do pracy stanowi naruszenie podstawowych zasad z zakresu prawa pracy, szczególnie gdy staje się nawykiem i jest wynikiem działania pracownika. Pracodawca ma możliwość w takich sytuacjach nałożenia kary porządkowej lub obniżenia wynagrodzenia za czas opóźnienia. Istnieje także opcja zrezygnowania z karania, szczególnie gdy pracownik nie ponosi winy za swoje opóźnienie i wcześniej informuje swojego przełożonego o nim. Jednakże, w przypadku częstych opóźnień oraz nieodpowiedniego zachowania pracownika, rozważane jest zastosowanie zwolnienia dyscyplinarnego, ponieważ spóźnienie jest wtedy traktowane jako poważne naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych.
Drogi czytelniku przypominamy, że wszystkie sprawy prawne w tym sprawa, o jakiej piszemy, potrafią być zawiłe i często wymagają uzyskania pomocy prawnika. Warto przed podjęcie kraków prawnych zawsze omówić je z prawnikiem.
Skontaktuj się z nami już teraz. Przeanalizujemy Twoją sprawę i sprawdzimy dokładnie, co da się zrobić w Twojej sprawie. Nasi eksperci pomogli już niejednemu klientowi, który myślał, że jest już w sytuacji bez wyjścia.
Napisz do nas lub zadzwoń już teraz.
☎️ 579-636-527
