Koszty postępowania są istotnym aspektem każdej cywilnej sprawy sądowej. Warto pamiętać o podstawowej zasadzie procesu cywilnego, która mówi, że strona przegrywająca musi pokryć koszty związane z celowym dochodzeniem praw i obroną na żądanie przeciwnika. Innymi słowy, każdy uczestnik sporu przed sądem cywilnym musi wiedzieć, że w przypadku przegranej będzie musiał pokryć koszty poniesione przez drugą stronę. Przepisy kodeksu postępowania cywilnego szczegółowo regulują tę zasadę. Warto również dodać, ze osoba wnosząca powództwo w przypadku gdyby nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny lub ich poniesienie narazi ją na taki uszczerbek, może na podstawie art. 102 u.k.s.c. może wnioskować do sadu o zwolnienie jej z ponoszenia kosztów.
Koszty procesu zazwyczaj obejmują opłaty sądowe, jakie strony płacą za składane dokumenty procesowe, zaliczki na rzecz biegłego, a także koszty zatrudnienia adwokata lub radcy prawnego.
Sąd sam orzeka o kosztach, jeśli strona nie jest reprezentowana przez prawnika, ale jeśli strona ma pełnomocnika i oczekuje zwrotu kosztów, to musi złożyć stosowny wniosek przed zamknięciem rozprawy poprzedzającej wydanie ostatecznego orzeczenia.
Orzeczenie dotyczące kosztów procesu jest częścią orzeczenia kończącego daną sprawę w danej instancji. W bardziej skomplikowanych sprawach, sąd może ograniczyć się do określenia ogólnych zasad ponoszenia kosztów, pozostawiając szczegółowe wyliczenia referendarzowi sądowemu. Po ostatecznym orzeczeniu w sprawie, referendarz dokonuje dokładnych wyliczeń kosztów, które obciążają strony.
Orzeczenie dotyczące kosztów sądowych można zaskarżyć. Zaskarżeniu podlegają kwestie związane z obciążeniem stron kosztami, ustaleniem zasad ponoszenia kosztów procesu, zwrotem opłat lub kosztami sądowymi.
Zaskarżenie orzeczenia dotyczącego kosztów sądowych można złożyć w ramach apelacji, która dotyczy rozstrzygnięcia merytorycznego danej sprawy cywilnej. Zawarte w apelacji zarzuty dotyczące kosztów rozpatruje się razem z zarzutami związanymi z istotą sprawy. W przyapdku gdy powód wraz z powództwem wniósł o zwolnienie go z kosztów procesu i sad wydał postanowienie nieuwzględniające żądania strony powodowej, może ona takie postanowienie zaskarżyć w terminie 7 dni odo dnia doręczenia przedmiotowego postanowienia.
W pewnych przypadkach strona nie kwestionuje wyniku samej sprawy, lecz jedynie decyzję dotyczącą kosztów. W takich sytuacjach właściwym środkiem zaskarżenia jest zażalenie. Ważne jest, że termin na złożenie apelacji wynosi zazwyczaj dwa tygodnie, a w przypadku zażalenia – tylko siedem dni.
Zażalenie dotyczące odmowy zwolnienia z kosztów sądowych nie podlega opłacie sądowej (95 ust. 2 pkt 1 i 3 u.k.s.c.)
Zażalenie dotyczące kosztów procesu powinno zawierać podstawowe elementy pisma procesowego, takie jak oznaczenie sądu, stron, rodzaj pisma, podpis i załączniki. Ponadto, zażalenie powinno precyzyjnie wskazywać, które postanowienia są zaskarżone, jakie zmiany się oczekuje oraz uzasadnienie zażalenia, w tym odniesienie do ewentualnych nowych faktów i dowodów. Strona powinna jasno przedstawić, dlaczego uważa, że sąd pierwszej instancji wydał błędne orzeczenie w sprawie kosztów. Najczęstsze zarzuty dotyczą pominięcia określonych kosztów strony lub błędnej oceny kosztów związanych z zatrudnieniem pełnomocnika.
„Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych stanowi w istocie pomoc państwa dla osób, które ze względu na ich trudną sytuację materialną nie mogą uiścić kosztów sądowych bez wywołania uszczerbku w koniecznych kosztach utrzymania siebie i rodziny. Ubiegający się o taką pomoc powinien więc w każdym wypadku poczynić oszczędności we własnych wydatkach, do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny. Dopiero gdyby oszczędności te okazały się niewystarczające, może zwrócić się o pomoc państwa. Możliwość ubiegania się o zwolnienie od kosztów sądowych nie jest determinowana zachowaniem przez stronę dotychczasowego poziomu życia, a jedynie zapewnieniem koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny – na podstawowym poziomie. Długi prywatne strony ubiegającej się o zwolnienie od kosztów sądowych nie mają pierwszeństwa przed zobowiązanymi tej strony wobec Skarbu Państwa do pokrycia kosztów sądowych” tak stwierdził między innymi SN w postanowieniu z 30.06.2022 r., III CZ 155/22, LEX nr 3477892.
Drogi czytelniku przypominamy, że wszystkie sprawy prawne w tym sprawa, o jakiej piszemy, potrafią być zawiłe i często wymagają uzyskania pomocy prawnika. Warto przed podjęcie kraków prawnych zawsze omówić je z prawnikiem.
Skontaktuj się z nami już teraz. Przeanalizujemy Twoją sprawę i sprawdzimy dokładnie, co da się zrobić w Twojej sprawie. Nasi eksperci pomogli już niejednemu klientowi, który myślał, że jest już w sytuacji bez wyjścia.
Napisz do nas lub zadzwoń już teraz.
☎️ 579-636-527
