Pan Piotr, który zakupił pobyt w hotelu z ponad dwutygodniowym wyprzedzeniem przez stronę internetową pośrednika, znalazł się w sytuacji, gdzie konieczne było zrezygnowanie z rezerwacji. Po wpłaceniu zaliczki następnego dnia okazało się, że nie może podróżować. Zaskakująco, zaliczka nie podlegała zwrotowi, a pan Jakub zauważył, że oferta, z której skorzystał, nadal była dostępna na stronie pośrednika. Wskazał również, że hotel ma wiele dostępnych pokoi, co sugeruje, że rezerwacja jednego pokoju na 24 godziny nie wpłynęła na dostępność dla innych klientów. Dodatkowo, termin realizacji usługi był oddalony o 2 tygodnie, co dawało hotelowi wystarczająco dużo czasu na ponowną sprzedaż zwolnionego pokoju.
POLECAMY: Portal Wakacje.pl dostał ponad milion złotych kary
W obliczu tych faktów, pan Piotr zwrócił się z pytaniem, czy istnieje jakiś przepis, na który mógłby się powołać w celu uzyskania zwrotu wpłaconej zaliczki. Postaramy się teraz wyjaśnić tę kwestię.
Zwrot zaliczki za rezerwację pobytu w hotelu
Warto zachować ostrożność przy korzystaniu z portali internetowych oferujących hotele w atrakcyjnych, niskich cenach, ponieważ często po dokonaniu rezerwacji nie ma możliwości jej odwołania. Chociaż zaliczka zazwyczaj powinna być zgodnie z Kodeksem cywilnym zwrotna, klient może napotkać na regulacje wprowadzone przez hotele i pośredników, określające terminy, po przekroczeniu których zaliczka jest zwrotna tylko częściowo lub w ogóle przepada.
Szczegółowe informacje dotyczące warunków i terminów zaliczek są zazwyczaj dostępne na stronie internetowej oraz w korespondencji e-mailowej z klientem. W przypadku rezerwacji hotelu online za pośrednictwem portalu warto zaznajomić się z regulaminem, gdzie powinno być klarownie określone, kiedy i w jakich sytuacjach zaliczka nie jest podlega zwrotowi. Przypuszczam, że nasz klient był zaznajomiony z tymi warunkami przed dokonaniem wpłaty zaliczki.
Zawarcie umowy rezerwacji hotelowej
Dokonując wpłaty zaliczki, pan Piotr nawiązał umowę z hotelem/pośrednikiem, jednocześnie akceptując warunki umieszczone w umowie w sposób dorozumiany. Jeżeli jednak na stronie pośrednika brak jasnego oznaczenia, informującego o bezwarunkowym charakterze zaliczki w określonych warunkach, czyli braku możliwości jej zwrotu, można by uznać to za niedozwoloną klauzulę, zgodnie z art. 3851 Kodeksu cywilnego. Według tego przepisu – postanowienia umowy zawartej z konsumentem, które nie zostały uzgodnione indywidualnie, nie są wiążące, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z zasadami dobrych obyczajów oraz rażąco naruszają jego interesy. W przedstawionej sytuacji brak jest porównywalności i ekwiwalentności w relacji wzajemnych praw i obowiązków między stronami.
Niedozwolone postanowienia umowne
W art. 3853 K.c. został uregulowany katalog niedozwolonych postanowień umownych (katalog ma charakter otwarty). Pkt. 12 ww. artykułu stanowi, że niedozwolonymi postanowieniami umownymi są postanowienia, które wyłączają obowiązek zwrotu konsumentowi uiszczonej zapłaty za świadczenie niespełnione w całości lub części, jeżeli konsument zrezygnuje z zawarcia umowy lub jej wykonania. W ten sposób naruszona zostaje zasada ekwiwalentności świadczeń, gdyż obiekt noclegowy otrzymuje część świadczenia klienta w sytuacji, gdy sam jest zwolniony od spełnienia własnego świadczenia. Podkreślić przy tym należy, że przedsiębiorca hotelowy ma prawo do potrącenia poczynionych nakładów, poniesionych kosztów (jeżeli takie były) oraz kompensaty poniesionych strat w przypadku rezygnacji konsumenta z usługi. Jednakże kwota podlegająca potrąceniu powinna zostać ustalona w wysokości zbliżonej do rzeczywiście poniesionej straty. Dlatego też zwrotowi powinna podlegać niewykorzystana część zaliczki, po odliczeniu ww. kosztów. Jednakże do obowiązków przedsiębiorcy hotelowego należy wykazanie poniesionych kosztów lub nakładów i ich wysokości. W sytuacji niewykazania ich konsumentowi, należy się zwrot zaliczki za rezerwację w całej kwocie.
Obowiązek zwrotu zaliczki lub odmowa jej zwrotu
W pkt. 16 art. 3853 K.c. za niedozwolone postanowienia uważa się również postanowienia, które nakładają wyłącznie na konsumenta obowiązek zapłaty ustalonej sumy na wypadek rezygnacji z zawarcia lub wykonania umowy. W związku z tym, w przypadku zawierania umowy z hotelem powinna być również uregulowana sytuacja, kiedy to hotel ma obowiązek zwrócić zaliczkę lub zapłacić karę konsumentowi, w sytuacji gdy hotel rezygnuje z wykonania umowy.
Konkluzja: Brak na stronie pośrednika regulacji określającej termin, po przekroczeniu którego zaliczka jest bezzwrotna lub zwrotna częściowo, bądź brak umieszczenia informacji o jej bezzwrotności w takim miejscu, aby osoba wpłacająca zaliczkę zapoznała się z tym warunkiem, upoważnia naszego klienta do wytoczenia „dział” wskazanych powyżej.
Niniejsza porady została stworzona na podstawie przykładu fikcyjnego.
