W obliczu panującego kryzysu gospodarczego oraz wysokiej inflacji coraz częściej dochodzi do przedstawiania sądom wniosków o zwiększenie lub zmniejszenie alimentów. Niejednokrotnie zdarza się, że strony, starając się uzyskać świadczenia alimentacyjne, wskazują na konieczność przyznania ich za okres poprzedzający datę złożenia pozwu. Sądy rozpatrują te sprawy, jeżeli strona przedstawi wystarczająco udokumentowane niezaspokojone potrzeby.
POLECAMY: Wysokie koszty życia powodują lawinowy wzrost wniosków o podwyższenie alimentów
Kwestie związane z alimentami wstecznymi reguluje art. 137 par. 2 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego. Zgodnie z tym artykułem sąd może uwzględnić niezaspokojone potrzeby uprawnionego z okresu przed złożeniem pozwu o alimenty, przyznając stosowną kwotę pieniężną. W uzasadnionych sytuacjach sąd może również rozłożyć zasądzone świadczenie na raty.
POLECAMY: Pozew o alimenty – Jakie dokumenty będą stanowiły dowodów w sądzie
Jednak w praktyce, jak potwierdzają sami sędziowie, udowodnienie, wykazanie i uzyskanie alimentów z datą wsteczną jest bardzo trudne, choć nie niemożliwe.
Przykładowo, Sąd Rejonowy w Piszu w wyroku z 31 maja 2023 r. (III RC 85/22, LEX nr 3574722) postanowił, że gdy matka małoletnich dzieci faktycznie potwierdziła, że potrzeby jej dzieci zostały już zabezpieczone, to wyklucza to możliwość zastosowania art. 137 par. 2 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego.
Podobnie postąpił Sąd Rejonowy w Kole w dniu 19 lipca 2023 r. (III RC 299/22, LEX nr 3687011), odrzucając również roszczenie alimentacyjne za okres przed datą wniesienia pozwu. Sąd ten podkreślił, że tego rodzaju roszczenie podlega innym zasadom i regułom. Zaznaczył również, że zgodnie z art. 137 par. 2 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego, sąd może uwzględnić niezaspokojone potrzeby uprawnionego z okresu przed złożeniem pozwu, przyznając odpowiednią kwotę pieniężną. Jednakże w konkretnym przypadku nie zostały wykazane ani podniesione żadne okoliczności świadczące o potrzebach dziecka, które nie zostały dotychczas zaspokojone za okres przed wniesieniem pozwu.
Żądanie należy udowodnić
Nie ulega wątpliwości, że roszczeni o przyznanie alimentów wstecz należy uprawdopodobnić w pozwie. Dlatego warto posiać pełną dokumentację potwierdzającą żądanie takiego roszczenia i dołączyć ją do pozwu. Przykładem ubiegania się o alimenty wsteczne może być naprzykłąd zaciągnięcie kredytu na leczenia małoletniego dziecka. Podobnie, jeśli nie uregulowano opłaty za przedszkole dziecka przed złożeniem pozwu, może to stanowić podstawę do roszczenia alimentacyjnego.
Jednak w takich przypadkach konieczne jest wykazanie niezaspokojonych potrzeb powoda. Musi zostać udowodnione, że rzeczywiście występowały określone potrzeby i nie zostały zaspokojone. Istnieje możliwość, że strona zaciągnęła pożyczkę na konkretny cel, np. na leczenie, a w chwili składania pozwu o zaległe alimenty ta pożyczka nie została jeszcze spłacona.
Warto zauważyć, że osoby zobowiązane do płacenia alimentów powinny być świadome swoich obowiązków i przygotować się na konieczność uiszczenia alimentów wstecznych, zgodnie z określonym przez ustawodawcę okresem.
