Zasiedzenie nieruchomości jest jednym z mechanizmów jej nabycia. Jest to instytucja uregulowana przez prawo, zdefiniowana w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeksie cywilnym.
Zgodnie z artykułem 172 § 1,2 Kodeksu cywilnego, aby uzyskać zasiedzenie nieruchomości, posiadanie nieprzerwane przez określony czas jest konieczne. Posiadacz nieruchomości, który nie jest jej właścicielem, może nabyć prawo własności po dwudziestu latach posiadania, jeśli działa w dobrej wierze. Po trzydziestu latach posiadania nieruchomość staje się jego własnością nawet w przypadku złej wiary.
Kluczowym kryterium zasiedzenia jest zatem nieprzerwane posiadanie nieruchomości przez określony czas.
KIM JEST POSIADACZ SAMOISTNY?
Posiadacz samoistny nieruchomości to osoba, która traktuje ją jak swoją własność, ponosząc koszty związane z jej utrzymaniem, jak naprawy, opłaty stałe, podatki itp. Zasiedzenie nieruchomości w dobrej wierze wymaga, aby posiadanie było zgodne z prawem.
JAKA NIERUCHOMOŚĆ MOŻE BYĆ PRZEDMIOTEM ZASIEDZENIA?
Zasiedzenie obejmuje wyłącznie nieruchomości gruntowe i budynki, oraz ich części, które stanowią odrębny przedmiot własności. Nie dotyczy to jednak części składowych rzeczy, takich jak pojedyncze pomieszczenia.
W JAKI SPOSÓB ROZPOCZĄĆ PROCEDURĘ ZASIEDZENIA NIERUCHOMOŚCI?
Należy złożyć dokumenty do sądu właściwego do rozpoznania wniosku o zasiedzenie nieruchomości, którym jest sąd rejonowy właściwy ze względu na położenie nieruchomości, bez względu na wartość przedmiotu sporu, w wydziale cywilnym sądu. Wniosek ten powinien złożyć sam zainteresowany.
We wniosku należy wskazać dane wszystkich osób, których dotyczy postępowanie, dane określające nieruchomość, tj. adres administracyjny nieruchomości, kategorię użytku nieruchomości, powierzchnię użytku oraz numer księgi wieczystej nieruchomości. Ponadto warto, jeśli taka jest prowadzona – przedstawić odpis księgi wieczystej oraz wszelkie dokumenty świadczące o nieprzerwanym samoistnym posiadaniu danej nieruchomości, np. dowody wniesienia opłat i podatków wnoszonych na rzecz nieruchomości.
Zasiedzenie nieruchomości w dobrej wierze pozwala osobie, która utrzymywała nieruchomość przez 20 lat w przekonaniu, że jego posiadanie jest zgodne z prawem stać się jej prawowitym właścicielem. Wypełnienie wszystkich przesłanek wskazanych w kodeksie cywilnym pozwoli na pozytywne rozpatrzenie sprawy przez sąd, a właścicielowi da możliwość w pełni cieszenia się z nieruchomości.