Instytucja zatarcia skazania daje możliwość uznania danej osoby za nigdy nie karaną. Po upływie określonego czasu, przestępstwo uznawane jest za niebyłe, a tym samym skazany – za nigdy nie karanego. Kiedy dochodzi do zatarcia skazania?
Zatarcie skazania – z mocy prawa
Instytucja zatarcia skazania została uregulowana w art. 76 i 107 Kodeksu karnego. Zgodnie z nimi, do zatarcia skazania może dojść z mocy prawa (art. 107 k.k.) lub na wniosek (art. 76 k.k.).
Zatarcie z mocy prawa skazania na karę pozbawienia wolności (od miesiąca do 15 lat, 25 lat pozbawienia wolności) następuje z upływem 10 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania. W przypadku dożywotniego pozbawienia wolności zatarcie skazania z mocy prawa następuje również po upływie 10 lat od uznania jej za wykonaną, od darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania. W przypadku kary ograniczenia wolności zatarcie skazania następuje z mocy prawa po upływie 3 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania, w przypadku zaś skazania na grzywnę – z upływem roku od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.
Zatarcie skazania z mocy prawa jest uzależnione od łącznego wystąpienia dwóch przesłanek:
- Wykonania (w przypadku zatarcia z mocy prawa skazania na karę dożywotniego pozbawienia wolności – uznania za wykonaną) lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania;
- Upływu określonego ustawowo czasu, liczonego od spełnienia warunku pierwszego.
Zatarcie skazania – na wniosek
Obok zatarcia skazania z mocy prawa art. 107 k.k. przewiduje w § 2 możliwość zarządzenia wcześniejszego zatarcia przez sąd (czyli na wniosek), jednak jedynie w odniesieniu do kary izolacyjnej. Warunkiem jest łączne spełnienie następujących przesłanek:
- Skazanie na karę pozbawienia wolności w wysokości poniżej (lub równej) 3 lat;
- Wystąpienie przez skazanego ze stosownym wnioskiem;
- Upływ 5 lat od wykonania, darowania lub przedawnienia wykonania kary pozbawienia wolności;
- Przestrzeganie przez skazanego w powyższym okresie porządku prawnego.
Zatarcie skazania na wniosek skazanego może nastąpić po upływie 5 lat od wykonania, darowania lub przedawnienia wykonania kary pozbawienia wolności. Warunkiem jest jednak to, aby orzeczona kara nie przekraczała 3 lat, a sprawca w tym okresie przestrzegał porządku prawnego.
Jeśli masz pytania lub potrzebujesz pomocy – zapraszamy do kontaktu!
