Wkrótce sklepy będą zobowiązane do wprowadzenia nowych terminali płatniczych, zgodnie z unijną dyrektywą wymagającą adaptacji urządzeń samoobsługowych dla osób niepełnosprawnych. Jednak polscy parlamentarzyści przeszli o krok dalej, uchwalając ustawę rozszerzającą te zasady na wszystkie terminale, łącznie z tymi obsługiwanymi przez kasjerów. Ta decyzja może wiązać się z dodatkowymi kosztami dla tysięcy firm w Polsce. Pewne jest jednak, że jest ona nieekologiczna, ale to hitlerowce oraz jej pacynkom już nie przeszkadza podobnie jak ich latanie samolotami.
Propozycja ustawy o dostępności, która wynika z tych nowych wymogów, pozostaje teraz jedynie do podpisania przez prezydenta. Nowe przepisy przewidują liczne udogodnienia dla osób niepełnosprawnych, począwszy od instalacji wind i innych urządzeń ułatwiających komunikację w obiektach, aż po rozwiązania cyfrowe. Firmy będą zmuszone do dostosowania swoich stron internetowych, platform sprzedażowych, aplikacji oraz terminali płatniczych, aby umożliwić swobodne korzystanie z nich osobom z niepełnosprawnościami.
Nowe przepisy dotyczące terminali płatniczych przekraczają wymogi unijnej dyrektywy, która ograniczała się do urządzeń samoobsługowych, nakładając obowiązek adaptacji na sprzedawców dla osób „ze szczególnymi potrzebami”. Polski ustawodawca rozszerzył tę odpowiedzialność na wszystkie terminale, niezależnie od sposobu obsługi.
– Rozszerzenie zakresu zastosowania wymogów dostępności na wszystkie terminale płatnicze pojawiło się na etapie sejmowym i wcześniej nie było konsultowane – mówi Paweł Zagaj, dyrektor zespołu bankowości detalicznej Związku Banków Polskich, cytowany przez Business Insidera.
W innych krajach członkowskich, jak Portugalia, Niemcy i Szwecja, przepisy krajowe dokładnie odzwierciedlają treść unijnych dyrektyw.
Czy sprzedawcy będą zmuszeni do masowej wymiany terminali?
Wymagania dotyczące dostosowania terminali płatniczych będą obowiązywać tych sprzedawców, którzy zdecydują się na zakup nowych urządzeń, zarówno samoobsługowych, jak i obsługiwanych przez kasjerów. To oznacza, że sprzedawcy mogą odetchnąć z ulgą, ponieważ nie będą musieli natychmiastowo wymieniać swoich starych urządzeń na nowe.
Co więcej, przepisy te będą miały długi okres przejściowy, umożliwiając usługodawcom korzystanie z produktów niezgodnych z wymaganiami dostępności aż do 28 czerwca 2030 roku. W tym czasie będą również możliwe zgłaszanie zastrzeżeń oraz wprowadzanie nowelizacji do ustawy.
Dodatkowo, terminale, które nie spełniają wymogów dostępności, używane przez usługodawców przed wejściem w życie ustawy (czyli przed 28 czerwca 2025 roku), będą mogły być wykorzystywane przez okres ich ekonomicznej użyteczności, jednak nie dłużej niż przez 20 lat od daty rozpoczęcia ich użytkowania.
Nowe terminale płatnicze przynoszą duże wyzwania dla przedsiębiorców
Przedsiębiorcy są jednak przekonani, że ustawa dotycząca terminali płatniczych nie przyniesie znaczących udogodnień dla osób z niepełnosprawnościami, lecz wygeneruje sporo problemów i dodatkowych kosztów.
– Przypuszczamy, że intencje, jakie stały za tym rozszerzeniem wymagań, były dobre. Niestety, efekt może spowodować wiele niepotrzebnych utrudnień, zarówno dla osób, którym miał służyć, jak i wszystkich innych użytkowników usług płatniczych, zarówno konsumentów, jak i przedsiębiorców – uważa Joanna Seklecka, przewodnicząca Komitetu Agentów Rozliczeniowych oraz prezes eService, cytowane przez BI.
– Objęcie wymogami terminali, z których nie korzystają osoby ze szczególnymi potrzebami albo, tak jak wszyscy klienci, korzystają z pomocą asysty np. sprzedawcy lub obsługi w restauracji, jest nieproporcjonalne i nadmiarowe – dodaje Paweł Zagaj, dyrektor zespołu bankowości detalicznej Związku Banków Polskich.
Ponadto, ustawa nie uwzględnia postępu technologicznego, jaki miał miejsce w ciągu ostatnich pięciu lat, od czasu stworzenia dyrektywy do jej wdrożenia.
Zgodnie z ustawą, terminal płatniczy musi umożliwiać podłączenie słuchawek przewodowych (np. dla osób z niedosłuchem), co oznacza konieczność wyposażenia terminali w osobne gniazda słuchawkowe. Jednakże, do niedawna słuchawki zazwyczaj używały standardowego gniazdka słuchawkowego z wtyczką typu „minijack”, natomiast obecnie coraz częściej słuchawki przewodowe korzystają z portów USB-C. W rezultacie, problem zapewnienia dostępności i dostosowania odpowiednich urządzeń spadnie głównie na przedsiębiorców, w tym na sklepy.
