Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji przegrała z powodów proceduralnych sprawę przed Naczelnym Sądem Administracyjnym dotyczącą homofobicznych wypowiedzi w Telewizji Trwam. Organ odpowiedzialny za nadzór nad mediami nie może ignorować skarg obywateli dotyczących dyskryminacji w programach telewizyjnych, co jest kluczowym punktem wyroku NSA z 6 czerwca.
Co zarzuciła Telewizji Trwam Fundacja Basta?
Sprawa zaczęła się od wniosku Fundacji Basta z Lublina do KRRiT. Fundacja domagała się nałożenia kary na Telewizję Trwam za rzekome naruszenie art. 18 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji poprzez wypowiedzi dyskryminujące mniejszości seksualne. Konkretnie chodziło o program „Informacje Dnia” z października 2022 roku, w którym prowadzący skomentował możliwość zawierania związków jednopłciowych w Słowenii, twierdząc, że takie związki krzywdzą dzieci. Fundacja Basta uznała te wypowiedzi za homofobiczne i zażądała od przewodniczącego KRRiT Macieja Świrskiego nałożenia kary na Telewizję Trwam.
KRRiT zwróciła się do Telewizji Trwam o udostępnienie nagrania programu, ale spotkała się z odmową, ponieważ upłynęło już 28 dni wymagane na przechowywanie zapisu. Fundacja Basta złożyła więc skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na bezczynność Świrskiego, argumentując, że audycja wciąż jest dostępna online. KRRiT twierdziła, że Basta nie miała prawa składać wniosku ani skargi, a działania Rady były właściwe.
WSA w Warszawie wyrokiem z 8 listopada 2023 r. wydanym w sprawie II GSK 573/24 uznał, że Świrski dopuścił się bezczynności i powinien wszcząć postępowanie w sprawie dyskryminujących treści w TV Trwam. Według art. 61 kodeksu postępowania administracyjnego strona może żądać od organu wszczęcia postępowania z urzędu. NSA potwierdził, że prezes KRRiT powinien rozpocząć postępowanie o nałożenie kary, gdy wpłynie taki wniosek.
Przewodniczący składu NSA, sędzia Zbigniew Czernicki, podkreślił, że wyrok dotyczy kwestii proceduralnych, a nie merytorycznej oceny, czy doszło do dyskryminujących wypowiedzi. NSA zgodził się z WSA, że procedura nakładania kar przez KRRiT zobowiązuje prezesa Rady do wszczęcia postępowania w takich przypadkach.
Według Fundacji Basta, mimo sześciu podobnych wyroków NSA w sprawach dyskryminujących wypowiedzi w mediach, prezes KRRiT dotychczas nie ukarał żadnego nadawcy.
