Niedawna decyzja Sądu Najwyższego (Kasacyjnego) we Włoszech, która anulowała wyrok dożywocia za zabójstwo kobiety, wywołała gorącą dyskusję zarówno w mediach, jak i wśród polityków. Sąd argumentował, że sąd niższej instancji nie uwzględnił okoliczności łagodzącej, jaką może być „stres z powodu Covid-19”. Sprawa ta ma być ponownie rozpatrzona przez sąd apelacyjny w Mesynie.
Tło sprawy
Zbrodnia
Zbrodnia miała miejsce 31 marca 2020 roku, w pierwszej fazie pandemii i lockdownu. W domu pary w rejonie miasta Mesyna, pielęgniarz udusił swoją partnerkę, studentkę z Agrigento na Sycylii, po czym podjął próbę samobójczą. Następnie zadzwonił do karabinierów, tłumacząc, że przyczyną zbrodni był „stan stresu” spowodowany pandemią.
Wyrok Sądu Niższej instancji
Początkowo sąd niższej instancji skazał mężczyznę na dożywocie za morderstwo. Wyrok ten był zgodny z ciężarem zbrodni i ogólną praktyką sądową we Włoszech.
Decyzja Sądu Najwyższego
Anulowanie wyroku
Sąd Najwyższy anulował wyrok dożywocia, podnosząc argument, że sąd niższej instancji nie zweryfikował w pełni, czy specyficzny kontekst pandemii mógł wpłynąć na stan psychiczny oskarżonego. W uzasadnieniu swojej decyzji, Sąd Najwyższy stwierdził:
„Należy uznać, że sędziowie nie zweryfikowali w wyczerpujący sposób tego, czy biorąc pod uwagę specyfikę kontekstu, można i w jakim stopniu przypisać oskarżonemu to, że nie pokonał skutecznie stanu niepokoju, w jakim był pogrążony”.
Okoliczności łagodzące
Sąd podkreślił, że nie zbadano, czy „źródło” stresu, czyli pandemia Covid-19 i związane z nią trudności, mogły mieć wpływ na odpowiedzialność karną oskarżonego. W rezultacie, sprawa została skierowana do ponownego rozpatrzenia przez sąd apelacyjny.
Reakcje na orzeczenie
Organizacje przeciwdziałania przemocy
Decyzja Sądu Najwyższego spotkała się z ostrą krytyką ze strony organizacji przeciwdziałających przemocy. Ośrodek przeciwdziałania przemocy „Jedna z Nas” wyraził swoją konsternację, stwierdzając:
„Lektura uzasadnienia decyzji Sądu Najwyższego wywołuje naszą konsternację i najwyższy alarm, jeśli chodzi o ochronę wszystkich kobiet”.
Politycy
Również wielu włoskich polityków skrytykowało motywację sędziów. Włoscy parlamentarzyści określili wyrok jako „straszna wiadomość”, „wyrok wywołujący dreszcze” oraz „coś przerażającego”. Ich wypowiedzi cytowane były szeroko przez prasę.
Konkluzja
Decyzja Sądu Najwyższego Włoch o anulowaniu wyroku dożywocia w sprawie zabójstwa studentki z Agrigento, argumentując, że pandemia Covid-19 mogła stanowić okoliczność łagodzącą, wywołała znaczącą kontrowersję. Sprawa ta nie tylko podważa decyzję sądu niższej instancji, ale również stawia pytania o wpływ ekstremalnych okoliczności na odpowiedzialność karną. Przyszłe decyzje sądowe w tej sprawie będą uważnie obserwowane zarówno przez społeczeństwo, jak i przez środowisko prawnicze.
