Polska wkracza na nową ścieżkę równości płci w sferze korporacyjnej. Zgodnie z najnowszymi przepisami, duże spółki giełdowe będą musiały wprowadzić 33-procentowy parytet płci w swoich zarządach i radach nadzorczych do 2026 roku. W przeciwnym razie Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) będzie miała prawo nałożyć na nie karę w wysokości 10% rocznego przychodu. Nowe regulacje są wynikiem implementacji Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE, która ma na celu poprawę równowagi płci na stanowiskach kierowniczych.
Wprowadzenie parytetu płci w zarządach spółek
Dyrektywa ta nakłada wymogi dotyczące procesu selekcji kandydatów na stanowiska kierownicze w spółkach giełdowych, które zatrudniają co najmniej 250 pracowników, a ich roczny obrót nie przekracza 50 milionów euro lub całkowity bilans roczny nie przekracza 43 milionów euro. Od stycznia 2026 roku przepisy te obejmą duże spółki państwowe, a od lipca tego samego roku – wszystkie duże podmioty.
Objęcie przepisami mniejszości spółek giełdowych
W Polsce przepisy te będą dotyczyć mniej niż połowy spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych. Nowe regulacje będą wymagały, aby co najmniej 33% stanowisk w zarządzie i radzie nadzorczej spółki było zajmowane przez osoby niedostatecznie reprezentowanej płci. Aby osiągnąć ten cel, walne zgromadzenie spółki będzie musiało przyjąć politykę zatrudniania, która zapewni równowagę płci w organach spółki.
Preferencje dla niedostatecznie reprezentowanej płci
W przypadku wyboru między kandydatami o równorzędnych kwalifikacjach, pierwszeństwo będzie przyznawane kandydatowi należącemu do niedostatecznie reprezentowanej płci. Przepisy przewidują jednak możliwość odstępstwa od tej zasady, jeśli ważne powody przemawiają za wyborem kandydata płci przeciwnej, pod warunkiem, że nie jest to decyzja dyskryminacyjna.
Obowiązki zarządów spółek
Nowe przepisy nałożą na zarządy spółek obowiązek sporządzania rocznego sprawozdania dotyczącego równowagi płci. W przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania tych obowiązków, KNF może nałożyć na spółkę karę pieniężną do wysokości 10% całkowitego rocznego przychodu. Spółki będą musiały spełnić te wymogi do 30 czerwca 2026 roku, z wyjątkiem podmiotów, w których prawa z akcji wykonuje minister właściwy do spraw aktywów państwowych – w tych przypadkach termin został wyznaczony na 31 grudnia 2025 roku.
Perspektywy i wyzwania
Projekt nowych przepisów ma zostać przyjęty przez rząd w trzecim kwartale tego roku. Celem tych regulacji jest nie tylko poprawa równowagi płci na stanowiskach kierowniczych, ale także zwiększenie efektywności zarządzania spółkami poprzez wprowadzenie większej różnorodności perspektyw i doświadczeń.
Społeczne i gospodarcze implikacje
Wprowadzenie parytetu płci w zarządach spółek jest krokiem naprzód w walce o równość płci w sferze zawodowej. Równocześnie, może to przyczynić się do wzrostu konkurencyjności polskich firm na rynku europejskim, gdzie podobne regulacje są już wprowadzane lub planowane.
Podsumowanie
Rządowy plan wprowadzenia parytetu płci w zarządach spółek to istotny krok ku równouprawnieniu kobiet i mężczyzn w miejscu pracy. Wprowadzenie tych regulacji do 2026 roku oznacza, że spółki muszą już teraz rozpocząć przygotowania do wdrożenia nowych przepisów. W dłuższej perspektywie, może to przynieść korzyści zarówno dla firm, jak i dla całego społeczeństwa, promując różnorodność i inkluzję na najwyższych szczeblach zarządzania.
