Niemcy, znane z solidnych fundamentów gospodarczych i skutecznej administracji publicznej, stoją w obliczu poważnego kryzysu finansowego na szczeblu lokalnym. Według raportu opublikowanego przez portal Welt, aż trzy czwarte niemieckich powiatów boryka się z narastającymi problemami zadłużenia, co grozi poważnymi konsekwencjami dla mieszkańców i funkcjonowania lokalnych instytucji.
Powiaty u kresu możliwości finansowych
Jak wynika z doniesień, większość niemieckich powiatów już teraz znajduje się na skraju swoich możliwości finansowych, a sytuacja staje się coraz bardziej dramatyczna. „Coraz częściej stajemy w obliczu kryzysów, które musimy przezwyciężyć. To działa, ale chodzi o to, że okręgi wciąż dostają nowe zadania, a liczba przepisów rośnie” – podkreśla Reinhard Sager, prezes Niemieckiego Związku Okręgów. Rosnąca liczba obowiązków przypisywanych samorządom przy jednoczesnym braku odpowiednich środków finansowych prowadzi do systematycznego pogarszania się sytuacji.
Zmiana z nadwyżki w deficyt
Jeszcze w 2022 roku sytuacja finansowa powiatów była względnie stabilna, z nadwyżką budżetową na poziomie 600 mln euro. Niestety, w ciągu zaledwie roku sytuacja uległa diametralnej zmianie, co doprowadziło do deficytu na poziomie prawie 2 mld euro. Według danych przedstawionych przez Niemiecki Związek Okręgów dla gazety WELT AM SONNTAG, do końca 2023 roku niemieckie powiaty, miasta i gminy mają odnotować łączny deficyt budżetowy na poziomie 13,2 mld euro.
Krytyczna potrzeba dodatkowych funduszy
Przewodniczący Rady Okręgu, Reinhard Sager, nie ukrywa powagi sytuacji: „Perspektywy nigdy nie były tak ponure jak teraz”. Sager wyraźnie wskazuje na potrzebę dodatkowych funduszy, aby zaspokoić rosnące potrzeby finansowe powiatów. „Same koszty zakwaterowania w ramach pieniędzy obywateli wypłacanych przez dzielnice stanowią ogromne i rosnące obciążenie” – dodaje.
Powiaty mają szeroki zakres obowiązków, które obejmują prowadzenie szpitali, urzędów pracy, urzędów zdrowia, opiekę nad młodzieżą, administrację imigracyjną, wywóz śmieci, służby ratunkowe i zarządzanie sytuacjami kryzysowymi. Redukcja lub anulowanie usług w tych obszarach mogłaby prowadzić do poważnych konsekwencji społecznych, co wyraźnie podkreśla Sager: „Myślę, że byłoby to fatalne w skutkach, biorąc pod uwagę napiętą atmosferę w kraju”.
Konieczność reformy systemu podatkowego
Aby przeciwdziałać narastającym problemom, Sager postuluje zwiększenie udziału gmin w podziale podatku obrotowego. Obecnie, miasta i gminy otrzymują jedynie 2,2 procent całkowitych wpływów z podatku od sprzedaży, podczas gdy reszta trafia do rządów federalnych i stanowych. „To wymaga redystrybucji” – argumentuje Sager, wskazując na konieczność zmian w systemie finansowania samorządów, aby zapobiec dalszemu pogłębianiu się kryzysu.
Podsumowanie
Kryzys finansowy, z którym borykają się niemieckie powiaty, jest wynikiem narastających deficytów budżetowych i rosnących obciążeń związanych z realizacją zadań publicznych. Bez odpowiednich reform i dodatkowych funduszy, sytuacja może mieć poważne konsekwencje dla mieszkańców oraz stabilności lokalnych instytucji. Przewodniczący Rady Okręgu, Reinhard Sager, apeluje o pilne zmiany w systemie podziału podatku obrotowego, co może być kluczowym krokiem w kierunku stabilizacji finansowej niemieckich powiatów.
