W 2023 roku zagraniczne i krajowe firmy farmaceutyczne przetransferowały łącznie ponad pół miliarda złotych na rzecz polskich lekarzy, instytucji medycznych, firm konsultingowych, zrzeszeń lekarskich oraz fundacji. Wśród firm, które dokonały największych transferów, znajdują się takie giganty jak AstraZeneca, Pfizer czy Roche. Transfery te mają na celu finansowanie działalności badawczo-rozwojowej, a także pokrycie kosztów szkoleń i sympozjów, często odbywających się za granicą.
POLECAMY: Szuster-Ciesielska „ekspertka covidowa” stworzona przez media popiera zalecenia noszenia masek
Skala transferów i ich przeznaczenie
Jak wynika z analizy „Business Insider”, w minionym roku firmy farmaceutyczne przekazały 532 mln zł na „działalność badawczo-rozwojową”. Środki te trafiły do szerokiego grona beneficjentów, w tym lekarzy, firm konsultingowych, organizacji lekarskich i pielęgniarskich oraz fundacji. Co istotne, około jedna trzecia całej kwoty została przeznaczona na opłacenie szkoleń i sympozjów, które często odbywają się poza granicami Polski i charakteryzują się wysokimi kosztami.
Warto zauważyć, że krajowe firmy farmaceutyczne również uczestniczą w transferowaniu środków, jednak ich udział w ogólnej kwocie transferów jest niewielki. Polskie firmy stanowią jedynie około 4 proc. całkowitej wartości wydatków, co pokazuje znaczną dominację międzynarodowych gigantów w tym zakresie.
Lekarze-rekordziści: Kto otrzymał najwięcej?
Wśród lekarzy, którzy otrzymali największe kwoty od firm farmaceutycznych, wyróżnia się właściciel prywatnej praktyki lekarskiej z Wrocławia. GlaxoSmithKline, jeden z czołowych koncernów farmaceutycznych, przekazał temu lekarzowi w 2023 roku 116 tys. zł, z czego 109 tys. zł stanowiło wynagrodzenie za świadczone usługi.
Przykład ten ilustruje, jak duże kwoty mogą być transferowane na rzecz pojedynczych lekarzy przez międzynarodowe firmy farmaceutyczne. Oczywiście, wysokość takich transferów budzi różnorodne opinie w społeczeństwie, zwłaszcza w kontekście ewentualnych konfliktów interesów czy też etyki zawodowej.
Wnioski i kontrowersje
Przepływ tak dużych środków finansowych od koncernów farmaceutycznych do lekarzy i instytucji medycznych rodzi pytania o wpływ takich transferów na niezależność decyzji medycznych. Czy takie wsparcie może prowadzić do preferowania produktów tych firm przez lekarzy? Czy istnieje ryzyko, że decyzje o leczeniu pacjentów mogą być kształtowane przez finansowe zależności?
Odpowiedzi na te pytania są kluczowe dla zachowania zaufania do służby zdrowia. Warto, aby zarówno lekarze, jak i instytucje medyczne zachowywali przejrzystość w zakresie otrzymywanych środków i dbali o to, aby takie transfery nie wpływały na ich obiektywizm w podejmowaniu decyzji dotyczących zdrowia pacjentów.
