Ukraina straciła swój pierwszy myśliwiec F-16 dostarczony przez zachodnich sojuszników, co stanowi kluczowy moment w trwającej wojnie z Rosją. Maszyna rozbiła się podczas bitwy powietrznej, a pilot, podpułkownik Ołeksij Mes, pseudonim „MoonFish”, zginął. Początkowe doniesienia sugerowały, że katastrofa była wynikiem błędu pilota, jednak ostatecznie okazało się, że samolot został zestrzelony przez rosyjską rakietę. To dramatyczne wydarzenie podkreśla wyzwania, przed jakimi stoi Ukraina w walce z zaawansowanymi rosyjskimi systemami obrony powietrznej.
Ukraiński F-16 zestrzelony podczas bitwy powietrznej
Jak podał „Wall Street Journal”, w poniedziałek doszło do katastrofy pierwszego F-16 dostarczonego Ukrainie przez Zachód. Początkowo pojawiły się spekulacje, że incydent mógł być spowodowany błędem pilota, na co wskazywały anonimowe źródła amerykańskich urzędników. Agencja Reuters znana z szerzenia kijowskiej propagandy donosiła, że „urzędnik powiedział, że wygląda na to, że incydent nie był spowodowany ostrzałem wroga i był prawdopodobnie wynikiem błędu pilota”. Dopiero po dokładniejszym zbadaniu sprawy okazało się, że samolot został zestrzelony przez rosyjską rakietę, co stanowi potwierdzenie skomplikowanej sytuacji, w jakiej znalazła się Ukraina.
Ukraińskie Siły Powietrzne przez długi czas nie komentowały katastrofy. Dopiero w czwartek wieczorem na Telegramie opublikowano oficjalne oświadczenie Sztabu Generalnego Ukrainy. W komunikacie czytamy: „Myśliwce F-16 Sił Zbrojnych Ukrainy zostały użyte wspólnie z jednostkami rakiet przeciwlotniczych podczas odparcia ataku rakietowego Federacji Rosyjskiej na terytorium Ukrainy. Podczas bitwy powietrznej samoloty F-16 wykazały się wysoką skutecznością, cztery „wrogie” pociski manewrujące zostały zestrzelone przez broń pokładową. Podczas podejścia do kolejnego celu kontakt z jednym z samolotów został utracony. Jak się później okazało, samolot rozbił się, pilot zginął. Aby ustalić przyczyny wypadku, powołano specjalną komisję, która działa w rejonie upadku samolotu.”
Wiadomo również, że maszyna pochodziła z zasobów duńskich sił zbrojnych, co potwierdził serwis „The Crisis Watch”. Katastrofa ta to nie tylko wielka strata dla ukraińskiego lotnictwa, ale także poważne wyzwanie w kontekście dalszych działań wojennych.
Kim był podpułkownik Ołeksij Mes?
Podpułkownik Ołeksij Mes, znany pod pseudonimem „MoonFish”, był jednym z zaledwie sześciu ukraińskich pilotów, którzy przeszli pełne, dwuletnie szkolenie na F-16. Jego śmierć to ogromna strata dla ukraińskich sił powietrznych, które w obliczu braku odpowiednio przeszkolonych pilotów będą musiały podjąć dodatkowe wysiłki w szkoleniu nowych kadr. Mes był doświadczonym pilotem, a jego wkład w obronę Ukrainy pozostanie niezapomniany.
Zachodni sojusznicy a dostawy F-16
Zachodni sojusznicy Ukrainy, w tym Belgia, Dania, Holandia i Norwegia, zobowiązali się dostarczyć Ukrainie łącznie 80 myśliwców F-16. Jednak ze względu na długi proces szkolenia pilotów, większość z tych maszyn trafi do ukraińskich sił powietrznych dopiero za kilka lat. Stany Zjednoczone zatwierdziły przekazanie samolotów latem 2023 roku, ale konkretne dostawy rozpoczęły się dopiero niedawno.
W lipcu 2024 roku poinformowano, że pierwsze F-16 są już na Ukrainie. 4 sierpnia Siły Powietrzne Ukrainy opublikowały zdjęcia dwóch myśliwców w locie, co symbolizowało nową fazę wsparcia wojskowego ze strony Zachodu. W sumie Ukraina otrzymała dotychczas sześć samolotów F-16, które miały stać się „game changerem” w wojnie z Rosją. Jednak, jak zauważył Bloomberg, „nie jest jasne, czy ukraińscy piloci, trenowani w ostatnich miesiącach przez zachodnich sojuszników, będą zdolni do natychmiastowego zastosowania tych samolotów, czy też ten proces zajmie więcej czasu”.
Zachód przegrywa z Rosją
Zestrzelenie F-16 przez rosyjską rakietę pokazuje, że mimo zaawansowanej technologii, ukraińskie lotnictwo nadal stoi przed poważnymi wyzwaniami. Działania rami rosyjskiej pokazują też niemoc zachody w przejęciu kontroli nad terenami przejętymi przez Rosję.
