Z roku na rok coraz więcej osób decyduje się na ogłoszenie upadłości konsumenckiej, co stanowi rosnące wyzwanie dla przedsiębiorców, szczególnie tych działających w sektorze finansowym. Dane wskazują na dynamiczny wzrost liczby ogłaszanych upadłości konsumenckich, co stwarza poważne problemy związane z odzyskiwaniem należności. W niniejszym artykule omówimy kluczowe aspekty dotyczące upadłości konsumenckiej, procedur z nią związanych oraz możliwości odzyskania wierzytelności przez wierzycieli.
Rosnąca liczba upadłości konsumenckich
Statystyki wskazują na znaczący wzrost liczby ogłaszanych upadłości konsumenckich w Polsce. W I kwartale 2020 roku ogłoszono 2053 upadłości konsumenckie, natomiast w I kwartale 2021 roku liczba ta wzrosła ponad dwukrotnie, osiągając poziom 4718. Tendencja wzrostowa utrzymała się w kolejnych latach, co potwierdzają dane za I kwartał 2024 roku, kiedy to ogłoszono już 5397 upadłości. Zjawisko to wskazuje na coraz większe wykorzystanie instytucji upadłości konsumenckiej przez osoby fizyczne, co jednak rodzi istotne problemy dla wierzycieli.
Skutki dla wierzycieli
Ogłoszenie upadłości konsumenckiej przez dłużnika często uniemożliwia wierzycielom odzyskanie swoich należności. Skomplikowana procedura upadłościowa oraz różnorodne tryby, w jakich może być prowadzona, stanowią istotne przeszkody dla przedsiębiorców. Przepisy ustawy Prawo upadłościowe (p.u.) przewidują dwa główne tryby prowadzenia postępowania upadłościowego wobec konsumentów: tryb ogólny oraz tryb uproszczony. Niestety, krótki czas na zgłoszenie wierzytelności i skomplikowane zasady procesowe często powodują, że wierzyciele nie są w stanie skutecznie dochodzić swoich roszczeń.
Kluczowe zasady umorzenia zobowiązań
Postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych ma na celu umożliwienie umorzenia zobowiązań upadłego, zgodnie z art. 2 ust. 2 p.u. Niemniej jednak nie każda wierzytelność zostanie umorzona. Wierzytelności, które powstały przed dniem ogłoszenia upadłości i zostały zgłoszone w postępowaniu, podlegają umorzeniu po wykonaniu planu spłaty. Umorzenie dotyczy również wierzytelności, które nie zostały zgłoszone przez wierzyciela, ale zostały ujawnione we wniosku o ogłoszenie upadłości przez dłużnika.
Wyjątki od umorzenia
Nie wszystkie zobowiązania dłużnika podlegają umorzeniu. Jeśli dłużnik umyślnie nie ujawnił wierzytelności we wniosku o ogłoszenie upadłości, a wierzyciel nie uczestniczył w postępowaniu upadłościowym, taka wierzytelność nie zostanie umorzona . W takim przypadku wierzyciel ma prawo dochodzić swoich roszczeń na drodze sądowej i egzekucyjnej po zakończeniu postępowania upadłościowego. W doktrynie podkreśla się, że dłużnik ma obowiązek ujawnienia wszystkich wierzycieli w trakcie postępowania upadłościowego .
Znaczenie świadomości procesowej
Dla przedsiębiorców niezwykle istotne jest śledzenie postępowania upadłościowego dłużników oraz zgłaszanie swoich wierzytelności we właściwym czasie. Brak takiego działania może skutkować ich umorzeniem. Warto również zwracać uwagę na tryb, w jakim prowadzone jest postępowanie, gdyż ma to bezpośredni wpływ na możliwości zgłoszenia wierzytelności .
Podsumowanie
Wzrost liczby upadłości konsumenckich w Polsce stawia przed wierzycielami poważne wyzwania związane z odzyskiwaniem należności. Skomplikowana procedura upadłościowa oraz krótki czas na zgłaszanie wierzytelności sprawiają, że wielu przedsiębiorców nie jest w stanie skutecznie dochodzić swoich roszczeń. Kluczowe jest monitorowanie postępowań upadłościowych dłużników oraz terminowe zgłaszanie wierzytelności. W przypadku, gdy dłużnik umyślnie nie ujawni wierzyciela, roszczenia mogą być dochodzone także po zakończeniu postępowania upadłościowego.
