W Polsce proces legislacyjny dotyczący prawa karnego stoi w martwym punkcie. Chociaż Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego błyskawicznie przygotowała projekt nowelizacji kodeksu karnego, dokument od kilku miesięcy czeka na dalsze działania w Ministerstwie Sprawiedliwości. Jak donosi dziennik „Rzeczpospolita”, członkowie komisji zaczynają tracić cierpliwość wobec opieszałości resortu.
Ekspresowe tempo prac komisji a długi okres oczekiwania
Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego, złożona z wybitnych profesorów prawa oraz sędziów, rozpoczęła swoje prace już w kwietniu 2023 roku, a głównym zadaniem postawionym przed nią było przygotowanie tzw. „ustawy naprawczej”. Obejmuje ona nowelizacje trzech kluczowych aktów prawnych: kodeksu karnego, kodeksu postępowania karnego oraz kodeksu karnego wykonawczego. Projekt został ukończony w ekspresowym tempie, a już 29 maja trafił na biurko Adama Bodnara, pełniącego obowiązki ministra sprawiedliwości. Mimo to, projekt od czterech miesięcy leży bezczynnie w ministerialnej szufladzie.
Dlaczego projekt czeka?
Pomimo tego, że komisja proponowała jedynie zmiany „niezawierające żadnych dyskusyjnych rozwiązań”, jak podaje „Rzeczpospolita”, projekt nie został dotychczas upubliczniony. Członkowie komisji są zgodni co do pilności i istotności proponowanych modyfikacji, które miały na celu m.in. usunięcie najbardziej populistycznych przepisów wprowadzonych przez poprzedniego ministra sprawiedliwości, Zbigniewa Ziobrę.
Jak podkreślił prof. Jarosław Majewski, jeden z członków komisji, „Członkowie komisji zgodnie uznali zmiany zawarte w projekcie za najistotniejsze i najpilniejsze”. Pomimo tego, projekt nie doczekał się kontynuacji.
Odpowiedzialność ministerstwa sprawiedliwości
Choć prace nad projektem są ukończone, decyzja o dalszym losie dokumentu spoczywa w rękach Ministerstwa Sprawiedliwości. Prof. Majewski przyznał, że nie zna przyczyn opóźnienia: „Nie mam wiedzy, dlaczego nie nadano temu projektowi dalszego biegu, czy to w takiej wersji, w jakiej komisja przedstawiła, czy to zmodyfikowanej przez ministerstwo”.
Z kolei Michał Hara, dyrektor Departamentu Prawa Karnego w Ministerstwie Sprawiedliwości, potwierdził, że resort nie jest w stanie podać precyzyjnej daty zakończenia prac nad projektem. „Nie jest w stanie podać precyzyjnej daty zakończenia prac i skierowania projektu do konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych, ale zdecydowanie jest to kwestia dni lub tygodni niż miesięcy” – stwierdził w rozmowie z „Rzeczpospolitą”.
Hara przypomniał również, że projekt komisji będzie miał status projektu rządowego, co oznacza, że o jego ostatecznym kształcie zdecyduje minister sprawiedliwości.
Co dalej z projektem?
Chociaż Michał Hara sugeruje, że skierowanie projektu do konsultacji może być kwestią dni lub tygodni, członkowie komisji kodyfikacyjnej zdają się być coraz bardziej zniecierpliwieni. Bez jasnego stanowiska ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości przyszłość reformy kodeksu karnego pozostaje niepewna.
Zgodnie z opiniami ekspertów prawniczych, opóźnienie to może rodzić obawy co do stabilności polskiego systemu prawnego. Brak transparentności oraz konkretnej daty publikacji projektu wywołuje frustrację zarówno wśród członków komisji, jak i wśród szeroko rozumianej społeczności prawniczej. Dalsze odwlekanie prac nad nowelizacją może nie tylko opóźnić kluczowe zmiany w polskim prawodawstwie, ale również obniżyć zaufanie społeczeństwa do procesu legislacyjnego.
Podsumowanie
Opieszałość w sprawie nowelizacji kodeksu karnego, nad którą pracowała Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego, budzi coraz większe kontrowersje. Mimo że prace nad projektem zakończyły się kilka miesięcy temu, dokument wciąż nie został skierowany do konsultacji społecznych. Ostateczny kształt projektu, jak i jego publikacja, zależy od decyzji ministra sprawiedliwości, ale brak konkretnych działań ze strony resortu sprawia, że przyszłość reformy stoi pod znakiem zapytania.
Czy nowelizacja w końcu ujrzy światło dzienne? O tym przekonamy się w najbliższych tygodniach, o ile Ministerstwo Sprawiedliwości zdecyduje się na podjęcie działań.
