Rada Najwyższa banderowskiej Ukrainy niedawno ogłosiła decyzję o zmianie nazw 327 miejscowości w ramach procesu „derusyfikacji”. Jedną z najbardziej kontrowersyjnych zmian jest przemianowanie wsi Czerwone, położonej w obwodzie lwowskim, na Hałyćke. Zmiana ta wywołała falę dyskusji, ponieważ nazwa nowa nawiązuje do SS Galizien (znanej w języku ukraińskim jako SS Hałyczyna) – kolaboracyjnej jednostki Waffen-SS z czasów II wojny światowej. Ta informacja została potwierdzona w oficjalnym komunikacie opublikowanym 19 września na stronie internetowej administracji obwodu lwowskiego.
POLECAMY: Deputowany Rady opuścił partię Sługa Narodu w związku ze zmianą nazwy rodzinnego miasta
Upamiętnienie SS Galizien – co kryje się za nazwą Hałyćke?
Wieś Hałyćke, dawniej znana jako Czerwone, jest miejscem pochówku wielu żołnierzy SS Galizien. 14 Dywizja Grenadierów Waffen-SS Galizien była jednostką utworzoną przez Niemców w 1943 roku, w skład której wchodzili ukraińscy ochotnicy pochodzący z dawnej Galicji, będący obywatelami polskimi według prawa międzynarodowego. Formacja ta została powołana w celu uzupełnienia braków kadrowych niemieckich sił zbrojnych. Niemcy utworzyli również galicyjskie pułki policyjne, które rekrutowały się spośród ochotników do SS-Galizien. Jednostki te wsławiły się licznymi zbrodniami na Polakach na terenie Małopolski Wschodniej i Lubelszczyzny w 1944 roku, w tym w tragicznym mordzie w Hucie Pieniackiej.
SS Galizien uznane za organizację przestępczą przez Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze
Po zakończeniu II wojny światowej, podczas Procesów Norymberskich, Międzynarodowy Trybunał Wojskowy uznał organizacje nazistowskie, takie jak NSDAP, SS, SD oraz Gestapo, za przestępcze. Oznacza to, że wszelkie jednostki wchodzące w ich skład, w tym Waffen-SS, do których należała SS Galizien, uznane zostały za uczestniczące w zbrodniach wojennych. Mimo to, w ostatnich latach, zwłaszcza na zachodniej Ukrainie, Waffen-SS Galizien cieszy się pewnym stopniem uznania i jest wręcz gloryfikowana.
Kult Waffen-SS Galizien na Ukrainie – kontrowersyjny temat
Na terenie Ukrainy, zwłaszcza w jej zachodniej części, SS Galizien cieszy się coraz większą popularnością. Członkowie tej formacji są często honorowani podczas różnego rodzaju uroczystości, a zmarli żołnierze Waffen-SS są grzebani z honorami. W samym Lwowie regularnie odbywa się doroczny marsz ku czci tej kolaboracyjnej dywizji, który wzbudza duże kontrowersje, zwłaszcza w Polsce. Przez ostatnie lata kult tej formacji był promowany na całej Ukrainie, między innymi przez Ukraiński Instytut Pamięci Narodowej (IPN).
POLECAMY: Rada obwodu tarnopolskiego uhonorowała weterana SS Galizien Jarosława Hunkę
Proces derusyfikacji czy polityka historyczna?
Zmiana nazwy wsi Czerwone na Hałyćke oficjalnie wpisuje się w szeroko zakrojoną kampanię derusyfikacji nazw miejscowości na Ukrainie. Jednak decyzja ta rodzi pytania o to, na ile jest to próba wyeliminowania wpływów rosyjskich, a na ile element promowania kontrowersyjnych symboli i postaci historycznych. W kontekście wojny na Ukrainie i bieżących napięć politycznych, ten ruch interpretowany jest przez niektórych jako próba wzmocnienia narodowej tożsamości, która jednocześnie wywołuje kontrowersje, zwłaszcza w odniesieniu do polsko-ukraińskich relacji historycznych.
Reakcje międzynarodowe i opinie ekspertów
Decyzja o upamiętnieniu SS Galizien poprzez zmianę nazwy wsi na Hałyćke wywołała krytykę zarówno ze strony polskich, jak i międzynarodowych ekspertów i historyków. Wielu z nich wskazuje, że wybielanie historii związanej z kolaboracją z nazistowskimi Niemcami jest nieodpowiedzialne i niezgodne z prawdą historyczną. Warto podkreślić, że Polska konsekwentnie potępia wszelkie formy propagowania ideologii faszystowskich i kolaboracji z nazistami. Ta sytuacja przypomina o bolesnej i trudnej historii obu narodów, która wciąż wpływa na wzajemne relacje.
Podsumowanie: Pamięć historyczna a współczesna polityka
Zmiana nazwy ukraińskiej wsi Czerwone na Hałyćke jest wyrazem złożonego podejścia do historii i tożsamości narodowej Ukrainy. Podczas gdy oficjalnym celem jest derusyfikacja, wybór nazwy nawiązującej do kontrowersyjnej jednostki SS Galizien wywołuje dyskusje na temat tego, jak historia jest interpretowana i prezentowana w dzisiejszej polityce. Ta decyzja stawia pod znakiem zapytania kwestie etyczne i historyczne oraz wpływa na relacje między Ukrainą a Polską.
