W ostatnich miesiącach PKN Orlen znalazł się w centrum uwagi ze względu na prowadzone śledztwa dotyczące działań poprzedniego zarządu, w tym byłego prezesa Daniela Obajtka. Nowe władze spółki skierowały już osiem zawiadomień do prokuratury i zapowiadają kolejne. Dochodzenie obejmuje m.in. przyjęcie korzyści majątkowej przez Obajtka oraz nieprawidłowe wykorzystanie środków ze służbowej karty płatniczej na cele prywatne, w tym usługi protetyczne i medycyny estetycznej.
POLECAMY: Orlen ujawnia wyniki audytu. Ostra reakcja Obajtka
Audyty i śledztwa: skala nieprawidłowości
Orlen, przy wsparciu zewnętrznych firm i kancelarii prawnych, przeprowadził szeroko zakrojoną analizę działań spółki za okres od stycznia 2016 do lutego 2024 roku. W ramach tego procesu zakończono już ponad 50 audytów, a kolejne 50 są w toku. Jak wynika z informacji, prokuratura oraz inne organy ścigania prowadzą 28 kluczowych śledztw, z czego 12 dotyczy bezpośrednio Orlenu, a 16 pozostałych spółek zależnych.
Jednym z najbardziej uderzających odkryć jest ustalenie, że działania poprzedniego zarządu, w tym Daniela Obajtka, miały spowodować straty spółki szacowane na ponad 5 miliardów złotych.
Nieuzasadnione wydatki i przypadki przywłaszczenia
Audyty wykazały również liczne nieprawidłowości finansowe. Członkowie poprzedniego zarządu Orlen wydali łącznie 43 miliony złotych bez uzasadnienia biznesowego. Wśród tych wydatków znajdowały się usługi protetyczne i medycyny estetycznej, które Obajtek opłacił służbową kartą płatniczą, choć istnieje podejrzenie, że te usługi nie były objęte jego pakietem menedżerskim. Kontrole wykazały aż 2221 przypadków przywłaszczenia środków pieniężnych należących do spółki.
Zarzuty związane z zakupem nieruchomości
Innym wątkiem dochodzenia jest zakup przez Obajtka nieruchomości od dewelopera po zaniżonej cenie w 2018 roku. Sprawa nabrała dodatkowego wymiaru, gdy odkryto, że Orlen sponsorował akademię piłkarską wspólnie z tym samym deweloperem. Śledczy badają, czy doszło do konfliktu interesów lub innych nieprawidłowości w tej sprawie.
Usługi detektywistyczne na zlecenie Orlen
Kontrolerzy uznali również za nieuprawnione zlecenia na usługi detektywistyczne, które, jak ustalono, miały służyć pozyskaniu materiałów na temat polityków opozycji parlamentarnej. Śledztwo obejmuje, czy zlecenia te były legalne i miały uzasadnienie biznesowe, czy też były wykorzystywane do innych celów.
Wynagrodzenia a „ustawa kominowa”
Jednym z ostatnich wątków, który jest przedmiotem analizy, są wynagrodzenia byłego zarządu. W oparciu o raport Najwyższej Izby Kontroli dotyczący wynagrodzeń w spółkach Skarbu Państwa, istnieje podejrzenie, że dziewięć osób z poprzedniego zarządu Orlen mogło naruszyć przepisy tzw. ustawy kominowej. Łączna nadwyżka wynagrodzeń w latach 2018-2022 miała wynieść ponad 9 milionów złotych, co znacznie przekracza limity określone w ustawie.
Konsekwencje prawne i przyszłość śledztwa
Zarówno prokuratura, jak i organy ścigania intensywnie pracują nad wyjaśnieniem wszystkich aspektów tej sprawy. Kolejne zawiadomienia są w przygotowaniu, a śledztwa są na różnych etapach postępowań. Ostateczne wyniki mogą znacząco wpłynąć na przyszłość byłego prezesa Daniela Obajtka oraz innych członków zarządu, a także na wizerunek jednej z największych polskich spółek.
