W sierpniu 2024 roku saldo transferów z Komisji Europejskiej wyniosło -0,4 mld zł, co oznaczało kolejny miesiąc, w którym Polska odnotowała ujemny bilans w rozliczeniach z UE. Spadek ten jest odzwierciedleniem trudniejszej sytuacji gospodarczej i malejących wpływów z eksportu, szczególnie do Niemiec – jednego z głównych partnerów handlowych Polski. Co gorsza, wyraźny trend ujemnego salda obrotów towarowych, dochodów pierwotnych i wtórnych wskazuje na pogłębiające się problemy w bilansie płatniczym.
Transfery unijne w liczbach: 2,3 mld zł wypłacone, ale saldo nadal ujemne
W sierpniu 2024 roku do polskich beneficjentów środków unijnych wypłacono 2,3 mld zł. Z tego 0,9 mld zł zarejestrowano w rachunku bieżącym, a beneficjenci środków inwestycyjnych zarejestrowanych w rachunku kapitałowym otrzymali 1,3 mld zł. Mimo to, Polska zapłaciła składkę członkowską w wysokości 2,6 mld zł, co ostatecznie doprowadziło do ujemnego salda transferów z Komisji Europejskiej na poziomie -0,4 mld zł.
Dane te ilustrują, jak istotny wpływ na bilans płatniczy mają składki członkowskie oraz struktura wypłat środków unijnych. Warto zauważyć, że Polska od początku roku do sierpnia pozostaje na plusie, jednak pogłębiający się deficyt w ostatnich miesiącach budzi obawy o dalszy rozwój sytuacji.
Eksport do krajów UE spada: Niemcy głównym źródłem problemu
Jednym z głównych czynników wpływających na pogorszenie bilansu płatniczego Polski jest spadek eksportu towarów do krajów Unii Europejskiej, w szczególności do Niemiec. Niemcy pozostają kluczowym partnerem handlowym Polski, a ich gospodarka, w obliczu spowolnienia, wpływa na zmniejszone zapotrzebowanie na polskie towary. Efekt ten potęguje niepewność ekonomiczna w strefie euro, co zmusza polskie firmy do szukania nowych rynków zbytu.
Saldo obrotów towarowych w sierpniu 2024 roku wyniosło -9,6 mld zł. To już trzeci miesiąc w roku, gdy Polska odnotowuje pogorszenie tego wskaźnika, co podkreśla wyzwania, przed którymi stoi kraj w handlu międzynarodowym.
Saldo dochodów pierwotnych i wtórnych: wzrost obciążeń
W sierpniu 2024 roku Polska odnotowała również ujemne saldo dochodów pierwotnych (-13,1 mld zł) oraz dochodów wtórnych (-2,2 mld zł). Dochody pierwotne obejmują m.in. zyski inwestorów zagranicznych, co oznacza, że więcej środków wypływa z Polski, niż wpływa do kraju. Ten trend był szczególnie widoczny w przypadku inwestorów zagranicznych, których dochody wzrosły o 2,2 mld zł w porównaniu do sierpnia 2023 roku.
NBP wskazał, że dochody polskich inwestorów bezpośrednich spadły o zbliżoną wartość, co przyczyniło się do ujemnego salda dochodów z inwestycji bezpośrednich na poziomie -11,9 mld zł, a to oznacza, że deficyt w porównaniu do sierpnia 2023 roku pogłębił się o 4,4 mld zł.
Utrata inwestycji zagranicznych
Jednym z niepokojących sygnałów jest odpływ części inwestycji zagranicznych, co bezpośrednio wpływa na saldo dochodów pierwotnych. W porównaniu do analogicznego okresu w 2023 roku, saldo dochodów pierwotnych pogorszyło się o 3,1 mld zł, co oznacza, że Polska staje się mniej atrakcyjnym miejscem do inwestowania. Inwestorzy zagraniczni czerpią wyższe zyski, natomiast polskie firmy działające za granicą przynoszą mniejsze dochody.
Prognozy na przyszłość
Choć Polska odnotowała dodatnie saldo bilansu płatniczego na poziomie 5,7 mld zł w ciągu pierwszych ośmiu miesięcy 2024 roku, negatywne dane z ostatnich trzech miesięcy wskazują na poważne wyzwania. Eksperci przewidują, że jeśli sytuacja gospodarcza nie ulegnie poprawie, Polska może stanąć w obliczu długoterminowych problemów związanych z pogłębiającym się deficytem handlowym i spadkiem inwestycji zagranicznych.
Saldo transferów z Komisji Europejskiej oraz obroty towarowe są kluczowymi wskaźnikami kondycji gospodarki, a obecne trendy budzą niepokój. Istnieje potrzeba zwiększenia konkurencyjności polskich produktów na rynkach zagranicznych oraz poprawy warunków inwestycyjnych, aby przeciwdziałać dalszemu pogłębianiu się deficytu.
Podsumowanie
Sierpień 2024 roku przyniósł kolejne negatywne informacje dla polskiej gospodarki. Ujemne saldo transferów z Komisji Europejskiej, spadek eksportu do Niemiec, rosnące dochody inwestorów zagranicznych oraz odpływ inwestycji tworzą trudną sytuację, z którą kraj musi się zmierzyć w najbliższej przyszłości. Choć Polska wciąż jest na plusie w bilansie płatniczym za rok 2024, wyzwania związane z rosnącymi deficytami mogą wpłynąć na dalszy rozwój gospodarczy i stabilność finansową kraju.
