Od 1 listopada 2024 roku planowane jest rozszerzenie sieci dróg płatnych w Polsce, na których pobierana jest opłata za przejazd. Jak podaje rzecznik prasowy Ministerstwa Infrastruktury, Anna Szumańska, zmiana ta dotyczyć będzie wyłącznie pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony, czyli ciężarówek oraz autobusów.
Wzrost liczby płatnych dróg o nowe odcinki
„Sieć dróg płatnych nie była rozszerzana od 2017 roku. Od tego czasu w Polsce oddano do użytku wiele nowych odcinków dróg krajowych klasy A oraz dróg krajowych klasy S. Długość nowych odcinków dróg do objęcia opłatą wyniesie około 1,6 tys. km” – wyjaśnia Szumańska. Obecnie opłaty są pobierane na około 3,6 tys. km dróg krajowych różnych kategorii.
Rozszerzenie sieci dróg płatnych obejmie nowo wybudowane odcinki, które w przeciągu ostatnich kilku lat znacząco poprawiły infrastrukturę drogową w Polsce, jednak nie zostały jeszcze objęte systemem płatności za przejazd. Nowe przepisy nie obejmą samochodów osobowych i motocykli, których przejazd odcinkami zarządzanymi przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad pozostanie bezpłatny.
Polityka opłat za przejazd: użytkownik płaci za użycie i za zanieczyszczanie
„Rozszerzenie sieci dróg płatnych to kontynuacja polityki obejmowania od 2011 r. nowo wybudowanych dróg opłatą. Polska zobowiązała się do takich działań w ramach Krajowego Planu Odbudowy” – mówi Anna Szumańska.
Opłaty oparte są na zasadzie „korzystający płaci” oraz „zanieczyszczający płaci”. Oznacza to, że stawki za przejazd uzależnione są od masy pojazdu oraz norm emisji spalin. Cięższe pojazdy oraz te, które emitują więcej zanieczyszczeń, ponoszą wyższe koszty. Takie podejście ma promować korzystanie z bardziej ekologicznych pojazdów w transporcie drogowym.
Wpływy z opłat zasilają budowę nowych dróg
Środki pochodzące z opłat za przejazd pojazdów ciężarowych i autobusów trafiają do Krajowego Funduszu Drogowego. Z tych funduszy finansowane są zarówno nowe inwestycje drogowe, jak i remonty istniejących odcinków dróg. Dzięki temu, opłaty drogowe mają realny wpływ na rozwój i poprawę infrastruktury drogowej w Polsce.
Nowoczesny system e-TOLL
W Polsce opłaty za przejazd są realizowane poprzez system e-TOLL, który opiera się na technologii satelitarnej. W odróżnieniu od wcześniejszych rozwiązań, nie ma konieczności montowania bramek czy innych urządzeń na drogach. System ten zapewnia większą elastyczność i precyzję w zarządzaniu opłatami.
Projekt rozszerzenia sieci dróg płatnych: co dalej?
Zgodnie z planem, projekt rozporządzenia Rady Ministrów, który zmienia zasady dotyczące dróg płatnych i wysokości opłat elektronicznych, ma być przedmiotem obrad rządu 22 października 2024 roku. Jego wdrożenie spowoduje, że opłaty obejmą kolejne odcinki dróg krajowych, co wpłynie głównie na przewoźników i właścicieli flot transportowych.
Jakie skutki dla konsumentów?
Choć zmiany te bezpośrednio dotyczą transportu ciężkiego, nie pozostaną one bez wpływu na gospodarkę i konsumentów. Koszty opłat drogowych dla przewoźników najprawdopodobniej zostaną przeniesione na ceny usług i towarów, co ostatecznie odczujemy jako klienci. „Jak to zwykle bywa, nowe koszty będą wliczane do transportu, a finalnie zapłacimy za to my wszyscy w sklepach” – podkreśla wielu analityków branżowych.
Podsumowanie
Rozszerzenie sieci dróg płatnych od 1 listopada 2024 roku to krok w kierunku dalszego rozwoju infrastruktury drogowej w Polsce, ale też decyzja, która niesie ze sobą konsekwencje dla branży transportowej i konsumentów. Pomimo rosnących kosztów dla przewoźników, należy pamiętać, że środki z opłat drogowych będą inwestowane w budowę i modernizację dróg, co ma przynieść długofalowe korzyści dla wszystkich użytkowników dróg.
