Znany ekonomista ostrzega przed krachem. „Ceny akcji są szalone”

Rynki finansowe od miesięcy wykazują znaczną niestabilność, co wzbudza obawy wśród ekspertów ekonomicznych na całym świecie. Nassim Taleb, autor książki „Czarny łabędź. Jak nieprzewidywalne zdarzenia rządzą naszym życiem”, wyraził poważne zaniepokojenie stanem obecnych rynków finansowych. W swoim wywiadzie dla Bloomberga Taleb wskazuje na wysoki poziom zadłużenia oraz „szalone” ceny akcji jako główne czynniki ryzyka, które mogą prowadzić do poważnego załamania.

Rynek na krawędzi: Największa niestabilność od 20 lat

Według Taleba, aktualna sytuacja gospodarcza przypomina te, które występowały przed poprzednimi kra i na rynku finansowym. Ceny akcji, zwłaszcza w sektorach związanych ze sztuczną inteligencją, osiągają wartości, które wydają się być oderwane od realiów gospodarczych. Taleb podkreśla, że taka sztuczna hossa może okazać się krótkotrwała, a potencjalny krach może być jednym z najpoważniejszych od dekad.

Warto zwrócić uwagę na fakt, że duża część wzrostów na giełdzie koncentruje się w niewielkiej grupie firm, co według Taleba przypomina bańkę internetową z końca lat 90. Inwestorzy, napędzani entuzjazmem związanym z nowymi technologiami, mogą być nieświadomi zbliżającego się załamania rynku.

Zagrożenia dla gospodarki: Zadłużenie i globalizacja

Jednym z kluczowych problemów, na które wskazuje Taleb, jest wysoki poziom zadłużenia. Według najnowszych danych, stosunek długu do PKB w Stanach Zjednoczonych wyniósł 124% na koniec września 2024 roku. Jest to wartość znacznie przekraczająca poziomy uznawane za bezpieczne. W połączeniu z ewentualnym zewnętrznym szokiem ekonomicznym, taki poziom zadłużenia może doprowadzić do tzw. „spirali śmierci”, czyli sytuacji, w której dług przestaje być spłacalny, co prowadzi do lawinowego kryzysu finansowego.

Co więcej, globalizacja sprawia, że gospodarki są coraz bardziej zależne od siebie. Pandemia COVID-19 pokazała, jak szybko problemy jednego kraju mogą wpłynąć na sytuację gospodarczą innych państw. Obecna globalna gospodarka jest bardziej powiązana niż kiedykolwiek wcześniej, co oznacza, że zagraniczne wstrząsy mogą rozprzestrzeniać się z większą prędkością, wpływając na globalne rynki.

Czy inwestorzy są przygotowani na nadchodzący kryzys?

Taleb zauważa, że wielu inwestorów może nie być przygotowanych na załamanie rynku. W ciągu ostatnich lat, niskie stopy procentowe sprawiły, że inwestorzy byli skłonni podejmować większe ryzyko, unikając bardziej konserwatywnych strategii inwestycyjnych. W efekcie, przyzwyczajeni do dynamicznych wzrostów, mogą zignorować ryzyka związane z potencjalnym kryzysem. Taleb ostrzega, że takie podejście może okazać się katastrofalne.

• „Kryzysy zdarzają się wtedy, gdy najmniej się ich spodziewasz” – powiedział Taleb. – „Rynek jest zadufany w sobie, a ludzie zapominają o ostrożności”. Jego zdaniem inwestorzy mogą porzucać środki ostrożności na rzecz podążania za trendami, co jeszcze bardziej zwiększa ich podatność na przyszłe zawirowania.

Strategia zabezpieczenia przed krachem

Taleb, obecnie doradca w Universa Investments, zwraca uwagę na znaczenie odpowiedniego zabezpieczenia się przed ryzykiem. Jego firma stosuje strategię inwestycyjną, która ignoruje krótkoterminowe prognozy rynkowe, koncentrując się na długoterminowym zarządzaniu ryzykiem. Według Taleba, najważniejszym celem inwestorów powinno być zabezpieczenie się przed potencjalnym załamaniem, a nie dążenie do maksymalizacji zysków w krótkim okresie.

Mark Spitznagel, założyciel Universa Investments, wyraził podobne obawy na początku roku, przewidując, że po „rajdzie zdzierającym twarz” na indeksie S&P 500 nastąpi jeden z najpoważniejszych krachów od 1929 roku. Główne obawy dotyczą niestabilności rynku kredytowego, który może odegrać kluczową rolę w nadchodzącym kryzysie.

Co dalej?

Obecna sytuacja gospodarcza na świecie budzi wiele pytań. Chociaż nie da się przewidzieć, kiedy dokładnie nastąpi kolejny kryzys, eksperci tacy jak Nassim Taleb ostrzegają przed ignorowaniem oznak nadchodzącego załamania. Kluczowym wnioskiem z jego obserwacji jest to, że ryzyko jest większe niż kiedykolwiek wcześniej, a inwestorzy powinni przygotować się na najgorsze, zamiast liczyć na dalszy wzrost.

Czy gospodarki poradzą sobie z narastającymi wyzwaniami? Jakie kroki podejmą rządy, aby zabezpieczyć rynki przed katastrofą? Tego dowiemy się w najbliższych latach, jednak jedno jest pewne – świat finansów znajduje się na krawędzi i należy zachować wyjątkową ostrożność.