W wyroku z 23 października Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) podkreślił obowiązek sądów najwyższej instancji w krajach członkowskich Unii Europejskiej do rozważenia wniosków o skierowanie pytania prejudycjalnego. Nawet gdy sąd planuje odrzucić skargę, musi merytorycznie rozstrzygnąć, czy istnieją podstawy do skierowania pytania do TSUE. Wyrok ten zapadł w sprawie rozpatrywanej przed sądem najwyższym Słowenii dotyczącej zajęcia towaru, jakim były napoje energetyczne Red Bull, podejrzewane o bycie podróbką.
Kontekst sprawy: Konflikt o znak towarowy Red Bull
Przedmiotem postępowania było zajęcie transportu puszek z napojem energetycznym oznaczonym znakiem towarowym Red Bull. Producent, posiadający prawa do marki, twierdził, że produkt był podrobiony. Sprowadzająca napoje firma kwestionowała tę decyzję i domagała się jej cofnięcia, jednak sprawa ostatecznie trafiła do słoweńskiego Sądu Najwyższego. Tamtejszy sąd najwyższej instancji planował odrzucić skargę, ale jednocześnie rozważał, czy w związku z unijnymi regulacjami zobowiązany jest odpowiedzieć na wniosek o wystąpienie z pytaniem prejudycjalnym do TSUE, który złożyła strona skarżąca.
Nowe wytyczne TSUE: Obowiązek merytorycznej oceny wniosku o pytanie prejudycjalne
Trybunał jednoznacznie stwierdził, że sądy najwyższej instancji, od których orzeczeń nie przysługuje odwołanie, są zobowiązane do rozpatrzenia wniosków o skierowanie pytania prejudycjalnego, niezależnie od tego, czy zamierzają odrzucić skargę. Wyrok wskazuje na potrzebę merytorycznej oceny, czy takie pytanie jest zasadne, w celu uniknięcia potencjalnych rozbieżności między interpretacją prawa krajowego i unijnego.
TSUE zwrócił uwagę, że brak rozważenia wniosku o pytanie prejudycjalne może zagrozić spójności interpretacyjnej między sądami krajowymi a trybunałem unijnym, co stanowi fundament współpracy ustanowionej na mocy art. 267 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). W wyroku stwierdzono:
„Taka sytuacja może zaś zagrozić skuteczności systemu współpracy między sądami krajowymi a trybunałem, ustanowionego w art. 267 trybunału o funkcjonowaniu UE”.
Warunki oddalenia wniosku o pytanie prejudycjalne
TSUE określił trzy sytuacje, w których sąd może uzasadnionie oddalić wniosek o skierowanie pytania prejudycjalnego, jeśli uzna, że nie ma konieczności jego przedstawienia:
- Zagadnienie nieistotne dla prawa UE – Sąd może oddalić wniosek, jeśli zagadnienie nie ma znaczenia dla prawa Unii.
- Interpretacja została już dokonana – Jeśli odpowiednie kwestie zostały już wyjaśnione w orzecznictwie TSUE, wniosek o pytanie prejudycjalne może zostać oddalony.
- Ewidentność wykładni – Jeśli wykładnia prawa UE jest tak oczywista, że nie budzi wątpliwości, sąd może zdecydować o oddaleniu wniosku.
Praktyczne implikacje dla sądów krajowych
Nowe wytyczne TSUE mają na celu zapewnienie jednolitej interpretacji prawa unijnego we wszystkich państwach członkowskich, a także przyczynienie się do skutecznej ochrony praw obywateli i przedsiębiorstw korzystających z rynku wewnętrznego. Obowiązek merytorycznego rozpatrywania wniosków o pytania prejudycjalne przez sądy najwyższej instancji może wpłynąć na usprawnienie procesów sądowych oraz wykluczyć możliwość odrzucania wniosków bez wyczerpującego uzasadnienia.
Dla sądów krajowych oznacza to konieczność dokładnego analizowania każdego wniosku o pytanie prejudycjalne, zwłaszcza w przypadkach skomplikowanych sporów prawnych, które mogą mieć istotny wpływ na interpretację prawa w obrębie Unii Europejskiej.
Informacje zawarte na stronie stanowią opis stanu prawnego na dzień publikacji i nie są poradą prawną w indywidualnej sprawie. Stan prawny od opublikowania może ulec zmianie. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie wpisu w celu rozwiązania problemów prawnych.
Masz pytania lub potrzebujesz pomocy – zapraszamy do kontaktu!
Podstawa prawna:
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 15 października 2024 r., sygn. akt C-144/23
