Minister rolnictwa, Czesław Siekierski, wyraził sprzeciw wobec rządowego projektu podwyższenia stawki VAT z 8% do 23% na sprzedaż żywych zwierząt koniowatych. Zmiana ta wynika z potrzeby dostosowania krajowych przepisów VAT do unijnej dyrektywy, która obejmuje stawki podatku od wartości dodanej, ale budzi kontrowersje wśród hodowców i ekspertów z branży rolniczej. Co tak naprawdę oznacza dla hodowli koni w Polsce, i jakie mogą być konsekwencje ekonomiczne tej zmiany?
Kontrowersyjny projekt ustawy – sprzeciw ministra rolnictwa
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w komunikacie z 30 września 2024 roku podało do informacji publicznej, że projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o podatku akcyzowym przewiduje m.in. podwyższenie stawki VAT na sprzedaż koniowatych do 23%. Minister Czesław Siekierski, reprezentujący interesy rolników, oficjalnie zgłosił swoje uwagi do tego pomysłu, zwracając uwagę, że „już obecnie hodowla koni jest prowadzona na granicy opłacalności”, a podwyższenie podatku pogorszy sytuację ekonomiczną tego sektora.
W tym momencie w Polsce zarejestrowanych jest 47 090 siedzib stad, które posiadają łącznie 255 242 konie. Dodatkowo, na terenie kraju działa 658 siedzib z 1 559 osłami oraz 110 siedzib hodujących krzyżówki koniowatych, takie jak muły i osłomuły. Liczby te podaje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) i pokazują, jak istotny dla polskiego rolnictwa jest sektor hodowli koni.
Ekonomiczne skutki podwyższenia VAT
Ministerstwo Rolnictwa podkreśla, że hodowla koni już teraz napotyka na liczne wyzwania ekonomiczne. Zwiększenie stawki VAT może jeszcze bardziej ograniczyć rentowność tej branży, co może prowadzić do zamykania stad i mniejszej liczby koni hodowlanych w Polsce. Jak zauważa minister Siekierski, „proponowane w projekcie ustawy podwyższenie stawki podatku VAT pogorszyłoby warunki ekonomiczne tego sektora”.
Podwyższenie VAT do poziomu 23% może mieć negatywne skutki dla hodowców koni nie tylko z uwagi na wzrost kosztów sprzedaży, ale także przez zwiększone koszty utrzymania stad, co uderzy bezpośrednio w małe gospodarstwa rolnicze. Dla hodowców konie są często nie tylko źródłem dochodów, ale także częścią tradycji i lokalnej kultury, więc zmiana ta spotyka się ze zrozumiałym oporem ze strony środowiska.
Czy podwyżka VAT jest nieunikniona?
Projekt ustawy, który dostosowuje polskie przepisy do unijnych, zakłada likwidację obniżonej stawki VAT dla tzw. żywych koniowatych (konie, osły, muły i osłomuły), co w praktyce oznacza wzrost VAT na konie do poziomu 23%. Dla hodowców oznacza to niestety konieczność dopasowania się do wyższych stawek podatkowych, które mogą wpłynąć na decyzje biznesowe i inwestycyjne.
Rząd twierdzi, że zmiana ta jest konieczna w ramach harmonizacji przepisów unijnych, jednak głosy krytyki – zarówno ze strony hodowców, jak i samego ministra rolnictwa – sugerują, że może być konieczne poszukiwanie rozwiązań umożliwiających wsparcie tego sektora po wprowadzeniu wyższej stawki VAT.
Perspektywy dla hodowców koni w Polsce
Podwyżka VAT, o ile zostanie zatwierdzona, może w praktyce oznaczać redukcję liczby hodowców koni i mniejszą różnorodność stad. Może to również prowadzić do wzrostu cen koni na rynku krajowym, co nie tylko wpłynie na hodowców, ale także na inne sektory powiązane z hodowlą koni – od przemysłu rolniczego po turystykę konną i sport.
Choć projekt ustawy nie został jeszcze w pełni przegłosowany, branża hodowlana już teraz apeluje o konsultacje i ewentualne rozwiązania, które mogłyby zrekompensować straty wynikające z podwyższenia VAT. W międzyczasie minister Siekierski oraz organizacje hodowców koni nadal zabiegają o utrzymanie obecnych warunków podatkowych, podkreślając wyjątkową sytuację sektora hodowlanego.
Podsumowanie
Podwyżka VAT na sprzedaż koniowatych jest jednym z elementów szerszej polityki harmonizacji podatkowej z przepisami unijnymi, ale jej skutki mogą być odczuwalne na wielu poziomach polskiej gospodarki rolnej. Minister rolnictwa Czesław Siekierski stanowczo sprzeciwia się tej zmianie, argumentując, że dodatkowe obciążenia podatkowe dla hodowców koni mogą pogorszyć rentowność ich działalności i doprowadzić do ograniczenia liczby stad w Polsce. Branża rolnicza z niecierpliwością czeka na ostateczne decyzje rządu i rozważa dalsze kroki, by uniknąć destabilizacji ekonomicznej sektora hodowli koni.
