Pomimo wprowadzenia ponad 5000 sankcji przez 45 państw w odpowiedzi na inwazję na Ukrainę, gospodarka Rosji wykazuje odporność, a nawet wzrost. Według prognoz Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW), w 2023 roku rosyjska gospodarka może wzrosnąć o ponad 3%, przewyższając tempo wzrostu zarówno gospodarki USA, jak i krajów europejskich. Skąd ta stabilność?
Omijanie sankcji jako nowy sektor biznesowy
Richard Connolly, specjalista ds. rosyjskiej gospodarki z Royal United Services Institute w Londynie, wskazuje na rozwój całego sektora związanego z omijaniem sankcji. W Rosji liczba małych i średnich przedsiębiorstw osiągnęła rekordowy poziom, co jest jednym z dowodów na adaptację gospodarki do nowych warunków.
Connolly wyjaśnia:
„Omijanie sankcji stało się w Rosji osobnym sektorem biznesowym. Liczba zarejestrowanych małych i średnich przedsiębiorstw jest najwyższa w historii”.
Rosyjskie zamienniki zachodnich Marek
Jednym z bardziej widocznych efektów sankcji jest wycofanie zachodnich firm, takich jak Starbucks, Zara czy Coca-Cola. Zastąpiły je jednak lokalne marki, które szybko wypełniły lukę na rynku, tworząc odpowiedniki znanych produktów. Teraz, zamiast Starbucksa, Rosjanie mogą napić się kawy w Stars Coffee, a zamiast Coca-Coli – kupić lokalny napój Dobry Cola. Connolly dodaje:
„Większość towarów dostępnych przed wojną nadal można kupić w Rosji. Towary trafiają tam przez kraje trzecie, takie jak Gruzja, Kazachstan czy Chiny”.
Wsparcie ze strony USA?
Paradoksalnie, jednym z krajów, które nadal handlują z Rosją, są Stany Zjednoczone, importujące od Rosji wzbogacony uran niezbędny do zasilania reaktorów jądrowych. Amir Vexler, CEO Centrus, wyjaśnia, że
„USA płacą Rosji około miliarda dolarów rocznie za uran potrzebny do zasilania 94 reaktorów jądrowych, które dostarczają około 20% amerykańskiej energii”.
Czy Wzrost Gospodarczy Rosji jest Trwały?
Ekonomiści są podzieleni w ocenie przyszłości gospodarki Rosji. Richard Connolly zauważa, że bieżący wzrost to najszybsze tempo w Rosji od dekady, lecz wątpliwości budzi trwałość tego trendu.
„To najszybszy wzrost gospodarczy Rosji w ciągu ostatniej dekady. Czy jednak będą w stanie utrzymać to tempo – to jest wielkie pytanie”.
Jednakże, Daleep Singh, zastępca doradcy ds. bezpieczeństwa narodowego w Białym Domu i jeden z architektów sankcji, uważa, że powierzchowne wskaźniki gospodarcze mogą być mylące:
„Na powierzchni gospodarka Rosji może wydawać się twierdzą, ale jej fundamenty są kruche”.
Podsumowanie: Rosja a Sankcje – Czy Sukces Jest Tymczasowy?
Rosja wykorzystała różne strategie, aby przetrwać nałożone sankcje. Jednak stabilność tego sukcesu jest wątpliwa, zwłaszcza że fundamenty gospodarki mogą okazać się niewystarczające, aby sprostać długofalowym wyzwaniom.
