Popularność fotowoltaiki w Polsce stale rośnie, a liczba gospodarstw domowych inwestujących w panele fotowoltaiczne bije rekordy. Choć instalacja systemów fotowoltaicznych miała być receptą na rosnące rachunki za prąd i sposobem na oszczędności, w ostatnim czasie pojawiają się nowe wyzwania finansowe dla ich użytkowników. Rosnące koszty zakupu i instalacji paneli, a także planowane nowe opłaty mogą sprawić, że zwrot z inwestycji nie będzie tak szybki, jak się wcześniej spodziewano. Czy w 2024 roku fotowoltaika nadal jest opłacalna? Analizujemy koszty, opłaty i dostępne ulgi.
Wzrost kosztów instalacji fotowoltaicznej
W ciągu ostatnich dwóch lat ceny fotowoltaiki w Polsce wzrosły, co jest związane z globalnym wzrostem cen komponentów elektronicznych i materiałów budowlanych. Koszt zakupu i instalacji systemu o mocy 5 kWp, który pokrywa zapotrzebowanie energetyczne przeciętnego gospodarstwa domowego, wynosi obecnie od 20 000 do nawet 50 000 zł w zależności od jakości paneli, typu inwertera oraz kosztów instalacji.
Dla wielu osób to spora inwestycja, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę, że zwrot z instalacji miał nastąpić po 5–7 latach. Teraz, przy wyższych kosztach początkowych, zwrot może potrwać nawet 10 lat lub dłużej. Dodatkowo, zmiany w systemie rozliczeń dla prosumentów sprawiają, że oszczędności nie są już tak wyraźne.
Nowe opłaty dla prosumentów – co się zmienia?
Od 2024 roku osoby posiadające instalacje fotowoltaiczne mogą spotkać się z nowymi opłatami. Jedną z takich opłat jest planowana opłata mocowa wprowadzana przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne. Opłata ta ma dotyczyć prosumentów, którzy korzystają z sieci elektroenergetycznej, czyli oddają nadmiar energii do sieci i później z niej korzystają, kiedy ich instalacja nie generuje wystarczającej ilości prądu, np. w nocy.
Opłata mocowa ma na celu finansowanie modernizacji polskiego systemu energetycznego, ale dla właścicieli fotowoltaiki oznacza to dodatkowy wydatek. W praktyce, może ona wynieść nawet kilkadziesiąt złotych miesięcznie, co w skali roku oznacza kilkaset złotych dodatkowych kosztów. Dla wielu użytkowników fotowoltaiki jest to spore zaskoczenie, gdyż zakładali, że inwestycja pozwoli im obniżyć rachunki, a tymczasem nowe opłaty niwelują część oszczędności.
Czy fotowoltaika nadal się opłaca?
Pytanie o opłacalność fotowoltaiki w 2024 roku staje się coraz bardziej istotne. Wzrost kosztów instalacji i nowe opłaty wpływają na wydłużenie okresu zwrotu inwestycji, co dla wielu gospodarstw domowych może być decydującym czynnikiem. Obliczenia wskazują, że przy obecnych warunkach i cenach energii, instalacja paneli może zwrócić się dopiero po 10–12 latach, co dla niektórych jest zbyt długim okresem oczekiwania na zwrot z inwestycji.
Jednakże, warto podkreślić, że opłacalność fotowoltaiki zależy od wielu czynników, takich jak lokalizacja instalacji, zużycie energii oraz dostępność dotacji i ulg.
Ulgi i dotacje na fotowoltaikę – jak obniżyć koszty?
Pomimo rosnących kosztów, nadal istnieją możliwości obniżenia wydatków na instalację fotowoltaiczną. Rządowy program „Mój Prąd” jest jednym z głównych źródeł dofinansowania dla osób, które zdecydują się na instalację fotowoltaiki. W ramach tego programu można otrzymać dofinansowanie w wysokości do 6 000 zł na zakup i montaż instalacji. Jest to znacząca ulga, która pozwala zmniejszyć koszty początkowe.
Dodatkowo, osoby instalujące fotowoltaikę mogą skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej w rozliczeniu podatkowym PIT. Dzięki temu, można odliczyć koszty inwestycji od dochodu, co w przypadku osób o wysokich dochodach może przynieść zwrot rzędu kilku tysięcy złotych. Oba te rozwiązania mogą istotnie zmniejszyć koszty związane z instalacją, chociaż nie eliminują nowych opłat.
Alternatywy dla fotowoltaiki – co jeszcze można zrobić?
W obliczu nowych wyzwań finansowych związanych z fotowoltaiką, coraz więcej osób zaczyna rozważać alternatywne źródła energii i sposoby na zmniejszenie zużycia prądu. Oto kilka z nich:
1. Pompy ciepła
Pompy ciepła stają się coraz popularniejszą opcją, zwłaszcza w połączeniu z instalacją fotowoltaiczną. Są one bardziej ekologiczne i pozwalają na zmniejszenie zużycia energii elektrycznej przeznaczonej na ogrzewanie. Choć koszt zakupu i instalacji pompy ciepła może być wysoki, podobnie jak w przypadku fotowoltaiki, dostępne są różne formy dofinansowania.
2. Oszczędzanie energii
Proste zmiany, takie jak modernizacja oświetlenia na LED, zakup energooszczędnych urządzeń, izolacja budynku czy zmniejszenie liczby urządzeń pracujących w trybie stand-by, mogą w długim okresie znacząco obniżyć zużycie prądu i koszty energii. Takie rozwiązania, choć mniej spektakularne niż instalacja fotowoltaiki, przynoszą efekty przy mniejszych nakładach finansowych.
3. Systemy magazynowania energii
Coraz popularniejszym rozwiązaniem stają się systemy magazynowania energii w postaci akumulatorów. Choć ich koszt jest nadal wysoki, rozwój technologii i wzrost zapotrzebowania na niezależność energetyczną sprawiają, że ich ceny powoli spadają. Systemy te pozwalają gromadzić energię wyprodukowaną w ciągu dnia i wykorzystać ją wieczorem, co może zredukować koszty związane z opłatami za korzystanie z sieci.
Przyszłość fotowoltaiki w Polsce – co czeka rynek?
Wprowadzenie nowych opłat dla prosumentów oraz rosnące koszty instalacji mogą wpłynąć na decyzje potencjalnych inwestorów. Jednakże rozwój fotowoltaiki w Polsce prawdopodobnie nie zostanie zahamowany. W perspektywie najbliższych kilku lat prognozowane są dalsze inwestycje w odnawialne źródła energii, w tym także w fotowoltaikę, gdyż Polska nadal jest zobowiązana do realizacji celów klimatycznych Unii Europejskiej.
Eksperci wskazują, że wprowadzenie systemów magazynowania energii oraz wzrost efektywności paneli fotowoltaicznych może przyczynić się do dalszego wzrostu zainteresowania tą technologią. Fotowoltaika pozostaje jednym z najbardziej ekologicznych i wydajnych źródeł energii, a rosnące ceny energii elektrycznej mogą przyspieszyć tempo jej wdrażania.
Czy warto inwestować w fotowoltaikę w 2024 roku?
Decyzja o inwestycji w fotowoltaikę w 2024 roku nie jest już tak jednoznaczna, jak jeszcze kilka lat temu. Wzrost kosztów instalacji i wprowadzenie nowych opłat wpływają na okres zwrotu inwestycji, co dla wielu osób może być istotnym czynnikiem. Niemniej, dla osób zainteresowanych ochroną środowiska i długofalowymi oszczędnościami, fotowoltaika nadal może być atrakcyjną opcją, zwłaszcza w połączeniu z dofinansowaniami i ulgami podatkowymi.
