W Polsce zakaz handlu w niedziele obowiązuje od kilku lat, ale teraz pojawia się możliwość, że w soboty także zostaną wprowadzone dodatkowe ograniczenia w handlu. Choć obecnie sklepy wielkopowierzchniowe są zamknięte tylko w niedziele (poza kilkoma wyjątkami), w Sejmie trwają intensywne prace nad projektem, który może wpłynąć na funkcjonowanie handlu również w soboty. Wprowadzenie takich zmian jest wynikiem licznych głosów polityków oraz przedstawicieli związków zawodowych, którzy dążą do zwiększenia komfortu pracy osób zatrudnionych w handlu.
Niedziela bez handlu – co się zmieniło?
Zakaz handlu w niedziele obowiązuje w Polsce od 2018 roku i został przyjęty jako efekt długotrwałych działań związków zawodowych, głównie „Solidarności”. W myśl przepisów, sklepy wielkopowierzchniowe mogą być otwarte jedynie w kilka wybranych niedziel w roku, które są uznawane za tzw. niedziele handlowe. W 2024 roku przewidziane są jeszcze dwie takie niedziele – w grudniu, tuż przed Świętami Bożego Narodzenia. W pozostałe niedziele sklepy pozostają zamknięte, z wyjątkiem tych, które mają status placówek pocztowych lub są prowadzone przez właścicieli osobiście.
Pomysł na dodatkowe ograniczenia – czy będzie zakaz handlu w soboty?
Pomysł skrócenia godzin pracy w soboty pojawił się w odpowiedzi na liczne postulaty pracowników sektora handlowego, którzy domagają się lepszych warunków pracy. Marcelina Zawisza, posłanka partii Razem, podczas obrad sejmowej komisji gospodarki, zasugerowała, aby skrócić godziny pracy sklepów wielkopowierzchniowych w soboty. Podkreśliła, że takie rozwiązanie mogłoby poprawić komfort pracowników handlu, zapewniając im więcej czasu na odpoczynek i życie rodzinne. „Zamiast ciągłych dyskusji o likwidacji handlu w niedziele, warto zastanowić się, co zrobić, aby zapewnić większej grupie pracowników komfort pracy,” mówiła Zawisza, sugerując, że sklepy mogłyby być zamykane już o godzinie 19:00 w soboty.
Stanowisko związków zawodowych
Alfred Bujara z „Solidarności” również zabrał głos w tej sprawie, wyrażając poparcie dla skrócenia godzin pracy sklepów w soboty. Bujara wskazał, że pracownicy handlu coraz częściej domagają się skrócenia godzin pracy oraz dodatkowych wolnych dni, zwłaszcza w soboty. „Pracownicy deklarują, że gdyby przyszło im pracować w niedzielę, są gotowi podjąć protesty. Wiele osób, zwłaszcza kobiet, które mają dzieci, wskazuje, że praca w niedzielę to ogromne obciążenie,” powiedział Bujara w rozmowie z mediami. „Solidarność” opowiada się za tym, by sklepy były zamykane w soboty najpóźniej o godzinie 19:00, co pozwoliłoby pracownikom spędzić więcej czasu z rodziną i odpocząć przed nadchodzącym tygodniem pracy.
Argumenty za skróceniem godzin handlu
Propozycja skrócenia godzin pracy w soboty ma swoje podstawy, szczególnie w kontekście zdrowia psychicznego i fizycznego pracowników. Obecnie, po okresie pandemii, wiele sklepów wydłużyło godziny otwarcia, co obciąża pracowników, którzy muszą pracować do późnych godzin. Wprowadzenie nowych ograniczeń mogłoby nie tylko poprawić komfort pracowników, ale także zwiększyć ich wydajność i satysfakcję z pracy. Dodatkowo, skrócenie godzin handlu mogłoby zmniejszyć koszty związane z oświetleniem i utrzymaniem sklepu, co w dłuższej perspektywie mogłoby być korzystne również dla samych właścicieli.
Przeciwnicy zmian – stanowisko branży handlowej
Pomysł ograniczenia godzin handlu w soboty spotkał się jednak z krytyką ze strony właścicieli sklepów i przedstawicieli branży handlowej. Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji (POHiD) zwraca uwagę, że skrócenie godzin handlu może negatywnie wpłynąć na wyniki sprzedaży, zwłaszcza w okresach wzmożonego ruchu zakupowego, takich jak przedświąteczne weekendy. Dla wielu właścicieli sklepów sobota to jeden z najważniejszych dni handlowych w tygodniu, dlatego ograniczenie godzin otwarcia mogłoby przełożyć się na zmniejszenie przychodów. Branża handlowa obawia się również, że zmniejszenie dostępności sklepów w soboty może prowadzić do zwiększenia kolejek i wzrostu liczby klientów w krótszym czasie, co z kolei może utrudnić utrzymanie komfortowych warunków zakupowych.
Czy zakaz handlu w soboty wejdzie w życie?
Na ten moment propozycje dotyczące skrócenia godzin handlu w soboty są na etapie dyskusji i konsultacji w Sejmie. Wiele zależy od dalszych prac legislacyjnych oraz ewentualnych konsultacji z branżą handlową. Rząd nie podjął jeszcze ostatecznej decyzji w tej sprawie, jednakże rosnąca liczba głosów zarówno ze strony polityków, jak i związków zawodowych wskazuje, że temat ten będzie nadal rozwijany. Jeżeli propozycje zostaną przyjęte, zmiany mogą wejść w życie już w 2025 roku.
Możliwe konsekwencje dla konsumentów
Jeżeli nowe regulacje wejdą w życie, konsumenci mogą zostać zmuszeni do planowania zakupów z większym wyprzedzeniem. Sklepy, które będą czynne krócej w soboty, mogą generować dłuższe kolejki oraz zwiększone zatłoczenie. Warto również dodać, że ograniczenia godzin handlu mogą wpłynąć na rynek e-commerce, który mógłby odnotować wzrost zainteresowania w dni ograniczonego handlu.
Zmiany w godzinach handlu w Polsce to temat budzący skrajne opinie. Podczas gdy wielu pracowników handlu z niecierpliwością czeka na poprawę warunków pracy, przedstawiciele branży obawiają się wpływu ograniczeń na swoje przychody. Konsultacje w tej sprawie wciąż trwają, a ostateczne decyzje zostaną podjęte w najbliższych miesiącach.
