Rządowe plany nowelizacji ustawy o cudzoziemcach wzbudziły w ostatnim czasie burzliwe dyskusje w mediach oraz społeczeństwie. Głównym powodem kontrowersji był zapis, który miał umożliwić płacenie cudzoziemcom za ich powrót do krajów pochodzenia. Jednak, jak poinformował wiceminister spraw wewnętrznych i administracji, Maciej Duszczyk, we wtorek 19 listopada, MSWiA oficjalnie wycofało się z tego pomysłu.
POLECAMY: Polska zapłaci migrantom za wyjazd? Jest nowy pomysł Rządu
Co zawierał kontrowersyjny zapis?
Nowelizacja ustawy o cudzoziemcach pierwotnie przewidywała wprowadzenie tzw. gotówkowej pomocy w reintegracji, mającej na celu wsparcie cudzoziemców w ich powrocie do ojczystych krajów. Rozwiązanie to miało obejmować nie tylko finansową pomoc, ale także zmiany w przepisach dotyczących:
- zobowiązania cudzoziemca do powrotu,
- dobrowolnych powrotów,
- umieszczania małoletnich cudzoziemców w placówkach opiekuńczych lub strzeżonych ośrodkach.
Przepisy te miały być odpowiedzią na doświadczenia Straży Granicznej, która w ostatnich latach mierzy się z wyzwaniami związanymi z napływem cudzoziemców. Jednak zapis dotyczący płacenia za wyjazd cudzoziemcom wywołał falę krytyki i oburzenia. Media określały to rozwiązanie jako „opłacanie wygnania”, co wzmocniło presję na MSWiA, aby wycofać tę propozycję.
Decyzja MSWiA
Wiceminister Maciej Duszczyk ogłosił na platformie X (dawniej Twitter), że Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji oficjalnie wniosło o usunięcie zapisu dotyczącego gotówkowej pomocy.
„Zgodnie z zapowiedzią, MSWiA wystąpiło dziś rano o wykreślenie zapisu o możliwości płacenia cudzoziemcom za ich reintegrację po powrocie do państw pochodzenia. Zmiana wpisu w rejestrze prac rządu ma być opublikowana niezwłocznie” – napisał wiceminister.
Decyzja ta ma uspokoić nastroje społeczne i wykazać, że rząd wsłuchuje się w głosy krytyki. Jednocześnie Duszczyk podkreślił, że inne zmiany w ustawie, dotyczące procedur powrotu czy kwestii opieki nad małoletnimi, pozostają w planach legislacyjnych.
Reakcje społeczne i polityczne
Pomysł płacenia za wyjazdy cudzoziemców spotkał się z krytyką nie tylko w mediach, ale także w środowiskach prawniczych i organizacjach zajmujących się prawami człowieka. Krytycy argumentowali, że rozwiązanie to byłoby nieetyczne i mogłoby prowadzić do nadużyć. Ponadto zwracano uwagę, że gotówkowa forma pomocy mogłaby być postrzegana jako próba „kupienia” zgody na wyjazd, co kolidowałoby z międzynarodowymi standardami praw człowieka.
Z drugiej strony, część ekspertów wskazywała, że wsparcie reintegracyjne dla osób dobrowolnie opuszczających kraj może być skutecznym narzędziem polityki migracyjnej, jeśli jest dobrze zaprojektowane i przejrzyste. Wycofanie zapisu oceniają jako konieczny krok, ale zaznaczają, że potrzeba kompleksowego podejścia do kwestii migracji.
Co dalej z ustawą o cudzoziemcach?
MSWiA zapowiada kontynuację prac nad nowelizacją ustawy o cudzoziemcach, uwzględniającą m.in.:
- usprawnienie procedur zobowiązania do powrotu,
- poprawę warunków opieki nad małoletnimi cudzoziemcami,
- dostosowanie przepisów do aktualnych potrzeb i wyzwań Straży Granicznej.
Rząd podkreśla, że celem nowych regulacji jest skuteczna i humanitarna polityka migracyjna, która będzie zgodna z międzynarodowymi standardami i polską racją stanu.
Podsumowanie
Wycofanie kontrowersyjnego zapisu przez MSWiA to krok w stronę bardziej wyważonej i akceptowalnej społecznie polityki migracyjnej. Jednak wyzwania związane z migracją pozostają, a przyszłe zmiany w ustawie o cudzoziemcach będą bacznie obserwowane przez opinię publiczną i organizacje zajmujące się prawami człowieka.
