Kontrole mieszkań i domów w całym kraju. Te przeglądy są wymagane

Właściciele nieruchomości często nie zdają sobie sprawy, że regularne przeglądy techniczne budynków są nie tylko obowiązkowe, ale także kluczowe dla zabezpieczenia swojego prawa do odszkodowania w przypadku szkód. Brak takich przeglądów może skutkować nie tylko karami finansowymi, ale także odmową wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela, co w obliczu niespodziewanych zdarzeń może mieć poważne konsekwencje.

Przeglądy budowlane – co mówi prawo?

W Polsce obowiązek przeprowadzania okresowych przeglądów budowlanych reguluje ustawa Prawo budowlane, a szczegółowe zasady są określone w jej artykule 62. Przepisy te zobowiązują właścicieli i zarządców budynków do regularnego kontrolowania stanu technicznego nieruchomości. Kluczowe są dwa terminy:

• Roczny przegląd techniczny, obejmujący ocenę elementów narażonych na szkodliwe działanie czynników atmosferycznych, instalacji gazowych oraz przewodów kominowych.
• Pięcioletni przegląd techniczny, który dotyczy bardziej kompleksowej oceny budynku, w tym instalacji elektrycznych, wodno-kanalizacyjnych, a także izolacji i konstrukcji nośnej.

Nieprzestrzeganie tych terminów może skutkować sankcjami. W przypadku kontroli przez nadzór budowlany kara za brak wymaganych przeglądów może wynosić nawet 500 zł za każde naruszenie, a w skrajnych przypadkach może zostać wydany nakaz zamknięcia budynku.

Wpływ przeglądów na wypłatę odszkodowania

Regularne przeglądy techniczne są również warunkiem koniecznym do uzyskania wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela. W przypadku szkód spowodowanych przez zdarzenia losowe, takie jak pożary, zalania czy wichury, firmy ubezpieczeniowe zawsze weryfikują, czy właściciel budynku spełnił swoje obowiązki dotyczące utrzymania nieruchomości w odpowiednim stanie technicznym.

Jeśli np. dach uszkodzony przez silny wiatr nie był regularnie kontrolowany, ubezpieczyciel może stwierdzić, że właściciel zaniedbał swoje obowiązki, co wyklucza możliwość wypłaty odszkodowania. Podobne sytuacje mogą wystąpić w przypadku uszkodzeń instalacji elektrycznej lub gazowej.

Przykładowo, w 2023 roku aż 25% przypadków odmowy wypłaty odszkodowania przez jednego z czołowych ubezpieczycieli w Polsce wynikało z braku dokumentacji potwierdzającej przeprowadzenie przeglądów technicznych. W takich sytuacjach właściciel musi udowodnić, że budynek był regularnie kontrolowany i eksploatowany zgodnie z zaleceniami producentów instalacji oraz przepisami prawa.

Jakie elementy wymagają szczególnej uwagi?

Podczas przeglądów technicznych eksperci zwracają uwagę na kilka kluczowych elementów, które mają bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo użytkowania budynku. Należą do nich:

1. Stan instalacji gazowej – kontrola szczelności instalacji i poprawności działania urządzeń grzewczych to absolutna podstawa. Zaniedbanie może prowadzić do wycieku gazu, a w konsekwencji do wybuchu.
2. Przewody kominowe – regularne czyszczenie i kontrola przewodów dymowych i wentylacyjnych są obowiązkowe, zwłaszcza w sezonie grzewczym.
3. Konstrukcja dachu – szczególnie narażona na działanie wiatru, śniegu i deszczu. W 2024 roku z powodu wichur w Polsce uszkodzonych zostało ponad 3 tysiące dachów, a wielu właścicieli nie otrzymało odszkodowania z powodu braku przeglądów.
4. Instalacje elektryczne – zaniedbania w tej dziedzinie mogą prowadzić do pożarów, które w Polsce odpowiadają za około 30% wszystkich szkód ubezpieczeniowych związanych z nieruchomościami.

Dokumentacja jako klucz do uniknięcia problemów

Nie wystarczy samo przeprowadzenie przeglądu – kluczowe jest także posiadanie odpowiedniej dokumentacji, która potwierdzi, że budynek został skontrolowany w wymaganym terminie. Raporty sporządzone przez uprawnionych specjalistów powinny zawierać szczegółowe informacje o stanie technicznym nieruchomości oraz zalecenia dotyczące napraw.

Eksperci podkreślają, że dokumentacja przeglądów technicznych powinna być przechowywana przez co najmniej 5 lat, a w przypadku budynków wielorodzinnych – nawet dłużej. W razie kontroli lub sporu z ubezpieczycielem jest to jedyny dowód na to, że właściciel spełnił swoje obowiązki.

Koszty przeglądów a potencjalne oszczędności

Koszt przeglądów technicznych zależy od rodzaju budynku i zakresu prac. Dla przeciętnego domu jednorodzinnego roczny przegląd to wydatek rzędu 300-600 zł, natomiast kompleksowa kontrola co pięć lat może kosztować około 1 000-1 500 zł. Choć są to niemałe kwoty, regularne przeglądy pozwalają uniknąć znacznie większych wydatków, takich jak naprawa poważnych uszkodzeń czy konsekwencje odmowy wypłaty odszkodowania.