W dobie powszechnej cyfryzacji, niechciane połączenia telefoniczne stały się codziennością. Jednym z największych problemów dla użytkowników smartfonów są tzw. zakazane numery, czyli numery telefonów, które są wykorzystywane przez oszustów, telemarketerów czy osoby dokonujące nielegalnych działań. Z tego powodu, warto wiedzieć, jak rozpoznać takie numery i jak się przed nimi bronić.
Czym są zakazane numery?
Zakazany numer to numer telefonu, który w sposób celowy i nielegalny jest wykorzystywany do niechcianych połączeń. Może to być telefon od firmy telekomunikacyjnej, która chce sprzedać ofertę, ale także oszustów próbujących wyłudzić pieniądze czy dane osobowe. Tego rodzaju numery mogą być bardzo trudne do zidentyfikowania, ponieważ często ukrywają prawdziwy numer telefonu lub używają fałszywych identyfikatorów, aby nie zostały łatwo zablokowane przez użytkownika.
Zgodnie z danymi zebranymi przez Urząd Komunikacji Elektronicznej (UKE), w Polsce wciąż rośnie liczba zgłoszeń dotyczących niechcianych połączeń telefonicznych, z czego znaczna część dotyczy tzw. oszustw telefonicznych. Najczęściej wykorzystywane numery pochodzą z tzw. „podejrzanych” krajów lub mają cechy tzw. numery premium, które mogą prowadzić do nielegalnych opłat.
Jak rozpoznać zakazany numer?
Nie zawsze jesteśmy w stanie od razu rozpoznać, że dzwoni do nas zakazany numer. Jednakże, istnieje kilka sygnałów, które mogą pomóc w identyfikacji takich połączeń:
- Nieznany numer lub numer międzynarodowy: Często oszuści stosują numery międzynarodowe, aby ukryć swoją tożsamość. Numery z krajów takich jak Nigeria, Indie czy USA mogą wskazywać na niebezpieczne połączenia.
- Niepokojąca treść rozmowy: W przypadku połączenia, w którym słyszymy głównie ofertę sprzedaży, prośby o podanie danych osobowych lub informacji o karach finansowych, możemy mieć do czynienia z oszustwem telefonicznym.
- Połączenia o nietypowych porach: Jeśli telefon dzwoni w nocy lub wczesnym rankiem bez żadnego wyraźnego powodu, istnieje duże prawdopodobieństwo, że jest to spam telefoniczny.
- Brak odpowiedzi po odebraniu telefonu: Czasami oszuści wykorzystują automatyczne systemy wybierania numerów, które łączą nas z konsultantem, gdy odbierzemy telefon. Zanim to nastąpi, może wystąpić chwila ciszy.
Jak zablokować zakazany numer?
Aby uniknąć niechcianych połączeń od zakazanych numerów, istnieje kilka sposobów, które można zastosować na różnych urządzeniach mobilnych:
- Blokowanie numeru ręcznie:
- Android: Wystarczy otworzyć historię połączeń, wybrać numer, który chcemy zablokować, a następnie kliknąć ikonę trzech kropek (w prawym górnym rogu) i wybrać opcję „Zablokuj numer”.
- iOS (Apple): Należy przejść do aplikacji Telefon, wybrać połączenie, kliknąć „i” obok numeru, a następnie wybrać „Zablokuj ten numer”.
- Aplikacje do blokowania niechcianych połączeń: Na rynku dostępne są również aplikacje takie jak Truecaller, Hiya czy Mr. Number, które pozwalają na identyfikację i blokowanie niechcianych numerów telefonów. Aplikacje te zbierają informacje o numerach zgłaszanych przez innych użytkowników jako spam i automatycznie ostrzegają przed podejrzanymi połączeniami.
- Usługi operatorów telekomunikacyjnych: Większość operatorów komórkowych w Polsce (Orange, T-Mobile, Plus, Play) oferuje darmowe usługi blokowania spamu telefonicznego. Przykładem jest usługa „Niechciane połączenia”, która umożliwia użytkownikom zablokowanie połączeń z określonymi numerami premium lub nieznanymi numerami.
- Rejestracja w Raporcie „Nie dzwonimy”: Dodatkowo, osoby poszukujące ochrony przed niechcianymi połączeniami mogą zgłosić numer do krajowego Rejestru „Nie dzwonimy” prowadzonego przez UKE, co w przypadku masowego spamowania telefonicznego może skutkować ukaraniem sprawców.
Dlaczego warto blokować zakazane numery?
Zablokowanie zakazanych numerów telefonicznych to nie tylko sposób na uniknięcie stresu, ale także ochrona przed oszustwami. Współczesne metody wyłudzania pieniędzy przez telefon stają się coraz bardziej zaawansowane. Oszuści mogą podjąć próbę wyłudzenia danych osobowych lub zmusić do wielotysięcznych opłat za połączenia lub wysyłanie SMS-ów na drogie numery premium.
Dodatkowo, liczba osób, które padają ofiarą takich oszustw, rośnie z roku na rok. W 2023 roku UKE odnotował ponad 100 tys. zgłoszeń dotyczących niechcianych połączeń telefonicznych, z czego ponad 30% dotyczyło prób oszustw finansowych. Z tego względu warto być świadomym zagrożeń związanych z zakazanymi numerami i odpowiednio chronić swoje dane osobowe.
Jakie są najczęstsze typy oszustw telefonicznych?
Oszustwa telefoniczne przybierają różne formy, a oszuści wymyślają coraz nowsze metody. Do najczęstszych typów należą:
- Oszustwa związane z pożyczkami: Fałszywi pożyczkodawcy oferują szybkie pożyczki, które okazują się być próbą wyłudzenia opłat z góry.
- Tzw. „podatek dochodowy”: Oszuści dzwonią do osób, informując je, że mają zaległy podatek i grożą karą, jeśli natychmiast nie zapłacą.
- Fałszywe oferty pracy: Po otrzymaniu połączenia, ofiarom oferowane są szybkie i dobrze płatne prace, po czym oszuści proszą o pieniądze na rzekome formalności.
