Wprowadzenie nowego systemu opłat za emisję CO₂, znanego jako ETS2, budzi w Polsce liczne kontrowersje i obawy. Planowany na 2027 rok mechanizm ma na celu rozszerzenie obecnego systemu ETS na sektory budownictwa i transportu, co bezpośrednio wpłynie na koszty ogrzewania gospodarstw domowych.
Czym jest ETS2?
ETS2 to rozszerzenie Europejskiego Systemu Handlu Emisjami, które obejmie sektory dotychczas nieobjęte regulacją, takie jak transport drogowy oraz ogrzewanie budynków. Celem jest redukcja emisji CO₂ poprzez wprowadzenie opłat za korzystanie z paliw kopalnych, co ma zachęcić do przechodzenia na bardziej ekologiczne źródła energii.
Wpływ na koszty ogrzewania
Analizy wskazują, że wprowadzenie ETS2 znacząco podniesie koszty ogrzewania w Polsce. Dla przeciętnej rodziny ogrzewającej dom gazem, skumulowany dodatkowy koszt w latach 2027–2030 wyniesie około 6 338 zł, a do 2035 roku wzrośnie do ponad 24 000 zł. Jeszcze większe obciążenie finansowe dotknie rodziny korzystające z węgla – odpowiednio 10 300 zł w latach 2027–2030 i 39 000 zł do 2035 roku.
Wzrost cen paliw
ETS2 wpłynie również na ceny paliw transportowych. Szacuje się, że w 2027 roku litr diesla zdrożeje o 35 groszy, benzyny o 29 groszy, a LPG o 21 groszy. Do 2035 roku ceny te wzrosną jeszcze bardziej: odpowiednio o 1,65 zł dla diesla, 1,37 zł dla benzyny i 0,96 zł dla LPG.
Reakcje społeczne
Wprowadzenie ETS2 spotkało się z krytyką ze strony społeczeństwa, które obawia się wzrostu kosztów życia. Wielu Polaków wyraża niezadowolenie z powodu dodatkowych obciążeń finansowych, zwłaszcza w kontekście rosnących cen energii i inflacji. Organizacje konsumenckie oraz niektóre partie polityczne apelują o odroczenie wprowadzenia systemu lub wprowadzenie mechanizmów osłonowych dla najuboższych.
Polski rząd podejmuje działania mające na celu złagodzenie skutków wprowadzenia ETS2. Planowane jest przeznaczenie środków z Społecznego Funduszu Klimatycznego na wsparcie dla gospodarstw domowych, które najbardziej odczują wzrost kosztów ogrzewania. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej zapowiedziało, że pierwsze wypłaty środków mogą nastąpić już w 2026 roku, a pełne uruchomienie funduszu planowane jest na 2027 rok.
Polska, wraz z innymi krajami UE, stara się o odroczenie terminu wprowadzenia ETS2. Ministerstwo Klimatu i Środowiska buduje koalicję państw, które są zainteresowane przesunięciem terminu wejścia w życie nowych regulacji, argumentując, że obecne warunki gospodarcze i społeczne nie sprzyjają tak drastycznym zmianom.
Wprowadzenie ETS2 w 2027 roku przyniesie znaczące zmiany dla polskich gospodarstw domowych, zwłaszcza w kontekście kosztów ogrzewania i paliw. Choć celem systemu jest redukcja emisji CO₂ i promowanie ekologicznych źródeł energii, społeczeństwo obawia się wzrostu kosztów życia. Rząd podejmuje działania mające na celu złagodzenie tych skutków, jednak przyszłość ETS2 w Polsce pozostaje przedmiotem intensywnych debat i negocjacji.
