Decyzja o przekazaniu majątku bliskim może być trudna, szczególnie gdy w grę wchodzą różne możliwości prawne. Najczęściej pod rozwagę bierze się dwie formy: darowiznę i testament. Każda z nich ma swoje zalety i wady, a wybór zależy od indywidualnych okoliczności. Zrozumienie różnic między tymi formami pozwala dokonać świadomego wyboru, zgodnego z oczekiwaniami darczyńcy oraz interesem obdarowanych.
Darowizna – przekazanie majątku za życia
Darowizna to umowa, na mocy której jedna osoba (darczyńca) przekazuje drugiej (obdarowanemu) określony składnik majątku, najczęściej bezpłatnie. W przypadku nieruchomości konieczne jest sporządzenie aktu notarialnego. Ten sposób przekazania majątku odbywa się za życia darczyńcy i powoduje natychmiastowe przeniesienie własności.
Zalety darowizny
- Kontrola nad przekazaniem majątku Darczyńca ma pewność, że wybrane osoby już teraz stają się właścicielami składników majątku, co eliminuje ryzyko sporów po jego śmierci.
- Możliwość ustanowienia dodatkowych warunków Na przykład, darczyńca może zastrzec sobie dożywotnie użytkowanie nieruchomości (służebność osobista).
- Potencjalne korzyści podatkowe W przypadku darowizn na rzecz najbliższej rodziny (tzw. grupa zerowa: małżonek, dzieci, wnuki, rodzice, rodzeństwo) istnieje możliwość zwolnienia z podatku od darowizn, pod warunkiem zgłoszenia jej w urzędzie skarbowym w ciągu 6 miesięcy.
Wady darowizny
- Nieodwołalność Darowizna z zasady jest nieodwołalna, chyba że obdarowany dopuści się rażącej niewdzięczności wobec darczyńcy.
- Obowiązek zaliczenia na schedę spadkową Darowizna dokonana za życia darczyńcy jest zaliczana do schedy spadkowej, co może wywołać konflikty między spadkobiercami. Zachowek chroni osoby najbliższe, które nie zostały uwzględnione w testamencie.
- Koszty notarialne W przypadku przekazania nieruchomości darowizna wiąże się z dodatkowymi kosztami, takimi jak taksa notarialna i opłaty sądowe.
Testament – majątek po śmierci
Testament to dokument, w którym osoba (testator) wyraża swoją ostatnią wolę dotyczącą podziału majątku po śmierci. Testament staje się skuteczny dopiero po śmierci testatora.
Zalety testamentu
- Możliwość zmiany decyzji Testament można w każdej chwili zmienić lub odwołać, co daje dużą elastyczność w planowaniu przekazania majątku.
- Precyzyjne określenie spadkobierców Testator może wskazać konkretne osoby, które otrzymają majątek, w tym osoby spoza kręgu ustawowych spadkobierców.
- Ochrona interesów testatora do końca życia Majątek pozostaje w dyspozycji testatora, co eliminuje ryzyko utraty kontroli nad własnością.
Wady testamentu
- Konieczność przeprowadzenia postępowania spadkowego Po śmierci testatora spadkobiercy muszą przejść przez formalności związane z nabyciem spadku, co może potrwać i wiązać się z kosztami.
- Możliwość podważenia testamentu Spadkobiercy ustawowi, pominięci w testamencie, mogą ubiegać się o zachowek lub podważyć testament w sądzie, jeśli istnieje podejrzenie np. przymusu lub błędów formalnych.
- Podatek od spadku Obowiązują przepisy podatkowe, podobne jak przy darowiznach. Najbliższa rodzina może być zwolniona z podatku, ale muszą zostać spełnione określone warunki, takie jak zgłoszenie spadku w odpowiednim terminie.
Kiedy wybrać darowiznę, a kiedy testament?
Darowizna może być bardziej korzystna, gdy chce się za życia uporządkować kwestie majątkowe i uniknąć sporów między spadkobiercami. Sprawdza się również w sytuacjach, gdy obdarowany pilnie potrzebuje pomocy finansowej lub konkretnego składnika majątku.
Testament warto rozważyć, gdy właścicielowi majątku zależy na zachowaniu pełnej kontroli nad majątkiem aż do końca życia lub gdy istnieje potrzeba dokonania bardziej skomplikowanego podziału majątku, np. wskazania spadkobierców spoza rodziny.
Informacje zawarte na stronie stanowią opis stanu prawnego na dzień publikacji i nie są poradą prawną w indywidualnej sprawie. Stan prawny od opublikowania może ulec zmianie. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie wpisu w celu rozwiązania problemów prawnych.
Masz pytania lub potrzebujesz pomocy – zapraszamy do kontaktu!
