Według najnowszych danych Głównego Inspektoratu Pracy, w 2024 roku liczba cudzoziemców zatrudnionych nielegalnie w Polsce osiągnęła rekordowy poziom 7,2 tys. osób. To znaczący wzrost w porównaniu do 6,7 tys. w 2023 roku oraz 5,2 tys. w 2022 roku – donosi „Dziennik Gazeta Prawna”. Problem pracy na czarno wśród obcokrajowców narasta z roku na rok, a głównym wyzwaniem pozostaje brak dokumentów legalizujących zatrudnienie, zwłaszcza zezwoleń na pracę.
POLECAMY: Rząd Tusk chce uprościć zatrudnienie cudzoziemców
Nielegalne zatrudnienie cudzoziemców – statystyki i trendy
W 2024 roku aż 69% ujawnionych przypadków pracy na czarno dotyczyło braku odpowiednich dokumentów. Dla porównania, w 2023 roku odsetek ten wynosił 64%, a w 2022 roku – 55%. Te liczby pokazują, że problem nielegalnego zatrudnienia cudzoziemców w Polsce systematycznie się pogłębia. W odpowiedzi na tę sytuację, Sejm pracuje nad nowymi regulacjami, które mają zaostrzyć kary za nielegalne zatrudnienie oraz zwiększyć kontrolę nad pracodawcami. Projekt ustawy przewiduje m.in. obowiązek dostarczania kopii umów o pracę oraz podniesienie opłat za wydanie zezwoleń.
Polska liderem w wydawaniu zezwoleń na pobyt w UE
Z danych Eurostatu wynika, że Polska jest liderem w Unii Europejskiej pod względem wydawania zezwoleń na pobyt cudzoziemców. W 2023 roku nasz kraj przyznał 643 tys. takich dokumentów, co stanowi 17% wszystkich wydanych w UE. Na drugim miejscu znalazły się Niemcy (586 tys.), a na trzecim Hiszpania (549 tys.). Szacuje się, że w Polsce mieszka obecnie od 2,5 do 2,8 miliona imigrantów, z czego większość stanowią obywatele Ukrainy.
Ukraińcy dominują wśród imigrantów w Polsce
Po rosyjskiej inwazji na Ukrainę, do końca 2023 roku, około 4,3 mln uchodźców spoza UE otrzymało tymczasowy status ochrony. Aż 98% z nich to Ukraińcy. Polska zapewniła schronienie 955 tys. osób, co stanowi 22% całości. Więcej uchodźców przyjęły tylko Niemcy – 1,3 mln (29%). Obywatele Ukrainy oraz inni migranci pracują głównie na stanowiskach wymagających niższych kwalifikacji. Eksperci podkreślają, że Polska nadal nie jest w stanie skutecznie przyciągnąć wysoko wykwalifikowanych pracowników.
Niebieskie Karty UE – Polska w czołówce, ale daleko za Niemcami
Polska zajmuje drugie miejsce w UE pod względem wydawania Niebieskich Kart UE, które umożliwiają legalną pracę wysoko wykwalifikowanym specjalistom. W 2023 roku wydano ich 89 tys., z czego 78% w Niemczech. Polska przyznała jedynie 7% (około 6,2 tys.), co oznacza, że dystans do lidera pozostaje ogromny.
Imigranci w Polsce – zmiany demograficzne i społeczne
Imigranci stanowią obecnie od 6,6 do 7,5% populacji Polski. Największą grupę, około trzech czwartych, stanowią Ukraińcy. Według raportu Instytutu WEI, liczba imigrantów w Polsce może sięgać nawet 4 mln. Dla porównania, dziesięć lat temu w naszym kraju przebywało zaledwie 100 tys. migrantów. W okresie powojennym Polacy stanowili 98% mieszkańców kraju, teraz ich odsetek może wynosić od 93,4 do 92,5%.
Polityka imigracyjna a nastroje społeczne
Za wzrost liczby imigrantów w Polsce odpowiada proimigrancka polityka poprzedniego rządu Prawa i Sprawiedliwości. W 2023 roku Polska udzieliła 643 tys. zezwoleń na pobyt, co plasuje nas na czele w UE. Jednak napływ imigrantów budzi niepokój wśród części społeczeństwa. Według czerwcowego sondażu, 42% Polaków opowiada się za zamknięciem granic dla przybyszów. Tylko 14% wyraża gotowość przyjmowania migrantów z całego świata, podczas gdy 35% popiera przyjmowanie wyłącznie obywateli Ukrainy i Białorusi.
Podsumowanie
Nielegalne zatrudnienie cudzoziemców w Polsce to problem, który wymaga pilnych rozwiązań. Nowe regulacje prawne mogą pomóc w ograniczeniu tego zjawiska, ale kluczowe pozostaje również zwiększenie świadomości pracodawców oraz skuteczniejsza integracja imigrantów na rynku pracy. Polska, jako lider w wydawaniu zezwoleń na pobyt w UE, musi znaleźć równowagę między otwartością na imigrantów a zapewnieniem bezpieczeństwa i stabilności na rynku pracy.
