Otrzymali dotacje i zamontowali pompy ciepła i panele fotowoltaiczne. Teraz zapłacą kary

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) nałożył łącznie 3 mln zł kar finansowych na dwie spółki zajmujące się sprzedażą i instalacją paneli fotowoltaicznych oraz pomp ciepła. Firmy te stosowały w umowach z klientami niedozwolone klauzule, które mogły naruszać prawa konsumentów.

Szczegóły decyzji UOKiK

Decyzja Prezesa UOKiK dotyczy spółek Polska Energia Grupa Kapitałowa oraz Am Eco Energy. Na pierwszą z nich nałożono kary przekraczające 2,8 mln zł, natomiast na Am Eco Energy ponad 54 tys. zł. Obie firmy oferują usługi związane z montażem i sprzedażą instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła oraz innych systemów grzewczych.

Według ustaleń UOKiK, spółki stosowały nieprecyzyjne postanowienia w umowach, które umożliwiały im dowolne kształtowanie kluczowych warunków współpracy. Przykładowo, klauzule wyłączały odpowiedzialność przedsiębiorcy za uszkodzenia dachu czy ścian podczas montażu, mimo że to oni powinni ponosić konsekwencje ewentualnych błędów. Takie praktyki mogły prowadzić do sytuacji, w której konsumenci musieli sami pokrywać koszty napraw powstałych z winy wykonawcy.

Ponadto, w umowach znajdowały się zapisy pozwalające na bezpodstawne przesuwanie terminów instalacji czy zmianę urządzeń na inne modele, często bez odpowiedniego uzasadnienia i uzgodnienia z klientem. Takie działania utrudniały konsumentom odstąpienie od umowy, nawet w sytuacjach, gdy montaż znacznie się przedłużał lub istotnie zmieniały się pierwotne ustalenia.

Kary umowne i utrudnienia w dochodzeniu roszczeń

UOKiK zwrócił również uwagę na surowe kary umowne nakładane na konsumentów za „utrudnianie montażu”, bez precyzyjnego określenia, na czym takie utrudnianie miałoby polegać. Jednocześnie firmy nie przewidywały porównywalnych sankcji w przypadku opóźnień lub usterek, za które same były odpowiedzialne.

Dodatkowo, niektóre umowy zawierały klauzule mogące zniechęcić konsumentów do dochodzenia swoich praw i składania reklamacji. Zaznaczano w nich, że klient ponosi koszty takiego działania, jeśli przedsiębiorca uzna reklamację za „nieuzasadnioną”, bez jasnego określenia, w jakich sytuacjach mogłoby to nastąpić.

Ostrzeżenie przed źle dobranymi pompami ciepła

W kontekście rosnącej popularności odnawialnych źródeł energii, UOKiK ostrzega również przed konsekwencjami niewłaściwego doboru urządzeń grzewczych. Źle dobrana pompa ciepła, zwłaszcza w słabo izolowanym budynku, może nie zapewnić odpowiedniego ogrzewania pomieszczeń lub generować wysokie koszty eksploatacji.

Dobór odpowiedniej mocy pompy ciepła zależy od kilku czynników, takich jak powierzchnia budynku, jego izolacja oraz zapotrzebowanie na energię cieplną. Przykładowo, dla domu o powierzchni 150 m² z zapotrzebowaniem 50 W/m², potrzebna jest pompa ciepła o mocy co najmniej 7,5 kW.

W przypadku starszych, słabo ocieplonych budynków, konieczne jest uwzględnienie większych strat ciepła. Warto rozważyć jednoczesną termomodernizację, która zwiększy efektywność całego systemu grzewczego. Dobrze ocieplony dom może wymagać nawet o 30-40% mniejszej mocy grzewczej niż budynek o słabej izolacji.

Zalecenia dla konsumentów

UOKiK zaleca, aby przed podjęciem decyzji o instalacji systemów OZE, takich jak panele fotowoltaiczne czy pompy ciepła, dokładnie przeanalizować oferty kilku producentów i instalatorów. Nieuczciwi sprzedawcy mogą znacznie zawyżać ceny w stosunku do rynkowych, a przedstawiane wyliczenia potencjalnych korzyści finansowych mogą nie odpowiadać rzeczywistości.

Konsumenci powinni również pamiętać o swoich prawach. W przypadku umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa, mają prawo do odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni od jej zawarcia, chyba że dotyczy ona sprzedaży rzeczy – wówczas termin liczy się od dnia dostawy ostatniego elementu. Jeśli przedstawiciel handlowy odwiedził nas bez wcześniejszego umówienia, mamy prawo odstąpić od umowy w ciągu 30 dni.

W razie wątpliwości co do uczciwości zapisów proponowanej umowy lub problemów z jej realizacją, warto skonsultować się z Rzecznikiem Konsumentów, który udzieli bezpłatnej pomocy.