W Polsce trwają prace nad wprowadzeniem stref czystego transportu w dużych miastach. Celem jest poprawa jakości powietrza poprzez ograniczenie ruchu samochodów z silnymi silnikami spalinowymi. Jednakże, wprowadzenie stref czystego transportu budzi wiele kontrowersji.
Na czym polegają strefy czystego transportu?
Strefy czystego transportu to obszary miast, do których wjazd mają tylko pojazdy spełniające określone normy emisji spalin. Początkowo, do centrów miast mają być wpuszczane pojazdy elektryczne, wodorowe, na gaz ziemny oraz spełniające określone normy spalinowe.
Gdzie w Polsce planowane są strefy czystego transportu?
Początkowo testowano je w Krakowie w 2019 roku, a obecnie trwają prace nad wdrożeniem ich w Warszawie i Krakowie. Wrocław również sygnalizuje poważne dążenie do wprowadzenia strefy, a słyszy się także o Poznaniu i Katowicach. Docelowo, strefy mają zostać wprowadzone w miastach powyżej 100 000 mieszkańców.
Najnowsze badania i fakty na temat STC
- Normy Euro a Emisja: Nawet jeśli samochód spełnia normę Euro, może nie mieć jej wbitej w homologację, co utrudnia wjazd do strefy.
- Porównanie z Zachodem: Polskie strefy czystego transportu są bardziej rygorystyczne niż w Londynie i Niemczech.
- Badania Ricardo: Raport zlecony na potrzeby konsultacji SCT wskazuje, że redukcja tlenków azotu dotyczyć będzie głównie głównych dróg, a wpływ na tereny mieszkalne będzie znikomy.
- Dane z Satelit NASA: Analiza stężenia tlenku azotu w Polsce w 2020 roku pokazała, że zakaz wychodzenia z domów nie poprawił jakości powietrza.
- Badania Niemieckie: Badania przeprowadzone przez Center Automotive Research z Uniwersytetu Duisburg-Essen wykazały, że limity emisji nie przyczyniają się do poprawy jakości powietrza w miastach.
- Wykluczenie Aut z LPG: Samochody zasilane LPG zostały wykreślone z listy dopuszczonych, mimo że w dokumentach unijnych gaz uznawany jest za paliwo alternatywne.
- Wykluczenie Klasyków i Zabytków: Kryteria uznania samochodu za zabytek zostały zaostrzone, co ogranicza możliwość wjazdu starszych pojazdów do stref.
- Wykluczenie Społeczne : Szacuje się, że do 2032 roku z transportu zostanie wykluczonych 27% aut.
Jakie normy emisji spalin będą obowiązywać?
W Warszawie, od 2024 roku, dla silników benzynowych wymagana będzie norma Euro 2 (auta po 1997 roku), a dla diesli Euro 4 (auta po 2006 roku). Od 2030 roku, benzyny będą musiały spełniać normę Euro 5 (auta po 2011 roku), a diesle Euro 6d-TEMP (auta nowsze niż 2019 rok).
Bogaci Mogą, Biedni Nie
SCT w praktyce uderzają przede wszystkim w osoby o niższych dochodach, dla których zakup nowego samochodu, spełniającego wyśrubowane normy, jest po prostu niemożliwy. To forma dyskryminacji ekonomicznej, która pogłębia nierówności społeczne. Bogatsi mogą sobie pozwolić na wymianę pojazdu lub opłacanie kar za wjazd do strefy, podczas gdy ubożsi są zmuszeni do rezygnacji z samochodu lub szukania okrężnych dróg, co generuje dodatkowe koszty i wydłuża czas podróży.
Przykład z życia: Mieszkaniec podwarszawskiej miejscowości, który dojeżdża do pracy w centrum stolicy starym, ale sprawnym samochodem, po wprowadzeniu SCT będzie musiał albo zrezygnować z pracy, albo przesiąść się na niewydolny transport publiczny, albo płacić wysokie kary. W tym samym czasie, zamożny mieszkaniec willi w centrum, posiadający kilka luksusowych samochodów (w tym te z wysoką emisją), nie odczuje żadnych negatywnych skutków.
Wady stref czystego transportu
- Normy Euro nie zawsze odzwierciedlają faktyczną emisję spalin przez dany pojazd.
- Polskie strefy czystego transportu są bardziej rygorystyczne niż w innych krajach Europy.
- Badania wskazują, że wpływ stref na poprawę jakości powietrza może być niewielki.
- Ogrzewanie domów ma większy wpływ na zanieczyszczenie powietrza niż ruch samochodowy.
- Wprowadzanie stref czystego transportu jest lobbowane przez podmioty, które mogą na tym zarobić.
- Z listy dopuszczonych pojazdów wykreślono samochody zasilane LPG oraz zaostrzono kryteria uznawania pojazdów za zabytkowe.
- Wprowadzenie stref czystego transportu może prowadzić do wykluczenia społecznego.
Wprowadzenie stref czystego transportu w Polsce jest kontrowersyjnym tematem. Z jednej strony, mogą one przyczynić się do poprawy jakości powietrza w dużych miastach. Z drugiej strony, mogą prowadzić do wykluczenia społecznego i nie przynieść oczekiwanych efektów.
Mam nadzieję, że ten artykuł był dla Ciebie przydatny. Jeśli masz jakieś pytania, daj mi znać w komentarzach.
