Od 2026 roku w Polsce zaczną obowiązywać nowe przepisy, które wymuszą jawność wynagrodzeń. Firmy będą zobowiązane do informowania o widełkach płacowych w ogłoszeniach o pracę, a pracownicy zyskają prawo do wglądu w wysokość wynagrodzeń swoich kolegów z zespołu. To efekt unijnej Dyrektywy o jawności wynagrodzeń, której celem jest zmniejszenie luki płacowej oraz zwiększenie transparentności na rynku pracy.
Nowe przepisy – co się zmieni?
W Polsce obecnie pracodawcy nie mają obowiązku ujawniania zarobków w ogłoszeniach o pracę, co sprawia, że kandydaci często aplikują „w ciemno”. Wielu pracowników skarży się też, że ich wynagrodzenia są niższe od pensji osób na tych samych stanowiskach, ale nie mają dostępu do twardych danych, które by to potwierdziły. Od 2026 roku ten stan rzeczy się zmieni.
Wprowadzone regulacje będą obejmować:
- Obowiązek podawania widełek płacowych w ogłoszeniach o pracę,
- Prawo pracownika do uzyskania informacji o poziomie wynagrodzeń w firmie (dotyczy to osób na tych samych stanowiskach),
- Zakaz zobowiązywania pracowników do zachowania tajemnicy wynagrodzenia,
- Obowiązek publikowania raportów płacowych przez firmy zatrudniające powyżej 100 osób.
Koniec z tajnymi pensjami – co to oznacza dla pracowników?
Nowe przepisy dają realne narzędzia do walki z dyskryminacją płacową. Pracownicy będą mogli łatwo porównać swoje wynagrodzenie z innymi osobami na tych samych stanowiskach, co ograniczy nierówności płacowe wynikające z płci, doświadczenia czy pochodzenia.
Dzięki temu:
- Kobiety zarobią tyle samo co mężczyźni na tych samych stanowiskach,
- Młodsi pracownicy unikną „niskich stawek na start”, które w niektórych branżach obowiązują mimo wzrostu kosztów życia,
- Firmy będą musiały bardziej przejrzyście kształtować politykę wynagrodzeń.
Pracodawcy, którzy nie dostosują się do nowych regulacji, mogą zostać ukarani grzywnami, a w przypadku poważniejszych naruszeń – sankcjami finansowymi sięgającymi nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych.
Co zyskają kandydaci do pracy?
Jednym z najważniejszych aspektów nowych przepisów jest obowiązek podawania widełek płacowych w ogłoszeniach o pracę. Oznacza to koniec sytuacji, w których kandydaci muszą przechodzić cały proces rekrutacyjny, by na końcu dowiedzieć się, że proponowana pensja jest poniżej ich oczekiwań.
Od 2026 roku każdy pracodawca w Polsce będzie zobligowany do:
- Podawania minimalnego i maksymalnego wynagrodzenia na danym stanowisku,
- Wyjaśnienia zasad ustalania płacy, jeśli widełki będą szerokie,
- Przestrzegania zasady równej płacy za tę samą pracę.
Dla kandydatów to ogromna zmiana na plus – będą mogli porównywać oferty i aplikować tylko tam, gdzie warunki im odpowiadają.
Jak polscy pracodawcy reagują na nowe regulacje?
Nie wszyscy przedsiębiorcy są zadowoleni z nadchodzących zmian. Niektóre firmy obawiają się, że jawność wynagrodzeń wywoła wewnętrzne konflikty między pracownikami, którzy dowiedzą się, że zarabiają mniej niż ich koledzy na tych samych stanowiskach.
Pracodawcy wskazują także na:
- Możliwość zwiększenia presji płacowej, co może odbić się na budżetach firm,
- Ryzyko odejść pracowników do konkurencji, jeśli okaże się, że w innej firmie płacą więcej za tę samą pracę,
- Większą biurokrację, związaną z koniecznością publikowania raportów płacowych.
Z drugiej strony, większa transparentność może poprawić wizerunek firm na rynku pracy, przyciągając najlepszych specjalistów, którzy cenią otwartość w wynagradzaniu.
Czy jawność wynagrodzeń wpłynie na wzrost pensji?
Eksperci przewidują, że nowe przepisy mogą spowodować wzrost płac, zwłaszcza w branżach, gdzie dotychczas pensje były trzymane w tajemnicy. Pracownicy, wiedząc, ile zarabiają ich koledzy, będą bardziej skłonni do negocjacji podwyżek.
Według analiz rynkowych w krajach, które już wprowadziły podobne regulacje (np. Dania, Szwecja, Islandia), średnie wynagrodzenia wzrosły o 5-10% w ciągu pierwszych lat od wdrożenia nowych przepisów. Możliwe, że podobny efekt zobaczymy w Polsce.
Podsumowanie – co warto zapamiętać?
- Od 2026 roku firmy będą musiały ujawniać wynagrodzenia w ogłoszeniach o pracę.
- Pracownicy będą mogli sprawdzić, ile zarabiają ich koledzy na tych samych stanowiskach.
- Koniec z zakazem rozmów o wynagrodzeniach – firmy nie będą mogły karać za ujawnianie zarobków.
- Duże firmy (powyżej 100 osób) będą musiały publikować raporty płacowe.
- Nieprzestrzeganie przepisów grozi wysokimi karami finansowymi.
- Możliwe podwyżki wynagrodzeń i spadek luki płacowej w Polsce.
Nowe przepisy z pewnością wywołają duże zmiany na rynku pracy. Dla wielu pracowników będzie to szansa na wyższe wynagrodzenie i sprawiedliwe traktowanie, ale dla pracodawców oznacza to konieczność dostosowania polityki płacowej i większą przejrzystość w wynagradzaniu.
Czy polskie firmy są gotowe na taką rewolucję? Przekonamy się wkrótce!
