W niedzielny poranek, 23 lutego 2025 roku, na przejściu granicznym Weil am Rhein – Autobahn, niemiecka policja federalna zatrzymała 54-letniego obywatela Polski podczas rutynowej kontroli. Mężczyzna podróżował z Genewy do Dortmundu. Po sprawdzeniu jego danych osobowych okazało się, że jest poszukiwany przez niemiecki wymiar sprawiedliwości za unikanie płacenia podatków.
Dwa lata wcześniej mężczyzna został prawomocnie skazany za uchylanie się od obowiązku podatkowego i zobowiązany do zapłaty grzywny w wysokości 600 euro. Nie uiścił jednak wymaganej kwoty ani nie stawił się do odbycia kary zastępczej, co skłoniło prokuraturę do wydania nakazu aresztowania. Dodatkowo, inna prokuratura prowadziła wobec niego dochodzenie w sprawie oszustwa związanego z nadużyciem subwencji i wystosowała wniosek o ustalenie jego miejsca pobytu.
Po zatrzymaniu mężczyzna nie był w stanie uregulować zaległej kwoty, w wyniku czego został osadzony w najbliższym zakładzie karnym, gdzie odbędzie wielotygodniową karę zastępczą.
Konsekwencje unikania opodatkowania w Niemczech
Niemieckie prawo przewiduje surowe konsekwencje dla osób uchylających się od płacenia podatków. W przypadku niezapłacenia nałożonej grzywny, sądy mogą wydać nakaz aresztowania, a osoba zatrzymana może zostać osadzona w więzieniu na okres odpowiadający niezapłaconej kwocie. Jednakże, jeśli podczas zatrzymania dłużnik ureguluje zaległą grzywnę wraz z ewentualnymi odsetkami, może uniknąć kary pozbawienia wolności.
Podobne przypadki miały już miejsce w przeszłości. Na przykład, w sierpniu 2021 roku, 34-letni Polak został zatrzymany przez niemiecką policję na autostradzie A4 w Ludwigsdorfie. Mężczyzna miał zaległy dług wobec niemieckiego państwa w wysokości 1200 euro. Nie będąc w stanie uregulować tej kwoty na miejscu, został skazany na 40 dni pozbawienia wolności.
Wzmożone kontrole na granicach
Od października 2023 roku niemiecka policja prowadzi wzmożone kontrole na granicy z Polską, mające na celu ograniczenie nielegalnej migracji oraz wykrywanie osób poszukiwanych za różne przestępstwa, w tym unikanie opodatkowania. Działania te wpływają również na pracowników transgranicznych, transportowców i handlowców, którzy regularnie przekraczają granicę.
Przykładem jest sprawa Polaka, który kilka razy w tygodniu przekracza granicę na przejściu Zgorzelec-Görlitz. Mężczyzna skarżył się na częste, uciążliwe kontrole graniczne, podczas których jego samochód był kilkukrotnie przeszukiwany. W odpowiedzi na te działania złożył pozew przeciwko niemieckim służbom, argumentując, że takie kontrole naruszają jego prawa.
Obowiązki podatkowe Polaków pracujących za granicą
Polacy pracujący za granicą, w tym w Niemczech, mają obowiązek rozliczania swoich dochodów zarówno przed zagranicznymi, jak i polskimi organami podatkowymi. Zgodnie z informacjami Ministerstwa Finansów, osoby przebywające czasowo za granicą i osiągające tam dochody z pracy są zobowiązane do wpłacania zaliczek na podatek dochodowy w wysokości 12% tych dochodów. Pierwszą zaliczkę należy wpłacić do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił powrót do kraju. Przy wpłacaniu zaliczki można odliczyć w odpowiedniej proporcji podatek zapłacony za granicą.
Aby uniknąć podwójnego opodatkowania, Polska zawarła z Niemcami umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania. Umowa ta określa zasady opodatkowania dochodów pracowników transgranicznych i ma na celu zapobieganie sytuacjom, w których ten sam dochód byłby opodatkowany w obu krajach.
Przypadek 54-letniego Polaka zatrzymanego na granicy z Niemcami za niezapłacony podatek podkreśla znaczenie przestrzegania obowiązków podatkowych zarówno w kraju, jak i za granicą. Unikanie płacenia należnych podatków może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, w tym aresztowania i kary pozbawienia wolności. Dodatkowo, wzmożone kontrole na granicach zwiększają ryzyko wykrycia takich naruszeń. Dlatego ważne jest, aby osoby pracujące za granicą były świadome swoich obowiązków podatki.
