W Polsce zakup nieruchomości to nie tylko istotna decyzja życiowa, ale także finansowa. W ostatnich latach coraz więcej osób decyduje się na inwestycję w mieszkanie czy dom, jednak nie wszyscy zdają sobie sprawę z konsekwencji podatkowych związanych z takimi transakcjami. W 2025 roku organy skarbowe intensyfikują kontrole źródeł finansowania zakupów nieruchomości, a brak transparentności może prowadzić do poważnych sankcji.
Kontrole skarbowe przy zakupie nieruchomości
Organy podatkowe mają prawo weryfikować, skąd pochodzą środki przeznaczone na zakup nieruchomości. Szczególne zainteresowanie budzą transakcje gotówkowe oraz sytuacje, w których wartość nieruchomości znacząco przekracza deklarowane dochody kupującego. Taka praktyka ma na celu uszczelnienie systemu podatkowego i ograniczenie tzw. „szarej strefy”. W praktyce oznacza to, że urząd skarbowy może zażądać od podatnika wyjaśnień dotyczących źródeł finansowania większych zakupów, w tym nieruchomości.
Zakres i terminy kontroli skarbowych
Zasadniczo zobowiązania podatkowe przedawniają się po 5 latach, licząc od końca roku, w którym powstał obowiązek podatkowy. Oznacza to, że przy zakupie mieszkania w 2020 roku, urząd skarbowy może przeprowadzić kontrolę do końca 2026 roku. Jednak jeśli istnieje podejrzenie, że podatnik nie ujawnił wszystkich dochodów, kontrola może obejmować nawet pięć lat wstecz.
Wysokie kary za nieujawnione dochody
W przypadku stwierdzenia, że dochody przeznaczone na zakup nieruchomości nie mają pokrycia w ujawnionych źródłach, organy skarbowe mogą nałożyć podatek w wysokości aż 75% wartości tych dochodów. Jest to maksymalna stawka przewidziana przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Obowiązki podatnika przy zakupie nieruchomości
Przy zakupie mieszkania lub domu należy dopełnić kilku istotnych obowiązków podatkowych:
- Zgłoszenie zakupu w urzędzie skarbowym: Nabywca powinien zgłosić zakup nieruchomości w urzędzie skarbowym właściwym dla miejsca położenia nieruchomości. Zgłoszenia dokonuje się na formularzu PCC-3 w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy.
- Złożenie deklaracji na podatek od nieruchomości: Po zakupie nieruchomości, właściciel ma obowiązek złożenia deklaracji na podatek od nieruchomości w urzędzie miasta lub gminy, w terminie 14 dni od nabycia. Na podstawie tej deklaracji urząd ustala wysokość należnego podatku.
Zmiany w przepisach dotyczących podatku od nieruchomości
Od 2025 roku wprowadzono istotne zmiany w przepisach dotyczących podatku od nieruchomości. Właściciele nieruchomości mają obowiązek składania deklaracji na podatek od nieruchomości do końca stycznia roku podatkowego. Niezłożenie deklaracji w terminie może skutkować sankcjami, w tym karą grzywny.
Rekomendacje dla kupujących nieruchomości
Aby uniknąć problemów z organami skarbowymi przy zakupie nieruchomości, warto:
- Dokumentować źródła finansowania: Zgromadzić i przechowywać dokumenty potwierdzające legalność pochodzenia środków użytych na zakup, takie jak umowy darowizny, umowy sprzedaży, potwierdzenia przelewów czy wyciągi bankowe.
- Unikać transakcji gotówkowych: Płatności gotówkowe mogą budzić wątpliwości i zwiększać ryzyko kontroli skarbowej.
- Konsultować się z doradcą podatkowym: Profesjonalna pomoc może pomóc w prawidłowym wypełnieniu deklaracji i zapewnieniu zgodności z obowiązującymi przepisami.
Zakup nieruchomości wiąże się z wieloma obowiązkami podatkowymi, których niedopełnienie może prowadzić do poważnych konsekwencji finansowych. W 2025 roku organy skarbowe szczególnie zwracają uwagę na źródła finansowania takich transakcji, a brak transparentności może skutkować nałożeniem wysokich kar. Dlatego tak ważne jest, aby każdy nabywca nieruchomości dokładnie znał i przestrzegał obowiązujące przepisy podatkowe.
