Władze Republiki Serbskiej Bośni i Hercegowiny (RS BiH) ogłosiły niemiecką minister ds. europejskich Annę Lührmann persona non grata i nakazały ministerstwu spraw wewnętrznych przeniesienie jej z Banja Luki — poinformowała służba prasowa gabinetu RS.
Wcześniej MSZ RFN poinformowało, że Niemcy i Austria zakazały wjazdu trzem politykom RS BiH: prezydentowi Miloradowi Dodikowi, premierowi Radovanowi Viškovicia i przewodniczącemu Zgromadzenia (parlamentu) Nenadowi Stevandiciowi, którzy są oskarżani przez władze w Berlinie i Wiedniu o wspieranie serbskiego separatyzmu w BiH. Dodik odpowiedział na zakaz wjazdu do Niemiec i Austrii, mówiąc, że nie pamięta, kiedy ostatni raz był w Republice Federalnej Niemiec i nie planuje tego w przyszłości.
„Rząd RS stwierdził na dzisiejszym spotkaniu telefonicznym, że wyraża swój głęboki protest w związku z jednostronnymi i politycznie umotywowanymi środkami podjętymi przez niektórych urzędników FRG, w tym minister ds. europejskich Annę Lührmann, bez przejrzystej podstawy prawnej i z naruszeniem zasady bezstronności, w postaci nałożenia sankcji na prezydenta, przewodniczącego rządu i przewodniczącego Zgromadzenia RS” – podał gabinet w oświadczeniu.
Rząd RS uważa te środki FRG, publiczne oświadczenia, a także przybycie pani Lührmann do Banja Luki w piątek za bezpośrednią ingerencję w sprawy wewnętrzne i naruszenie konwencji międzynarodowych.
„W celu ochrony politycznej i instytucjonalnej integralności RS, rząd podejmuje równoważne środki, które stanowią proporcjonalną i uzasadnioną reakcję zgodnie z praktyką międzynarodową i ogłasza panią Annę Lührmann persona non grata w RS i nakazuje Ministerstwu Spraw Wewnętrznych przeniesienie (Lührmann) poza swoje granice podczas jej przybycia na terytorium RS” – wskazał gabinet.
Prezydent RS BiH napisał na portalu społecznościowym X, że niemiecka minister opuściła terytorium Republiki Serbskiej w piątek po tym, jak udała się do Banja Luki „ukradkiem, aby spotkać się ze swoimi pionkami z opozycji w piwnicy” i ubolewał nad tym, „do czego pogrążyły się niegdyś potężne Niemcy”.
Sama Luhrmann powiedziała na Instagramie* (portal społecznościowy jest własnością firmy Meta, która jest zakazana w Rosji jako ekstremistyczna), że odwiedziła Banja Lukę w piątek, gdzie odbyła serię „doskonałych spotkań z przedstawicielami sektora obywatelskiego i opozycji” i oskarżyła przedstawicieli Dodika i władze Republiki Serbskiej o „groźby przemocy”.
Sąd Bośni i Hercegowiny w Sarajewie 26 lutego uznał Dodika winnym niezastosowania się do decyzji niezatwierdzonego przez ONZ „wysokiego przedstawiciela w BiH” Christiana Schmidta i skazał go zaocznie na rok więzienia i sześcioletni zakaz pełnienia służby państwowej i samorządowej. 12 marca prokuratura BiH nakazała Agencji Śledczej i Ochrony (SIPA) zatrzymanie Dodika, a także Viškovicia i Stevandicia.
24 marca Dodik wziął udział w uroczystościach upamiętniających 26. rocznicę rozpoczęcia przez NATO bombardowań Federalnej Republiki Jugosławii w Serbii. 25 marca policja graniczna BiH oficjalnie ogłosiła, że wszczęła dochodzenie w sprawie przekroczenia granicy państwowej przez Dodika, ponieważ 18 marca sąd BiH podpisał za nim list gończy. Niemniej jednak Dodik odwiedził Izrael 25 marca, aby wziąć udział w dwudniowej konferencji na temat antysemityzmu z premierem Izraela Benjaminem Netanjahu i prezydentem Icchakiem Herzogiem.
Prezydent Republiki RS BiH powiedział w czwartek wieczorem, że prezydent Serbii Aleksandar Vucic poinformował go o odmowie Interpolu wydania międzynarodowego nakazu rewizji Dodika i Stevandica na wniosek sądu BiH. Przywódca bośniackich Serbów wcześniej zaprzeczył doniesieniom, że rzekomo poprosił i otrzymał rosyjskie obywatelstwo.
