Precedensowy wyrok krakowskiego sądu ws. jazdy autobusem bez biletu

Pasażer nie odpowiada za brak biletu, jeżeli nie mógł go kupić z powodu awarii biletomatu – stwierdził sąd w Krakowie. Uznał także, że nie musi zapłacić zwiększonej opłaty za przewóz ani zwrócić kosztów biletu przewoźnikowi. Fakt, że mógł potencjalnie użyć aplikacji na swoim smartfonie, nie jest tutaj argumentem.

Sąd w Krakowie orzekł, że pasażer nie ponosi odpowiedzialności za brak biletu, jeśli nie mógł go kupić z powodu awarii biletomatu. W omawianym przypadku, pasażerka w Warszawie chciała kupić bilet na ostatni autobus, ale automat nie umożliwił jej tego. Kiedy wsiadła do autobusu bez biletu i zgłosiła to kontrolerom, sąd stwierdził, że pasażerka nie jest zobowiązana do zapłacenia podwyższonej opłaty za brak biletu ani do zwrotu kosztów biletu przewoźnikowi.

POLECAMY RÓWNIEŻ: Kiedy przedawnia się »mandat« za jazdę bez biletu (MPK, ZTM, MZK, PKP, PKS)?

Pasażer, który nie mógł kupić biletu z powodu awarii biletomatu, nie jest zobowiązany do zapłaty za brak biletu – orzekł krakowski sąd w sprawie pasażerki autobus w Warszawie. Kontrolerzy, którzy weszli na jednym z przystanków, zmusili ją do jazdy „na pętlę”, omijając jej przystanek. Kontrolerzy żądali opłaty za bilety i opłaty dodatkowej, ale chcieli, by „gapowiczka” zapłaciła gotówką. Gdy kobieta poinformowała, że nie miała wystarczającej kwoty, proponowali podwiezienie jej do bankomatu. Sprawa wróciła po dostarczeniu sądowego nakazu zapłaty.

Wyrok sądu pierwszej instancji stanowi precedens, gdyż orzekł, że jeśli biletomat jest niedostępny, a pasażer jest zmuszony wysiąść z pojazdu przed dotarciem do celu, to nie tylko nie musi płacić opłaty dodatkowej, ale także opłaty za bilet. Sąd uznał, że przewoźnik jest przedsiębiorcą, a pasażer jest konsumentem i negatywne skutki awarii biletomatu nie powinny obciążać pasażera, lecz są ryzykiem działalności gospodarczej przedsiębiorcy. Z tego powodu przewoźnik jest odpowiedzialny za skutki awarii biletomatu, a nie pasażer.

Sąd uznał, że pasażer nie jest zobowiązany do posiadania aplikacji na swoim smartfonie, która umożliwia zakup biletu. Przypominamy, że dobie „pandemii” wiele przewoźników zrezygnowało z możliwości zakupu biletu u kierowcy i nie powróciło już do tej opcji. Sąd w Krakowie orzekł w tej sprawie jednoznacznie, jednak w innej sprawie, wrocławski sąd orzekł, że pasażer musi zwrócić koszt biletu, ale nie jest zobowiązany do zapłaty opłaty dodatkowej. Opłata za brak biletu, znana jako mandat lub kara, jest w rzeczywistości opłatą dodatkową na podstawie ustawy Prawo przewozowe. Zgodnie z tą ustawą, jeśli brak odpowiedniego dokumentu przewozu zostanie stwierdzony, przewoźnik lub organizator transportu zbiorowego może pobrać odpowiednią należność za przewóz i opłatę dodatkową lub wystawić wezwanie do zapłaty.

Jeśli nie zostanie znaleziony odpowiedni bilet, przewoźnik lub organizator transportu publicznego lub osoba upoważniona przez niego pobierze odpowiednią opłatę za przewóz i dodatkową opłatę lub wystawi wezwanie do zapłaty. Przepis ten także określa uprawnienia kontrolerów, którzy mogą zatrzymać pasażera i oddać go w ręce policji lub innych właściwych organów (art. 33a ust. 7 pkt 2).

Pasażer jest zobowiązany pozostać na miejscu kontroli lub w innym miejscu wskazanym przez przewoźnika lub kontrolera, aż do przybycia policji (art. 33a ust. 8). Pojawia się wątpliwość co do znaczenia „innego miejsca wskazanego przez kontrolera” i czy kontroler może zmusić pasażera do opuszczenia pojazdu tam, gdzie mu się podoba. Naszym zdaniem to pasażer, a nie kontroler, powinien decydować dokąd, chce dojechać, ponieważ jest on zobowiązany zapłacić za bilet i dodatkową opłatę (załóżmy, że biletomat działał).

Niniejszy artykuł stanowi formę porady prawnej pro bono i ma na celu edukację prawną obywateli RP. Artykuł ten nie stanowi oferty handlowej w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego. Czytelniku, pamiętaj, że artykuł ten nie zastąpi standardowej porady prawnej. W przypadku pojawienia się problemu prawnego o podobnym charakterze lub z innej dziedziny prawa zapraszamy do skorzystania z naszych usług prawnych.

Nasza Kancelaria świadczy usługi prawne w zakresie każdej dziedziny prawnej. Jeśli poszukujecie Państwo prawnika, zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią pod nr tel. 579636527, lub poprzez formularz kontaktowy, jaki znajduje się na naszej stronie głównej.

Świadczymy usługi prawne również drogą online. Informujemy, że porady prawne nie są udzielane pro bono.

Opracowano przez: Zespół LEGA ARTIS

Polecamy inne nasze publikacje w zakresie zmian prawnych. Aby wejść w zakładkę „Prawo co dnia” kliknij poniższy obrazek.

Podstawa prawna:

• Sygnatura: I C 1735/21/K