W dzisiejszej serii bezpłatnych porad prawnych postaramy się Państwu przybliżyć instytucję umowy dożywocia. Z naszej publikacji dowiecie się Państwo między innymi: Czym jest umowa dożywocia? Czy umowa dożywocia zwalania z obowiązku płacenia zachowku?
Czym jest umowa dożywocia?
Umowa dożywocia może zapewnić spokojną starość osobom, które są właścicielami nieruchomości. W zamian za przekazanie do niej praw własności do nieruchomości osoby otrzymają gwarancję dożywotniej opieki.
Umowa dożywocia to rodzaj umowy cywilnoprawnej. Reguluje ją Kodeks Cywilny, a dokładniej mówiąc, art. 908-916. Na czym ona polega? Właściciel nieruchomości zobowiązuje się w niej do przeniesienia własności na nabywcę, w zamian jednak nabywca musi mu zagwarantować dożywotnie utrzymanie. W praktyce najczęściej oznacza to, że nabywca mieszka wraz z pierwotnym właścicielem i zapewnia mu środki niezbędne na utrzymanie.
W Kodeksie Cywilnym możemy ponadto przeczytać, że “jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym”.
Warto w tym miejscu dodać również, że prawo dożywocia może zostać ustanowione na rzecz więcej niż jednej osoby, czyli na małżeństwa.
W wielu rodzinach częstym konfliktem staje się majątek, jaki zgromadzony został przez rodziców za życia. Często wolą rodziców jest również, aby całość zgromadzonego przez nich majątku trafiła w ręce konkretnej osoby. Niestety brak stosownej wiedzy prawnej zawsze powoduje zmartwienie, ze w przypadku sporządzenia testamentu istnieje instytucja zachowku co powoduje obarczenie spadkobiercy kosztami, jakie powstaną po śmierci testatorów. W wielu zamysłach pojawia się wówczas instytucja darowizny jednak i ta nie do końca rozwiązuje ten problem prawny.
Rozwiązaniem w takim przypadku staje się instytucja umowy dożywocia.
Umowa dożywocia – ile kosztuje sporządzenie umowy dożywocia u notariusza?
Umowa dożywocia musi zostać sporządzona u notariusza. W innym przypadku będzie nieważna. Takie rozwiązanie wiąże się jednak z opłatami. W dużej mierze zależą one od wartości nieruchomości i kształtują się następująco:
- powyżej 60.000 zł do 1.000.000 zł – 1.010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60.000 zł;
- powyżej 1.000.000 zł do 2.000.000 zł – 4.770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1.000.000 zł;
- powyżej 2.000.000 zł – 6.770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2.000.000 zł, nie więcej jednak niż 10.000 zł
Wymagane są także konkretne dokumenty do podpisania umowy dożywocia. W tym calu najlepiej skontaktować się z notariuszem umówić się na konsultację, na jakiej przedstawicie Państwo swój problem i założenia. Podczas konsultacji notariusz wskaże, jakie będą wymagane dokumentu do sporządzenia przez niego aktu notarialnego.
Umowa dożywocia a podatek
Umowa o dożywocie jest opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych, co oznacza, że podatek wynosi 2% wartości rynkowej nieruchomości (Art. 1 ust. 1 Ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych). Podatek powinien zapłacić nabywca nieruchomości. Umowa ta nie przewiduje zwolnienia z podatku wobec osoby bliskiej dożywotnikowi jak w przypadku umowy darowizny.
Długi dożywotnika
W tym przypadku rodzaj umowy chroni nabywcę przed długami dożywotnika. Powoduje to, że nabywca nieruchomości w drodze dożywocia nie będzie spłacać długów dożywotnika, chyba że jest krewnym i po nim dziedzicz. Wówczas należy pamiętać o konieczności odrzucenia spadku aby długi, jakie posiadał dożywotnik nie przeszły z mocy prawa na dziedziczącego spadek. Na odrzucenie spadku masz 6 miesięcy od dnia powzięcia wiedzy o powołaniu do spadku.
Umowa dożywocia a podział majątku
O ile umowa dożywocia została zawarta w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej, o tyle wejdzie w skład majątku wspólnego małżonków. Jeśli zatem dojdzie do rozwodu i podziału majątku, to nieruchomość pozyskana w ramach umowy dożywocia także zostanie w tym podziale uwzględniona, ponieważ będzie stanowić własność obojga małżonków.
Czy możesz sprzedać mieszkanie z umową dożywocia?
Tak, możesz to zrobić, musisz jednak ujawnić takie prawo w ogłoszeniu o zbyciu nieruchomości. Nowi nabywcy powinni znać stan prawny nieruchomości, którą chcą kupić. W innym wypadku może to zostać potraktowane jako zatajenie informacji. Co ważne, dożywotnik może żądać zamiany prawa dożywocia na dożywotnią rentę. Jej wysokość musi odpowiadać wartości tego prawa.
Jeśli potrzebujecie Państwo pomocy w zakresie spraw związanych w zakresie powyższego tematu lub innej dziedziny prawnej zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią pod nr tel. 579636527, lub poprzez formularz kontaktowego, jaki znajduje się na naszej stronie.
Świadczymy usługi prawne również drogą online.
